Enflasyon yoksulluğu artırdı

Şubat ayı enflasyon verileri açıklandı.

*Aylık TÜFE oranı yüzde 3,15 ve yıllık TÜFE oranı yüzde 55,44 oldu.

*Bir yıl önce; 2022 Şubat ayı TÜFE oranı yüzde 55,44 ve bir ay önce 2023 Ocak ayı TÜFE oranı yüzde 57,68 olmuştu.

*Halkı doğrudan etkileyen gıda enflasyonu daha yüksek, aylık yüzde 7,36 ve yıllık yüzde 69,33 oldu.

*İş yeri kiralar için gösterge olan 12 aylık ortalama TÜFE oranı 71,83 oldu.

TÜFE verileri tartışmalıdır.

İTO, yarı kamusal bir kurumdur. İTO Şubat ayı İstanbul için geçinme endeksini yüzde 78,62 olarak açıkladı. TÜİK; TÜFE oranını daha düşük yüzde 55,4 olarak açıkladı. İki endeksin yakın olması gerekirdi. Ama arada 23 puan fark var. Hangisi doğru?

Yüksek enflasyon devam ediyor.

2022 yılı Şubat ayında çekirdek enflasyon oranı (B) yüzde 47,01 iken, 2023 yılı Şubat ayında yüzde 55,16 oldu. Çekirdek enflasyon, enflasyonun direndiğini gösteriyor.

Temerrüde düşmüş ve kriz içinde olan Arjantin''in dışında G-20 ülkeleri içinde ve yükselen ekonomiler içinde en yüksek enflasyon oranı Türkiye''dedir. Gelişmekte olan bazı ülkelerde TÜFE oranı yüzde olarak şöyledir.

*Brezilya; 5,77

*Endonezya; 5,47

*Hindistan; 6,52

*Çin; 2,10

*Meksika; 7,91

*Rusya; 11,18

Yüksek enflasyonda belirsizlik ve güven sorunu ortaya çıkar, spekülatif piyasa yapısı oluşur, yatırım hacmi daralır.

Halkın enflasyonu daha yüksektir.

Şubat ayında gıda fiyatları, TÜFE''nin üstünde aylık yüzde 7,36 ve yıllık yüzde 69,33 oranında arttı.

Mutfak enflasyonu da denilen gıda artışı, halkı daha fazla etkiliyor. Çünkü TÜİK, TÜFE harcama sepeti içinde gıdanın payını yüzde 25 gösteriyor. Ama halkın harcama sepeti içinde bu pay yüzde 40, yüzde 50''ye çıkıyor.

Öte yandan ücret ve maaş düzletmesi de TÜFE üstünden yapıldığı için fiilen halk yoksullaşıyor.

Dünya Bankası raporuna göre, Türkiye''de yoksul kişi sayısı, nüfusun yüzdesi olarak giderek artmış ve;

*2017; yüzde 13,9,

*2018; yüzde 14,4,

*2019; yüzde 15,0 olmuştur.

Maliyet artışları...

Maliyetleri gösteren Yİ-ÜFE, Şubat ayında aylık bazda yüzde 1,56 arttı. Geçen yıl aynı ayda yüzde 7,22 olmuştu. Yeni bir kur artışı olmaz ise, Yıllık Yİ-ÜFE de düşmeye devam eder. Ancak Şubat ayında Yİ-ÜFE oranı yine de TÜFE''den daha yüksek yüzde 76,61 oldu. Bu demektir ki maliyet artışı perakendeye yansımaya devam edecektir.

En büyük sorun, halkı doğrudan etkileyecek sorun; Yİ-ÜFE''nin elektrik ve gazda yüzde 152,11 ve ilaçta 106''43 olmasıdır.

Sonuç; Tek haneli faiz anlayışı devam ettikçe, devlet şirket gibi yönetildikçe, seçim popülizmi devam ettikçe, enflasyonun yüzde 50''nin altına düşme imkânı yoktur.