Konut alma zamanı mı? (17 Mart 2022)
2022 Şubat ayında satılan toplam konut sayısı 97.587 adet oldu. 2020 yılında aylık ortalama konut satışı 125 bin, 2021 yılında ise 124 bin olmuştu.
2020 yılında aylık konut satışlarının en yüksek olduğu ay Temmuz ayı iken 2021 yılında Mayıs ayı oldu. Son iki yıldır konut talebindeki değişme pandemi ve hükümetin faiz desteği politikası nedeniyle farklı aylarda oldu.
2022 Şubat ayındaki konut satışlarının:
* Yüzde 20,4''ü ipotekli satış yoluyla;
* Yüzde 29,6''sı yeni konut satışı olarak,
* Yüzde 4,7''si yabancıya satış olarak gerçekleşti.
İpotekli satışlar konut desteğinin verildiği 2020 Haziran ve Ağustos aylarında yüzde 50''den fazla olmuştu.
Mevcut mevzuata göre; en az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz ya da karşılığı Türk Lirası tutarında taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın alan yabancılara Türk vatandaşlığı veriliyor. Yabancı 3 yıl sonra konutu daha yüksek fiyata satıp getirdiğinden daha fazla döviz götürebilecektir. Bu kadar ucuz vatandaşlık dünyanın başka ülkesinde yoktur.
Önceleri konut alan yabancıların yarıdan çoğu Avrupa ülke vatandaşları iken, vatandaşlıklar verilmeye başlandıktan sonra Arap ülkeleri ilk sıraya yükseldi. Avrupa ve ABD''lilerin oranı yüzde 10,5''e geriledi.
Konut fiyatlarına gelince; 2018 yılı sonu ile 2020 Haziran ayına kadar Türkiye ortalaması olarak konut fiyatları geriledi. 2020 Haziran ayından sonra artmaya başladı. 2021 Ekim ayında başlayan faiz yanlışı ve TL krizinden sonra bu artış hızlandı. (Aşağıdaki Grafik.)
2021 Şubat ayı ile 2022 Şubat ayı arasında konut fiyatları nominal olarak, dolar ve altın fiyatlarını katladı.
Şubat 2022 Bir Yıllık Nominal Artış:
* Dolar kuru yüzde 37,33
* Külçe altın yüzde 36,17
* TÜFE yüzde 54,44
* Konut fiyatları yüzde 119,30
Konut fiyatları bundan sonra nasıl seyreder?
Pandemi nedeni ile son iki yılda sayfiye yerlerinde arsa fiyatları ve müstakil evlerde fiyatlar üç kat arttı. Artık Pandemi etkisi zayıfladığı için bu alanlarda konut fiyatlarında artış yavaşlayacaktır.
Ayrıca işyerleri ve konut fiyatları Türk Ticaret Kanunu gereği 12 aylık TÜFE ortalamasına göre yapılıyor.
Söz gelimi Mart 2022 ayında enflasyon TÜFE olarak 54,44 oldu. Ama kiralar 12 aylık TÜFE ortalaması olan yüzde 25,98 oranında arttı. 12 aylık ortalama TÜFE''nin yıllık TÜFE''ye ulaşması enflasyon düşmeye başlarsa mümkün olur.
Kira gelirlerinin düşmesi, tasarruf amacı ile gayrimenkule olan talebi düşürdü.
Türkiye genelinde, 2022 yılında eğer yeni kur şokları olmazsa, konut fiyatları enflasyon kadar artar. 2023 başından Haziran seçim ayına kadar siyasi iktidar konut kredisi ve konut desteği verir. Satışlar ve fiyatlar artar. Ama olağanüstü bir durum olmazsa enflasyondan sonra reel artış yüksek olmaz.
