Thodex Kripto Para İnternet Sitesi''ne 20 Nisan''dan beri erişilemiyor. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) Thodex''in tüm hesaplarını bloke etti. Kripto paralar yeniden sorgulanmaya başlandı.
Dünyada ilk tutan ve en büyük hacimli olan kripto para Bitcoin''dir. Ne kadar büyük bir spekülasyon yarattığı 22 Mayıs 2010 ''Bitcoin Pizza Günü'' olarak tarihi kayıtlara geçmiştir.
O gün bir pizza satıcısı 2 kutu pizzayı 10 Bitcoine sattı ve aldığı bu Bitcoinleri 41 dolara bozdurdu. Eğer 10 bin adet Bitcoini bozdurmayıp, saklasaydı on yıl sonra, Mart 2021''de değeri 552 milyon dolar olacaktı.
Türkiye''de; 23 Nisan 2016 tarihinde 1 Bitcoin fiyatı 1,27 lira idi. 10 Nisan 2021''de 460,62 liraya çıktı. 5 yılda değeri yüzde 36 bin arttı.
Elektronik para, şifreli para, sanal para olarak da adlandırılan kripto paralar sahibinin emriyle el değiştirir. İnternet ortamında saklanır. Bir resmî otorite ve hükümetler tarafından yönetilmeyen ve denetlenemeyen sanal paralardır.
Milyon dolarlık kripto parası olanlar zengin midir? Kendi dünyasında kendi beyninde zengindir. Realitede ise zenginlik paranın satın alma gücüyle ölçülür. Mal ve hizmet satın alabilmek için, satıcının istediği parayı vermek zorundasınız.
Kripto paralar arası alım ve satım işlemleri, alım-satım platformlarından yapılıyor. Ancak bu paraların mal ve hizmet alımında geçerliliği çok çok sınırlıdır.
Türkiye''de binlerce, milyonlarca firma içinde, bazı sektörlerde yalnızca bir veya birkaç firma kripto para kabul ediyor.
Arabanızı, evinizi eğer alıcı da kabul ederse anlaşarak kripto para ile satabilirsiniz. Ancak satışı noterden yapmanız gerekir. Ayrıca hiçbir bayi, kripto para ile araba satışı yapmıyor. Ev satışı için de elbette tapu tescili gerekiyor.
Kripto paraların yasal alt yapısı yoktur. Vergi sorunu çözülmemiştir.
Terör, kaçakçılık, kumar, mafyasal işlemler için kullanmaya müsaittir. Bu durumlar hükümetleri düşündürüyor. Hükümetler eninde sonunda bu paralara kontrol düzeni getirecek veya yasaklayacaklardır. Mamafih Çin, 2014''te Bitcoin ticaretini yasakladı.
Türkiye''de Bitcoin için yasal altyapı, yasal bir sınırlama yoktur. Ancak Merkez Bankası, bu tür kripto paranın para yerine kullanılmasını yasakladı.
Cumhurbaşkanlığından da kripto paraya ilişkin düzenleme yapılacağı açıklandı. Yine MASAK da SPK''nın kripto paralara yönelik düzenlemeler üzerinde çalıştıklarını belirtti.
Kripto paraların, spekülatif boyutu, ekonomik istikrar için yüksek risk barındırıyor. Her ne kadar herkesin ayrı şifresi var ve zincirleme bir kayıt sistemi olsa da tek tek hesapların heklenme riski yüksektir. Dahası sistemi kuranların her zaman istismar etme olasılığı vardır .
Aslında, dünya para sistemi altın standardından koptuktan sonra ve dolardaki istikrarsızlık nedeni ile zaten üstümüzde saatli bomba gibi duruyor. Bunun üstüne bir de kripto para sorunu bindirdi.
Bu şartlarda dünya, yeni bir para sistemine gitmek zorundadır. Bunu Birleşmiş Milletler ve IMF de dile getirdi. Yeni dünya para sisteminde önce istikrarı bozan bu tür sanal paralar yasaklanmalıdır. Sonra ekonomik istikrarı yüksek ve parası konvertibl olan, aynı zamanda demokratik olan ülke paralarından ağırlıklı olarak oluşacak bir sepet para birimi olmalıdır.
