Finansal yatırımlarda sıcak para etkisi

Haziran ayında finansal yatırım araçları içinde, aylık en yüksek reel getiriyi mevduat, en büyük yıllık reel zararı da yine mevduat getirdi.

Açıklanan TÜİK verilerine göre Haziran ayında;

Mevduat Brüt nominal getirisi yüzde 3,29,
Aylık TÜFE oranı yüzde 1,64
TÜFE’ye göre aylık mevduat brüt reel getiri oranı yüzde 1,62 oldu.

Hazirandan hazirana son bir yılda;

Mevduat yıllık nominal faiz getirisi yüzde 20,5,
Yıllık TÜFE oranı yüzde 71,60,
TÜFE’ ye göre yıllık brüt faiz reel getiri oranı yüzde, eksi 29,63 oldu.

2024 sonunda mevduat reel getiri sağlar mı?

Merkez Bankası’nın, bankalarca açılan mevduatlara uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranlarına göre altı aylık mevduat faizi yüzde 57,54’tür. Ancak fiili durumda bazı bankalar belirsizlik nedeni ile mevduatı üç aydan fazla faize bağlamıyor. Bağlayanlar da yüzde 48 ve yüzde 49 faiz veriyor. Yıl sonunda TÜFE yüzde 50 olursa reel faiz yok, yüzde 45 olursa yüzde 2 yüzde 3 dolayında reel faiz oluşabilir.

Hazirandan Haziran’a son bir yılda BİST 100 endeksi dışında tüm yatırım araçları reel kayıp getirdi. (Aşağıdaki Tablo)

Kaynak: TÜİK

BİST 100 endeksi, yıllık yüzde 12,12 reel getiri sağladı. Ancak aylık olarak binde 5 reel kayıp getirdi.

Borsada reel getiri devam eder mi ?

Hazirandan Hazirana BİST 100 endeksi nominal olarak yüzde 92,39 oranında arttı. Haziranda yıllık TÜFE 71,6 oldu. Böylece Borsa yüzde 12,12 reel getiri sağladı. Spekülatif bir artış değil. Ancak Merkez Bankası en son yayınladığı Nisan ayı ödemeler bilançosuna göre; Ocak-Nisan arasında dört ayda Türkiye‘ye 5 milyar 780 milyon dolar portföy yatırımı girdi. Mayıs - Haziran’da da devam ettiği anlaşılıyor. Zira; Borsa İstanbul’daki yabancı takas oranı 2023 Haziran ayında yüzde 27 seviyesine kadar düşmüşken, Temmuz 2024’te yüzde 43 dolayına yükseldi.

Kısa vadeli portföy yatırımları, hızla girip çıkıyor. Çıkınca da borsa endeksi düşüyor.

Dolar ve Euro, haziran ayında reel getiri sağladı ve fakat yıllık olarak sırasıyla yüzde 18,35 ve yüzde 18,76 oranında reel kayıp getirdi.

Merkez bankası TÜFE bazlı reel kur endeksine göre 2023 Haziran ayında Döviz sepetine karşı TL yüzde 48,36 oranında daha düşük değerde iken, 2024 Haziran ayında yüzde 38,1 oranında daha düşük değerdedir. Yani TL dövize karşı son bir yılda değer kazandı ve fakat hala yüzde 38,1 oranında daha düşük değerdedir. Düşük değerde olması daha fazla değer kaybetmesini engelliyor. Ancak ani bir sıcak para çıkışı olursa, TL yeniden değer kaybeder.

Külçe altın, aylık yüzde 0,17 ve yıllık yüzde 2,55 reel kayıp getirdi.

Dünyada altın ons fiyatları son 4 aydır yatay seyrediyor. Ama;

Dünya siyasi ve ekonomik konjonktürü,
Merkez bankalarının altın talebi,
Dolar yerine yeni bir para sistemi tartışmaları, devam ettikçe altın artmaya devam eder.