Finansal yatırım araçları alarm vermeye başladı

Finansal yatırım araçları şubat ayı, aylık ve yıllık nominal ve reel getiri oranları açıklandı. En yüksek reel getiriyi altın sağladı.

1. Mevduat faizi, 2019 öncesinde eksi reel getiri sağlamış olmasına rağmen 2020 Şubat ayında aylık yüzde 0,37 ve yıllık yüzde 6.53 oranında reel getiri sağladı. Merkez Bankası'nın gösterge faizini düşürmesinden dolayı mevduat faizinde de bir geçiş dönemi yaşanıyor. MB 2029 gösterge faizini düşürmede önce mevduat faizleri enflasyonun üstünde idi. MB gösterge faizini düşürmesinden sonra mevduat faizleri daha fazla düştü. Enflasyonun altında kaldı ve 2020 yılı mevduat faizi eksi olacaktır. Bu günkü reel faiz, geçiş dönemi içinde önceden yatırılan mevduat için ortalama faiz oranıdır.

2020 yılı enflasyon beklentisi yüzde 10 ve üstünde bekleniyor. Bu gün bir yıllık mevduat faizleri ise yüzde 9 ve altındadır. Dolayısıyla eksi reel faiz beklentisi vardır. Virüsün getirdiği sorun enflasyona nasıl yansır? net değildir. Ancak sorunun kısa sürede çözüleceğine inanıyorum.

2. BİST 100 endeksi, Şubat ayında eksi 1.34 reel kayıp, yıllık olarak da aynı ayda yüzde 1.93 oranında reel getiri sağladı.

Ancak, Mart ayında Dünya borsaları düşüyor. BİST 100 endeksi de aynı şekilde düşüyor. 13 Şubatta BİST 100 endeksi 120.540 idi. Şubat sonunda 105,870'e geriledi. Dünde öğlen 105.700 dolayında idi.

3. Dolar aylık ve yıllık olarak reel getiri sağladı. Euro ise yıllık reel kayıp getirdi. 2019 şubat ayında Euro/Dolar paritesi 1.1391 idi. Son bir yılda Şubattan şubata dolar Euro'ya göre yüzde 3.4 oranında değer kazandı ve parite 1017'ye geriledi. Mart ayında bu defa dolar düşmeye başladı. 6 Mart itibariyle Euro/Dolar kuru tekrar 1.1280 oldu.

Doların değer kaybetmesinin nedeni, FED'in faizlerde 50 baz puan indirime giderek 1.25-1.75 seviyesine çekmesidir. FED faiz indiriminden uluslararası piyasalarda da ilk haftasında dolar yüzde 2.2 oranında değer kaybetti. ABD 10 yıllık tahvil faizleri 0,657'ye geriledi.

4. Dünyada dolara olan güven azaldıkça, altına olan talep artıyor. Altına yatırım yapanlar Şubat ayında yüzde 4.56 oranında ve yıllık bazda da yüzde 24.11 oranında reel getiri elde ettiler.

ABD, 2008 krizinden dolayı tarihte görülmemiş miktarlarda parasal genişlemeye giderek dünyada dolar arzını artırdı. Ticaret savaşları, sermaye hareketlerinin yavaşlaması ve küresel ekonomide belirsizlik gibi nedenlerle paraya olan güven azaldı. Bu nedenle Merkez bankaları, özellikle Çin döviz rezervlerinin bir kısmını altına çevirmeye başladı. Ülkelerin daha fazla altın rezervi tutmaya başlaması altına talebi artırdı ve altın fiyatları arttı.

Dünyada dolar yerine geçecek bir para biriminin kullanılması ancak altına olan bağımlılığı azaltır. Altın fiyatlarında spekülatif artışı önler.