Ekonomide seçimden sonra ne olur? (II)
Dün bu köşede, anketler ortalaması olarak Kılıçdaroğlu'nun daha yüksek oy aldığını ve Erdoğan kazanırsa olabilecekleri özetlemiştim.
İttifaklar 6 nisandan sonra son şeklini aldı. Bu nedenle Milletvekili seçimler sonuçlarını bu tarihten sonrasında yapılan anketler daha net gösterecektir.
Bu tarihten sonra 4 anket yapılmış. Bunlardan Areda Survey diğer üç anket ortalamasından aşırı sağma gösteriyor. Söz gelimi diğer üç anket ortalamasında Cumhur ittifakı ortalaması 40,1 ve fakat Areda Survey anketinde yüzde 51,1'dir. Bu durum, yönlendirme imajı yaratıyor AKP' ye olan güveni düşürüyor.
Diğer üç anket ortalaması ise şöyle;
* Millet İttifakı yüzde 42,9,
* Cumhur İttifakı yüzde 40,1,
* Emek ve özgürlük yüzde 10,1
* Memleket partisi yüzde 4,0
Seçim sonrası siyasi iktidar değişir ve Kılıçdaroğlu Cumhurbaşkanı olursa Mutabakat metninde;
1. Demokrasi ve hukukun üstünlüğüne dönüleceği, Devletin yeniden liyakat esasına göre ve kurumsal devlet yapılacağı, bürokraside yolsuzlukların önleneceği, çağdaş eğitim sistemine dönüleceği yer alıyor.
AB'nin en fazla üzerinde durduğu demokrasi ve hukukun üstünlüğüdür. Her programında bu hususları tenkit ediyor. Yolsuzlukla mücadelede Türkiye'nin yetersiz olduğu vurgulanıyor. İktidar değişirse, AB'nin Türkiye ye kesilen destekleri başlayacak, vize sıkıntısı kalkacaktır. Avrupa Birliği Yabancı sermaye için çıpadır.
Yargı bağımsızlığında Türkiye'nin geri düşmesi, yabancı yatırım sermayesini ürkütüyor. Gerçekte ise bağımsız yargı yabancı yatırım sermeyesi için güven unsurudur.
Mutabakat metninde ''Merkez Bankası, BDDK ve SPK'ya bağımsız kuruluşlar olacaktır'' deniliyor. Bu durumda Merkez Bankası gerçekçi faiz uygular. Borsada manipülasyon kalkar. Enflasyon düşer ve Portföy yatırımları girer.
Yine, bütçede israfın önleneceğini ve denetimin sağlanacağı belirtiliyor. Türkiye de bütçede denklikten çok, bütçenin iş bütçesi olması, kamu yatırımlarının bütçe ile yapılması daha önemlidir.
Millet ittifakı, yaşam tarzına müdahaleyi kaldıracağını da söylüyor. Söz gelimi kışın yaz saati uygulamasının, eğitime dolaylı müdahalenin kaldırılacağını, kadın haklarında iyileştirme yapılacağını belirtiyor.
Yaşamımızı, refahımızı, huzurumuzu olumsuz etkileyen, haksız rekabete neden olan ve piyasa düzenini bozan en önemli sosyal sorunlar, yolsuzluk, adam kayırma, toplumu kamplaştırma politikasıdır. Bu sorunların sürdürülemez olduğu açıktır. Zaten Millet İttifakı'nın programında bu sorunların çözümü geniş yer tutuyor.
Sendikalar demokrasinin temel araçları arasında yer alır. AKP iktidarı, ideolojiyi ve fetocuları kullanarak, otokrasiyi tırmandırarak, grev ve lokavt kanununu değiştirerek Türkiye'de sendikasızlaşma yarattı. 2002 yılında işçilerin yüzde 58,6'i sendikaya kayıtlı idi. Bu oran 2022 de yüzde 14,32'ye geriledi. Demokrasiye geçiş, yeniden sendikalaşmayı hızlandırır.
Türkiye'nin kendi dövizini yaratıncaya kadar ve yatırım yapmak için dövize ihtiyacı var. Bunun içinde yabancı yatırım sermayesi girişi ve Yerli sermayenin de yatırım yapması gerekir. Güven sorunu kalkarsa yatırımlar artar.
Çin yabancı sermaye girişini sınırladı. Güven duyarsa Türkiye ye yeniden yabancı yatırım sermayesi girişi artar.
Önceki Gün Cumhuriyet gazetesinde Elçin Poyrazlar, Bluebay Varlık Yönetim Şirketi kıdemli stratejisti ile konuşmasını ve onun '' Eğer muhalafet kazanırsa yabancı sermaye için ikinci balayı başlar '' dediğini yazmıştı.
Dış borçlarda temerrüt riskinin kalkması, kur şoklarının önlenmesi, yatırım ve teknoloji için yabancı yatırım sermayesi önemlidir.