KKTC Cumhurbaşkanı Dr. Derviş Eroğlu, cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra Kıbrıs müzakerelerinde neler yaptığını halka paylaşmak için geçtiğimiz hafta televizyonlardan “halka sesleniş” konuşması yaptı ve önemli açıklamalarda bulundu.
Eroğlu, 40 yılı aşkın süredir devam eden Kıbrıs sorununda tarafların birbirlerinin hangi konuda ne istediğini, ne istemediğini gayet iyi bildiğini belirterek, “Bu aşamadan sonra Kıbrıs meselesinin halledilebilmesi için gerekli olan siyasi irade ve liderlik gösterebilmektir. Bize göre liderler olarak sorumlu davranırsak, sene sonuna dek çözüme ulaşılması mümkündür. Ben bu bağlamda üzerime düşeni yapmaya kararlıyım” dedi.
Bu yıl sonunun Kıbrıs sorunu açısından dönüm noktası olduğunu, Kıbrıs Rum liderliği takvim kabul etmese de ortada doğal bir takvim bulunduğunu kaydeden Eroğlu, Kıbrıs’ta siyasi eşitliğe dayalı iki kesimli, iki toplumlu ve eşit statüde iki kurucu devlete haiz bir ortaklığın kurulabilmesinin zor olduğunu, ama imkânsız olmadığını; çözüm için iki tarafın da sorumlu ve yapıcı davranması gerektiğini söyledi.
18 Nisan Cumhurbaşkanlığı seçimleri ertesinde göreve gelir gelmez BM Genel Sekreteri’ne mektup göndererek kapsamlı çözüm müzakerelerinin kaldığı yerden devamını talep ettiğini hatırlatan Eroğlu, Kıbrıs’ta adil ve kalıcı bir barış antlaşması yapılabilmesi için kararlılığını ortaya koyduğunu belirtti. Attığı bu adımla bir yandan müzakerelerin devamını sağlarken diğer yandan da çözüm bakımından kendileri için hangi unsurların yaşamsal olduğunu ve çözümün ana parametrelerini BM’nin en üst yetkilisine aktarmaya çalıştığını kaydeden Cumhurbaşkanı Eroğlu, “devlette devamlılık esastır” ilkesi ve halka verdiği sözün gereği olarak müzakerelere kaldığı yerden devam taahhüdünde bulunduğunu anlattı.
Mayıs sonunda ’Mülkiyet’başlığıyla müzakerelere başladıklarını, mülkiyetle başlama önerisinin BM yetkililerinden geldiğini kaydeden Eroğlu, şöyle konuştu: “Biz ‘başlar başlamaz Eroğlu sorun çıkarıyor’ demeye hazır olan Rum tarafına fırsat verilmemesi için bu başlıktan görüşmelere yeniden başlanmasını kabul ettik. Aslında bakarsanız Kıbrıs sorununun çözümlenebilmesi için tüm diğer başlıklar gibi çok zor olmasına rağmen mülkiyet başlığının da çözümlenmesi gerekmektedir. Mülkiyet sorunu Kıbrıs sorununun önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Bize göre böylesi zor ve önemli bir konuda sağlanacak ilerleme iki taraf arasındaki olumsuz havayı kırmaya yardımcı olacak ve sürece ivme kazandırabilecektir.”
Görüşmelere ay sonuna kadar kısa bir ara verildiğini hatırlatan Eroğlu, “Gelinen aşamada mülkiyette önemli bir ilerleme kaydedildiğini söylemek mümkün değildir. Ancak biz bu başlıkta ilerleme olmasını imkânsız görmüyoruz” diye konuştu.
Konuşmasında AB Komisyonu’nca 2004’te hazırlanan ancak hâlâ yürürlüğe konulmayan Doğrudan Ticaret Tüzüğü konusuna da değinen Cumhurbaşkanı Eroğlu, Tüzüğün KKTC üzerindeki izolasyonların ortadan kaldırılması sonucunu doğurmayacağını; özellikle hava ulaşımındaki izolasyonları gidermeyecek olmasına rağmen ileriye doğru olumlu bir adım olduğunu belirtti. 6 yıl önce Avrupa Birliği’nce önerilen bu tüzüğün Kıbrıs Rum tarafının engellemeleriyle bu kadar geciktirilmesi ve hatta son dönemde bazı başka şartlara bağlanmak istenmesinin düşündürücü olduğunu kaydeden Cumhurbaşkanı Eroğlu, “Kıbrıs Türk tarafı olarak biz bu tüzüğün geçmesi karşılığında bir diyet ödemek zorunda olduğumuzu düşünmüyoruz. 1994 yılına değin Avrupa Birliği ülkeleriyle yapabildiğimiz bu ticareti 16 yıl aradan sonra yapmaya devam etmek istiyoruz ve bunun için diplomatik çabalarımız devam edecek” diye konuştu.
