2009 IV. Çeyrek büyüme oranı
yüzde 6 oldu.
2009 yılı büyüme oranı eksi 4.7 oldu.
Fert başına Milli Gelir ise 10.456 dolardan, 8.590 dolara düştü... Yani dolar cinsinden fert başına gelir yüzde 18 oranında geriledi.
2009 eksi 4.7 büyümeyi nasıl değerlendirmek gerekir?
I) 2009 yılında gelişmekte olan ülkeler ortalama yüzde 1.7 büyürken, Türkiye yüzde 4.7 küçüldü.
2003-2009 arasında geçen 7 yılda ise gelişmekte olan ülkeler yüzde 54 büyürken Türkiye daha yavaş, yüzde 34.1 büyüdü.
Gelişmekte olan ülkelerde
ve Türkiye’de büyüme oranları
Yıllar Gelişmekte olanlar Türkiye
2003 6.20 5.3
2004 7.50 9.4
2005 7.10 8.4
2006 7.90 6.9
2007 8.30 4.5
2008 6.00 0.9
2009 1.70 -4.7
ENDEKS 154.0 134.1
(2002=100 ) (Kaynak: IMF World Ekonomic Outlook-October 2009, raporundan endeksler hesaplandı.
2) TÜİK, 2008 son çeyrek büyümede revizyon yaptı.
2008 son çeyreğinde büyüme oranı eksi olduğu için 2009 son çeyreğinde baz etkisi ile büyüme oranı pozitif oldu.
Ancak, TÜİK 2008 son çeyreğinde yüzde 6.5 olarak ilan ettiği küçülmeyi revize etti. Yüzde 7 küçülmeye çekti.
2008 son çeyreğinde, Sabit Fiyatlarla GSYH, 24.353 milyon lira iken TÜİK bu rakamı revize etti. 24.240 milyon liraya düşürdü.
2008 son çeyreğinde yüzde eksi yüzde 7 büyümeye göre, 2009 son çeyreğindeki GSYH’da büyüme, TÜİK’in ilan ettiği gibi 25.699 *100 / 24.240 = yüzde 6 çıkıyor.
Eğer revize edilmeseydi yüzde -6.5 büyüme oranına göre büyüme oranı 25.699*100 / 24. 353 = yüzde 5.5 çıkacaktı.
TÜİK 2008 son çeyreğinde revizyon yaparak, 2009 son çeyreğinin yarım puan daha fazla çıkmasını sağlamıştır.
Bu şartlarda 2009’da küçülme oranı da eksi 4.7 yerine eksi 4.8’e çıkıyor.
3) Ekonomide tekrar ithalata bağımlı büyümeye girilmiştir.
2009 üçüncü çeyreğinde, cari açık 1.9 milyar dolar iken, 2009 son çeyreğinde 4.7 milyar dolara çıkmıştır.
Cari açığın devam edeceği anlaşılıyor. 2010 Şubat ayında, geçen yıla göre ihracat yüzde 1.3 azaldı. İthalat ise yüzde 28.3 arttı. Geçen sene 640 milyon dolar olan dış ticaret açığı, bu sene Şubat ayında 3 milyar 317 milyon dolara yükseldi.
İthalata bağlı büyüme, işsizliğin artmasına neden olmuştur.
4) Büyümede dünya ekonomisinde iyileşme de etkili olmuş ve fakat Türkiye’de ihracat artışı sağlayamamıştır. Bunun temel nedeni düşük kur uygulamasıdır.
MB reel kur endeksine göre, 2002 Haziran ayı baz alınırsa, reel kur endeksi 152’dir. yani TL yüzde 52 oranında değerlidir.
