Bir gazete portföy yatırımları net girişi olarak görünen 4 milyar 917 milyon dolarlık sıcak para girişini ''Türkiye'ye dolar yağdı'' diye manşetten vermiş. Gerçekte ise portföy yatırımları olarak gelen sıcak paranın yalnızca 289 milyar doları Borsa'ya gelmiş. Kalanın tamamı, devle , bankalar ve özel sektör tarafından yurt içinde ve yurt dışında yabancının aldığı borç senetleri ve tahvillerden dolayı girmiş.
1- Merkez Bankası'nın açıkladığı ödemeler dengesi bilançosuna göre Ocak ayında, geçen sene Ocak ayına göre ihracat yüzde 10.5 oranında, buna karşılık ithalat ise yüzde 38.6 oranında arttı. Ocak ayı ithalatı 20.8 milyar dolar oldu.
*************************************
Ocak Ayı Ödemeler Dengesi
2017
Milyon Dolar 2018
Milyon Dolar Yüzde Artış
İhracat 11,891 13,140 10,5
İthalat 14,988 20,774 38,6
Dış Ticaret Açığı -3,097 -7,634 146,5
Cari Açık -2,694 -7,096 163,4
Doğrudan Yatırımlar
Net Giriş 437 288 -34,1
Portföy Yatırımları
Net Giriş 1,600 4,197 207,3
********************************************
İthalatın yüzde 73'ü üretimde girdi olan ara malı ve hammadde ithalatıdır. İthalat arttığına göre, sanayi üretiminin ve kapasite kullanım oranının da artması gerekir.
Sanayi üretim endeksi açıklanmadı. Açıklanan imalat sanayi kapasite kullanım oranı, Şubat ayında Ocak ayına göre yüzde 0,4 puan azalarak yüzde 77,8 seviyesinde gerçekleşmiş.
İthalat artışında bir terslik var? Ya kur artacak diye beklenti var. Bu nedenle ithal girdi stoku artırılıyor Ya da ithalat dışarıya bir para transfer aracı olarak kullanılıyor?
2- Aylık cari açık, geçen sene Ocak ayına göre yüzde 163 oranında artarak 7.1 milyar dolar olmuş. Ocak'tan Ocak'a bir yıllık cari açık ise 51.6 milyar dolara yükselmiş. Bir yandan açığın artarak devam etmesinin, diğer dış borçlanmanın artarak devam etmesinin sürdürülemez olması mümkün değildir. Bunun içindir ki artık daha yüksek faizle dış borç alıyoruz.
Söz gelimi hazinenin ocak ayında uluslararası sermaye piyasalarına yaptığı on yıl vadeli 2 milyar dolarlık tahvil ihracının faiz oranı 5.125 oldu. ABD hazinesinin Ocak ayı on yıllık tahvil faizi yüzde 2.79'dur.
Dış borç sorunu uluslararası risk primine yansıyor. Dış borçlarda iflas yaşayan Yunanistan'ı saymazsak, dün itibariyle Türkiye'nin dış borç risk primi (CDS) 171.02 olarak en yüksek primdi.
3- Artık doğrudan yabancı yatırım sermayesi gelmiyor. Doğrudan yatırım yapan yabancı yatırım sermayesinde Ocak ayında 606 milyar dolarlık brüt giriş oldu. Bunun 371 milyon dolarlık bölümü gayrimenkul alımı için gelmiş, 264 milyon doları da mevcut yabancı şirketlerin sermaye artırımı nedeniyle girmiş. Çıkan doğrudan sermayeden sonra net giriş ise 288 milyon dolar olmuş.
4- Bir gazetede dolar yağdı olarak tarif edilen portföy yatırımlarının, yalnızca 289 milyon doları borsa için gelmiş. Kalan1.223 milyon doları içeride devlet, banka ve özel sektörün borç senedi, 3 milyar 739 milyon doları da dışarıda, devlet, bankalar ve özel sektörün borç tahvili satışından gelmiş.
4.917 Milyon Dolar Portföy Yatırımları (Sıcak Para) Nereden Geldi?
**************************************
1. Yabancıların Türkiye'den Aldıkları İç Borç Senetleri
Milyon Dolar
---------------------
Borsa 289
DİBS (Devlet İç Borçlanma Senetleri) 1,195
Banka Borç Senedi 14
Özel Sektör Borç Senedi 14
2. Türkiye'den Yurt Dışına Tahvil İhracı
Milyon Dolar
----------------------
Bankalar 1,246
Özel Sektör 493
Hükümet 2,000
*********************************
Son söz; Türkiye mevcut döviz politikası ile yabancıya çalışıyor. Başka ülkelere istihdam yaratıyor. Başka ülkeleri zengin ediyor. Bu gerçeği önce siyasi iktidar görmeli ve bu politikayı değiştirmelidir.
