Borsada manipülasyon nasıl önlenir?
Yüksek enflasyon ortamında paranın değerini nasıl korursunuz?
Mevduat yaparsınız.
Gelin görün ki, enflasyonun yüzde 47 olduğu ülkemizde mevduat faizi yüzde 20-25 bandında. Yani paranızı mevduata yatırırsanız pul olur.
Dövize yatırdığınızda Merkez Bankası’nın arka kapı operasyonlarıyla sürünürsünüz. Alım ve satım arasındaki marj sizi adeta kanser eder.
Fonlar derseniz başka bir alem.
O halde borsa doğru bir tercih!
Ancak borsada da doğru hisse senedini bulmak, bul karayı al parayı gibi kumar oldu.
Bazı kişi ve gruplar ise kumarhane sahipleri gibi operasyon yapıyor.
SPK yönetimi bu tür manipülatif hareketlere karşı oldukça katı.
Artık operasyon bittikten sonra harekete geçmiyor. Anında müdahale ediyor.
Ancak SPK’nın da yapabileceği şeyler sınırlı.
Bu nedenle sosyal medya üzerinden yatırımcılar adeta soyulup soğana çevriliyor.
Birçok hisse senedinde yüzde binler hatta 2 bine varan oranda yükselişler var.
Korkunç bir getiri. Yıllık mevduat faizinin yüzde 25 olduğu bir ülkede yüzde 2 bin getiri ne demek?
Ancak öyle değil! Yani ben de bu senedi alayım kazanayım değil. Bu senetler genelde dolaşım miktarı az olanlar.
Hissenin defter değeri 5 lira ama fiyatı 167 lira.
Anormal ötesi bir durum. Dolaşımdaki hisselerin neredeyse tamamını toplayan kişiler, tavan fiyatı yükseltiyor.
SPK bu durumu anormal görüp inceliyor ve tedbir alıyor.
Nedir bu tedbir?
İşlem yasağı, bürüt takas ve kredili işlem yasağı.
Hepsi bu!
Hissede SPK işlem yasağı getiriyor, oyuncu kaynanasının adına hesap açıp senede devlete inat yüzde 10 prim yaptırıyor.
SPK daha ne yapsın. Yaptırımını yapıyor. Elindeki yetki bu!
Peki, bunun çözümü yok mu?
Elbette var.
Aralarında öğretim üyeleri ve hukukçuların hatta piyasa traderlerinin de bulunduğu Karıncalar Finansal Okuryazarlık Platformu bir öneride bulundu:
Sarı Kart Pazarı…
Tabii ki isim sembolik. Ancak bu tür anormal manipülasyon hisselerin geçici bir pazarda yer alması.
Yatırımcı en azından bu pazarda manipülasyon olan hisselerin olduğunu bilir. Bu pazara hangi şartlarda hisse girer?
Anormal yükseliş, grup hareketleri ve asılsız haberlerle yani sosyal medya üzerinden manipülasyon hallerinde.
Yatırımcıyı koruyacak bu Pazar, borsaya güveni arttırıp küçük yatırımcının korkmadan gelmesini sağlayacaktır.
Gerek SPK, gerekse BİST yönetimi Sarı Kart Pazarı’nı artık gündemine almalı.
Yoksa borsa Casino’dan daha beter olur.