Ekonomide büyüme çetelere yaradı

2020 yılında pandemi nedeniyle global ekonomi daraldı. Bu sene bütün dünyada GSYH''da büyüme var. Bunun iki nedeni var; Birisi tüketici talebinin ve üretimin daha fazla ertelenmesi mümkün değil, ikincisi 2020 baz yılı eksi olunca, 2021 büyüme oranları yüksek çıkıyor.

Türkiye de 2021 yılında yüzde 6,5 dolayında büyüyecek.

Dünyada ve Türkiye''de 2021 büyüme tahminleri şöyledir;

IMF tahminleri yüzde büyüme oranı:

* Gelişmekte olan ülkeler ortalaması; 6,7

* Gelişmiş ülkeler ortalaması; 5,1

* Euro Bölgesi; 4,4

* Çin; 8,4

* Hindistan; 12,5

* Türkiye; 6,0

Türkiye 2021 büyüme tahminini ayrıca Dünya Bankası yüzde 5; OECD yüzde 5,7, J.P Morgan yüzde 6,8 olarak açıkladı.

2021 yılı büyüme oranı için beş önemli tespit yapabiliriz;

Bir… Yüzde 6,5 büyüme , bizim gibi gelişmekte olan dünya ortalamasına yakın bir büyümedir.

Eminim ki siyasi iktidar ve yandaş medya bu büyümeyi Türkiye uçtu olarak yorumlayacaktır.

İki… Büyüme yoksullaşma getirdi.

Bir ülke yoksullaşarak da, servet kaybederek de büyüyebilir. Söz gelimi, eski bir binayı yıkarsanız, servet kaybı ortaya çıkar. Ama o binanın yıkılması için yapılan her türlü harcama katma değer yaratır ve büyümeye yansır.

Türkiye sürekli cari açık veriyor. Cari açık bu sene de 30 milyar doların üstünde olacaktır. Bu yolla dışarıya kaynak çıkışı oluyor. Kaynak kaybı servet azalması demektir. Ayrıca bu açıklar ile kamu-özel iş birliği ile yapılan yollar, hastaneler dış borçla kapatılıyor. Dış borçlar potansiyel büyümeyi negatif etkiliyor. Net dış borç ödeme durumunda yoksullaşma olacaktır.

Dahası ithal girdiye bağımlı büyüme olduğu için istihdam yaratmıyor.

Özetle Türkiye, geleceğini bugünden tüketerek büyüyor.

Üç… Gelişmekte olan ülkelerde daha yüksek büyüme oranı, daha fazla katma değer yaratma anlamına gelmiyor.

Düşük GSYH''da büyüme daha yüksek oluyor. Söz gelimi GSYH 100 milyar dolar olan bir ülkede yüzde 10 büyüme, 10 milyar dolar katma değer demektir. Buna karşılık GSYH''sı 500 milyar dolar olan bir ülkede yüzde 5 büyüme, 25 milyar dolar katma değer demektir.

Dört… Türkiye''de büyüme halka yansımıyor. Bu nedenle gelir dağılımı giderek bozuldu.

Gelişmekte olan ülkelerde gelir dağılımının bozulması, belli ellerde sermaye birikimine yol açabilir. Bu sermaye yatırımlara giderse, büyüme artar, istihdam artar. Gelir dağılımı geçici olarak bozulmuş olur.

Türkiye''de öyle değil. Türkiye''de gelir dağılımı, çeteler lehine halkın aleyhine bozuldu.

Bugüne kadar devlet malının meşru olmayan yollardan nasıl kullanıldığı, ihale yolsuzluklarının ortaya çıkması, devletle iş birliği yapanların ve kara para aklayanların itirafları ile gün yüzüne çıktı. Giderek de çıkıyor. Dünyanın hiçbir ülkesinde hiçbir zaman bu tür olaylar hasır altında kalmadı. Mutlaka çıkar çeteleri arasında anlaşmazlık çıkıyor ve itiraflar başlıyor.

Çetelerin kara para aklaması, bir şirkete çökerek hisse devri, büyümeyi artırır. Ama sermaye birikimi yaratmaz. Servet artışı yaratmaz. Dahası da bu paralar kendisini sağlama alsın diye yurt dışına çıkar.

Beş... Büyüme kalkınma sağlamadı.

Gelişmekte olan ülkelerde toplum refahını artırmak için, büyümeden daha önemlisi kalkınmadır. Kalkınma kriterleri, gelir artışı yanında bu gelirin adil bölüşümü, toplumun eğitim, sağlık, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanmasıdır.

Dünya kalkınma göstergelerine göre;

* Bin kişiye düşen doktor sayısı, Türkiye''nin içinde bulunduğu Avrupa ve Orta Asya ülkelerinde ortalama 3,37 iken Türkiye''de 1,76''dır.

* Avrupa''da hastanelerde bin kişiye düşen yatak sayısı, 5,92 iken Türkiye''de 2,7''dir.

* OECD ülkelerinde okula veya işe gitmeyen gençler ortalama oranı yüzde 16, AB''de yüzde 14 iken; Türkiye''de yüzde 28,8''dir.

* Ekonomik istikrar sorunu yaşayan üç-beş ülke dışında dünyada enflasyonun en yüksek olduğu ülke Türkiye''dir.

Sonuç: Artık anlaşılıyor ki Türkiye''de Devletle veya devlette bazı yetkililerle çeteler arasında iş birliği yapılmış. Bu durum hayatın normal akışına aykırıdır. Sürdürülemez. Böyle bir sistem sonunda kendi kendini yok eder.

Yazarın Diğer Yazıları