Bölgede yayılmacı hedefler peşinde koşun Ermenistan, SSCB’nin dağılması sonrasında Rusya’nın teşvik ve askeri yardımıyla Azerbaycan topraklarını işgal etmiştir. Ermenistan’ın amacı Azerbaycan toprakları içerisinde bulunan Karabağ’ı ilhak etmektir. Bunun için Ermenistan, bölgeyi işgal etmiş, büyük katliamlar gerçekleştirerek etnik temizlik yapmıştır.
Bu durum, bölgenin en büyük gücü olan Türkiye ile Azerbaycan arasında sıkı işbirliği ve ilişkilerin önünü açmıştır. Azerbaycan ile Türkiye, seksen yıl sonra yeniden “bir millet iki devlet” olduğunu hatırlamıştır. Ermenistan da Azerbaycan ile Türkiye arasındaki bu dayanışma karşısında Rusya ile ikili ilişkilerini daha da sıklaştırarak dengelemeye çalışmıştır. Bir yandan da Ermenistan, diasporasını devreye sokarak ABD’nin ve diğer ülkelerin Türkiye üzerinde baskı kurmasını sağlayarak bir denge siyaseti üretmeye çalışmıştır. Rusya’nın Gürcistan’a müdahalesiyle yeniden Kafkaslar’a eski etkinliğini taşıması, Ermenistan’ın elini daha da güçlendirmiştir. Bölgedeki Rus-ABD rekabetinden de Ermenistan büyük yarar sağlamaktadır.
Ermenistan’ın yarattığı fiili duruma rağmen Türkiye’nin Kafkaslar’daki belirleyici rolü devam etmektedir. Türkiye’nin, işgalci, gaspçı ve katliamcı Ermenistan yönetimine karşı sınırlarını kapatması ve ilişkilerini sınırlandırması süreç içerisinde etkisini göstermiştir. Yoksul Ermenistan halkı her yolu deneyerek ülkesini terk etmeye başlamıştır. Rusya’ya kökten bağlı ekonomisi, zaman zaman kendi meclisinin basılmasına neden olacak kadar kötü yönetimi, işgalci ve yayılmacı tavrının neden olduğu sorunları yüzünden, Ermenistan kendi halkı için de yaşanır bir ülke olmaktan çıkmıştır.
Türkiye ile Azerbaycan’ı
birbirine düşürmek!
Ermenistan’ın, bölgede kendi lehine olan statükoyu sürdürebilmesi, Türkiye ile Azerbaycan’ın ilişkilerinin kötüleşmesine bağlıdır. Bu nedenle de Ermenistan, Türkiye ile Azerbaycan’ı birbirine düşürmek gibi ciddi bir stratejiyi devreye sokmuştur. Ancak Türkiye ile Azerbaycan’ın arasının açılması, Ermenistan’ın bölgedeki işgalini sürdürülebilir kılabilecektir. Ermenistan, Dağlık Karabağ’a yönelik emellerini gerçekleştirebilmek için Azerbaycan’ı Türkiye’den ayıracak yalnızlaştırma operasyonu düzenlemektedir. ABD Başkanı Obama’nın Türkiye ziyareti ve Türkiye’nin Ermenistan sınırını açacağı yolundaki bazı değerlendirme ve abartılar, Türkiye ile Azerbaycan arasında bir güven bunalımına neden olmuştur. Türkiye ile Azerbaycan’ın arasını açma girişimleri tamamen Ermeni stratejisidir. Türkiye ve Azerbaycan oyuna gelmiştir. Halbuki, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkiler iki devletin değil daha çok bir milletin kendi arasındaki ilişkilerdir. Nitekim Cemil Çiçek “Azerbaycanlı kardeşlerimizin ve Azerbaycan’ın menfaatlerine aykırı, Azerbaycan’ı üzecek bir adım atmamız mümkün değildir” diyerek bu konudaki siyasi iradeyi de ortaya koymuş olmaktadır.
Bu arada Türkiye’nin ABD’yi, Azerbaycan’ın da Rusya’yı stratejik müttefik olarak ilan etmesi de ilginçtir. Demek ki Türkiye ile Azerbaycan’ın kendi işbirliklerini güçlendirdiklerinde ayrıca başka bir stratejik müttefik aramaya ihtiyaçları olmadıklarını öğrenmeleri için daha uzun bir zamana ihtiyacı vardır.
