2016 ne getirecek? (Dolar-Borsa) -3-

Finansal yatırımlar, küreselleşme süreci içinde öne çıktı. TÜİK, finansal yatırım araçları olarak, Mevduat, Borsa, Dolar, Euro, Altın ve Devlet İç Borçlanma Senetlerinin nominal ve reel getirilerini aylık olarak yayınlıyor.

Enflasyonun etkisi giderildikten sonraki getiri oranları, reel getiri oranlarıdır. Finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları zaman içinde yüksek oranda oynaklık göstermiştir. Söz gelimi Borsa 2008 yılında yüzde 58.11 oranında reel kayıp getirmiştir. Buna karşılık ertesi yıl yüzde 76.92 oranında reel getiri sağlamıştır. 2009 yılı kriz yılıdır. Millî gelirimiz yüzde 4.8 oranında gerilemiştir. Üretim düşüyor, piyasa durgun, işletmelerin piyasa değerinin de düşmesi gerekir. Ne var ki borsada hisse senetleri fahiş olarak artıyor. Bu artışta 2010 için olumlu beklentiler etkili oldu ve fakat büyük oranda manipülasyon olduğu anlaşılıyor.

Aşağıdaki tabloda, 2004 yılı ile 2015 yılı arasında, Kasım ayından Kasım ayına yıllık olarak finansal yatırım araçlarının reel getirisi yer almaktadır. Bu tablo TÜİK'ten derlenmiştir.

Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasında, küçük tasarrufların yatırımlara yönlendirilmesi açısından sermaye piyasası önemli bir role sahiptir. Ne var ki biz, Borsanın manipülasyona ve spekülasyona açık olması nedeni ile sermaye piyasasından yeteri kadar yararlanamadık. Ayrıca Borsanın aşırı oynak olması da ekonomik istikrarı bozdu ve ekonomide kırılganlığı artırdı.

Medya da borsayı şişiriyor. Kesin olarak bilmiyorum, ancak basından yansıdığı kadarı ile Borsada oynayan 3-4 bin kişidir. Buna karşılık gazeteler Borsaya en az bir sayfa ayırıyor.

Medya; falan hisse senedi bugün yüzde 2 arttı, falan hisse senedi yüzde 3 arttı diye haberler yapınca, insanlar Borsada piyango gibi gelir var zannediyor. Oysa ki Borsada yalnızca aracılar kazanıyor.

Aşağıdaki tabloda, 2004 yılı Kasım ayında 100 lirayla finansal yatırım yapanların 2015 yılı sonunda reel olarak ellerinde ne kaldığını gösteriyor.

Borsada 2004 yılında 100 lirayla girenlerin 11 yıl sonra 2015 yılında ortalama olarak ellerinde 94 lira kalmış. Elbette kazananlar da kaybedenler de var. Ancak ortalama olarak Borsanın reel kaybı var.

Aşırı oynak, dış faktörlere ve manipülasyona açık olması nedeni ile 2016 yılında Borsanın ne olacağını kimse tahmin edemez.

Mevduat faizi 2010 yılına kadar reel getiri sağlarken, 2010'dan sonra reel kayıp getirmeye başlamıştır. Enflasyonun bu oranlarda devam etmesi beklendiğine göre, Merkez Bankası'nın faizleri düşük tutması sürdürülemez. 2016 yılında faiz artışı beklenebilir.

Finansal yatırım araçları içinde, 11 yılda en fazla dolar reel getiri sağlamıştır. Bugün için dolar, TL karşısında değerlidir. Dolar dünyada da aşırı değer kazandı. ABD rekabet açısından doların 2016 yılında daha fazla değer kazanmasını istemez. TL karşısında, önemli bir siyasi kriz olmazsa 2016 yılında en fazla 3.10 olması beklenir.

Altın fiyatlarına da ABD ve Rusya müdahale ediyor. Eğer bazı merkez bankalarının altın olarak rezerv tutma kararı olursa dünyada 2016 yılında altın fiyatları artar.

Yeni yılın ülkemiz ve insanımıza ve okuyucularımıza, huzur ve mutluluk getirmesini diliyorum.