Dün kaldığımız yerden 2013de küresel siyasal ve jeopolitik gündemin ana maddelerini konuşmaya devam ediyoruz.7) Çinin ekonomik ve politik yükselişi-ABDnin Pasifike dönüşü: Çin ekonomik yükselişi devam ediyor. ABDnin Orta Doğu savaşına angaje olduğu bir dönemi çok akıllıca değerlendirip, Afrika ve Latin Amerika pazarlarına uzanan Çin, düşük profilli bir dış politika sürdürmeye devam ediyor. Ekonomik ve politik gelişmesine uygun bir askeri yapılanma içinde olmasına rağmen Pekin, düşük profilli bir dış politika izleyerek Washingtonu kışkırtmamaya çalışıyor. 2013de Çinin yükselişinin konuşulmaya ve ABDnin muhtemel cevapları konuşulmaya devam ediliyor.8) Müslüman Kardeşlerin yükselişi ve Mısır: 2012, Mısırda ilk demokratik seçimlerin ve Müslüman Kardeşlerin iktidara gelmesinin yılı oldu. Müslüman Kardeşler, demokratik seçimle iktidara geldiler ancak daha ilk hamlelerinde demokrasiden çok hoşlanmadıklarını gösterdiler. Müslüman Kardeşler ve muhalifler arasındaki gerilim 2013 senesinde de sürmeye devam edecek. Müslüman Kardeşlerin iktidarı uzun bir iktidar mı olacak yoksa bir yaz yağmuru mu olacak? 2013, bunun büyük ölçüde anlaşılacağı sene olacak. 9) Libyanın Afganistanlaşması süreci: Libyada Kaddafi yönetimin devrilmesinden sonra bir hükümet oluştu ancak bir iktidar oluşmadı. Ülke değişik radikal gruplar ve aşiretler arasında parçalanmış durumda. Bugünlerde uluslararası basında çok bahsedilmese de Libyanın parçalanması büyük bir ihtimal. Radikal İslamcı gruplar, bu ülkede Kaddafinin cephaneliği üzerinde oturmuş, ülkeyi Afganistanlaşıyorlar. Libyada otoritenin çöküşü ve cihadist gruplar, Malinin kuzeyinde yönetimi ele geçirmiş durumdalar. 2013te Libya Kuzey Afrikaya istikrarsızlık ihraç etmeye devam ederken, kendi parçalanma sürecinin dinamiklerini de geliştirecek.10) Afganistan ve Pakistan dağılacak mı?: 2012ye kadar Afganistanda bir devlet yapısının nasıl kurulacağı üzerinde duruldu. Ancak 2012den itibaren Afganistanın bir devlet olarak geleceğinden gittikçe ümit kesildiği görülüyor. Amerikan strateji yazınında 2012 içinde acaba Afganistanı kuzey ve güney olarak bölmek daha mı faydalı olur tartışmasının yapılmaya başlandığı görülüyor. Bu tartışmaya 2012 sonundan itibaren daha belirgin bir şekilde ABDnin düşmanı olarak Pakistan ve Pakistan bölünmeli mi sorusunun eklendiği görülüyor. 2013 senesi içinde Afganistan ve artan oranda Pakistan konusunu tartışmaya devam edeceğiz. 11) Chavez sonrasında Latin Amerika: Latin Amerikanın sempatik anti-Amerikan lideri Hugo Chavezin kanser hastalığı ilerliyor. Yerine yardımcısının geçmesi için gereken hazırlıkları yaptı. Eğer süreç bu şekilde devam eder ise Chavez, 2014 senesinde iktidarda ve hatta dünyada olmayabilir. Chavezin ölümü Latin Amerikada gelişen anti-Amerikancı dalganın ağır bir darbe almasına, liderini kaybetmesine ve yeni bir lider üretememesi durumunda da erimesine yol açabilir. Türk medyasının ve üniversitelerin radarları dışındaki Latin Amerika ve ABD, bu sene Chavez sonrası Venezüelayı ve Latin Amerikadaki gelişmeleri çok konuşacak. 12) Kuzey Kore kendi roketi ile kendi uydusunu yörüngeye oturttu: Türkiye, toplama bir yapı olan (bu işler böyle başlar ve bu da önemlidir) Göktürk-2yi Çinden yörüngeye yollarken, Batı medyasında geri kalmış, insanları açlıktan ölen olarak gösterilen Kuzey Kore, kendi yaptığı uyduyu kendi füzesi ile uzaya yolladı ve dünyanın yörüngesine oturttu. Bu noktada ABDyi ilgilendiren husus, olması, Türkiyede çok ilgilenilmeyen bu ülke 2013te de dünyanın gündeminde olmaya devam edecek.13) Hegemonyanı zayıflaması tartışmalarının yoğunlaşması: ABD hâlâ dünyanın en güçlü ülkesi. Daha bir süre öyle olmaya da devam edecek. Ancak artık Amerikan hegemonyasının kırıldığı Washingtonda kabul ediliyor. Bush döneminde yapılan son büyük atak, hegemonyanın ömrünü uzatacağı yerde kısalttı. Ancak henüz çok kutuplu bir dünya sisteminin kuralları da oluşmadığı için sahte bir hegemoni ile dengesiz bir süreç uluslararası ilişkilere egemen olmuş durumda. 2013 senesinde de hegemonyanın zayıflaması tartışmaları uluslararası ilişkiler gündeminin önemli parçalarından birisi olmaya devam edecek.14) Küresel ekonomik kriz: Devam ediyor15) Küresel ısınma: Konuşmaya devam edeceğiz.
