Şanlıurfa'da neler oluyor?
Peygamberler şehri olarak bildiğimiz Şanlıurfa, yakın tarihinde daha önce görmediği olaylar yaşıyor.
Yaşananlar o denli büyük ki çevre illerden takviye emniyet güçleri geliyor, valilik kendi içinde olağanüstü hâl durumuna geçiyor.
Tüm bunlar olurken medyada ciddi bir karartma uygulanıyor ve Şanlıurfa'da olanlar kamuoyuna net bir şekilde aktarılmıyor.
Resmî kaynaklara göre 27 Eylül günü iki aile arasında çocukların oynaması yüzünden kavga çıkıyor. Ailelerden birisi Suriyeli... Kavga büyüyor ve Türk aileden 5 kardeş Suriyeliler tarafından pompalı tüfekle vuruluyor. İki kardeş olay yerinde hayatını kaybediyor.
Ölüm haberinin duyulmasıyla birlikte birçok mahallede olaylar patlak veriyor. Kent aniden korkutucu bir atmosfere bürünüyor. Halkı galeyana getirmek isteyenlerle, tepkilerini ortaya koymak isteyerek normal bir şekilde sokağa çıkanlar meydanlarda birleşmeye başlıyor.
Kitle büyüdükçe öfke ve saldırganlık da artıyor.
Suriyelilere ait olduğu düşünülen ne kadar işletme, dükkân varsa saldırıya uğruyor.
Emniyet güçleri olayları kontrol etmekte güçlük çekince çevre illerden takviye güçler geliyor.
Gün içinde başlayan olaylar, gece yarısı daha da şiddetleniyor. Suriyelilerin yoğun olarak yaşadığı Eyyübiye ilçesi, Bahçelievler, Osmanlı, Devteşti ve Atatürk mahallelerine giriliyor ve evler taşlanıyor.
Olayların kontrol altına alınmasında zorlanılması üzerine Vali, aşiret liderlerine bir yemek veriyor ve sağduyu çağrısı yapıyor.
Daha önce benzeri görülmemiş bir uygulama yapılarak, son 1 yıl içinde hakkında adlî işlem yapılmış tam 639 Suriyeli sınır dışı ediliyor.
Bazı aşiretlerden gelen "Şehri terk etsinler" talepleri sonrasında 22 bin kişinin yaşadığı Akçakale'deki sığınmacı kampı için boşaltma kararı alındı. Kamptan ayrılacak Suriyeliler Suruç'taki farklı bir kampa gidebilecekler. Kabul etmeyenler ise istedikleri farklı illere gidebilecekler. Bu transfer süreçlerinde maddi imkanları olmayan Suriyelilere resmî makamlar yardımcı olacak.
Dükkânlar açılmıyor, Suriyeliler okula gidemiyor
Kentteki gergin atmosfer, olayların üzerinden geçen 5 güne rağmen sıcaklığını koruyor.
Kardeşleri öldürdüğü belirlenen ve olaya karışan 8 Suriyeli tutuklandı. Olaylara karışan 45 Türk de gözaltına alındı. Bir kısmının tutuklanabileceği belirtiliyor.
Son alınan kararla Suriyeli çocukların okullara gitmesine izin verilmiyor. Kentte gerginlik geçene kadar okuldan izinli sayılacaklar.
Suriyeli esnaf ise dükkânlarının bulunduğu sokağa bile giremiyor. Onlar için nasıl bir yol izleneceği bilinmiyor.
Şanlıurfa'da yaşanan bu olayların aslında çok ciddi bir arka planı olduğunu da unutmamak lazım. Şanlıurfa, İstanbul'dan sonra en çok Suriyeli'yi barındıran kent olarak dikkat çekiyor. Kentte şu anda tam 525 bin Suriyeli barınıyor ve sayı her geçen gün artıyor. Haziran ayında sığınmacı sayısı 475 bin olarak açıklanmıştı.
Tehlikeli tırmanış!
Şanlıurfa'da yaşanan olaylar aslında kentin yapısıyla da çok alakalı. Herkesin bir aşiret bağlantısı var. Yaşanan son olayda da öldürülen kardeşlerin aşiret mensubu oldukları iddia ediliyor. Şanlıurfa Valisi'nin yemekli toplantıda aşiret liderlerini çağırıp sağduyu mesajı vermesi de bu durumu teyit ediyor.
Öte yandan Suriyelilerin gelmesi kimileri için bir fırsata da dönüşmüş durumda. Küçük yaştaki çok sayıda Suriyeli çocuğun "imam nikâhı" ile evlendirildiği, binlerce Suriyelinin ucuz iş gücü olarak sigortasız bir şekilde çalıştırıldığı biliniyor.
Olayın bir de kültürel çatışma boyutu var ki, Şanlıurfa Valisi şunları söylüyor, "Bizler en geç sabah sekizde başlayıp, akşam altı, yediye kadar aralıksız çalışan bir çalışma düzenine sahibiz. Gece de belli bir yaşın üzerinde olanlar saat dokuz on gibi yatarlar, sabah ezanında da kalkarlar. Gezdiğimiz, ziyaret ettiğimiz Suriyeli kardeşlerimizin yoğun olduğu yerlerde gece ikide, üçte Suriyeli kardeşlerimizin sokaklarda yaşamına gündüz gibi devam ettiğini görüyoruz."
Görüldüğü üzere Şanlıurfa'daki olayların birçok boyutu var. En tehlikelisi ise Suriyeli sığınmacılar artık çok rahat bir şekilde silah sahibi olabiliyor.
Kontrolsüz göç hareketleri ülkeleri zamanla iç çatışmaya götürür. Ve artık bu konuda bir politika üretilmek zorunda. Şanlıurfa hepimiz için bir ders olmalı. Bu gibi olaylarda "kim haklı, kim haksız" anlaşılmaz olan ülkeye olur.
