Beyin tümörlerinin verdiği erken sinyaller (16 Temmuz 2023)
Merhaba değerli okurlarım,
Ertelemek, endişe etmek, belki de duymaktan, bilmekten korkmak, bilmemenin rahat limanına sığınmak…
Hastalıklar söz konusu olduğunda erken teşhis konusunda sınıfta kalmamızın sebebi bu olabilir mi?
Tıpkı, beyin tümörlerinde olduğu gibi.
Beyin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Çetin Ayhan Evliyaoğlu ile bu konuyu konuştum. Sayın Evliyaoğlu bu konuda bilinmesi gerekenleri şöyle belirtti:
***
Beyin tümörleri nedir?
Vücudun olmaması gereken bir yerinde oluşan dokuya veya herhangi bir dokunun olması gereken yerde ancak kontrolsüz şekilde büyümesi durumuna tümör denir. Her tümör zararlıdır yargısı yanlış bir genelleme olmakla birlikte söz konusu beyin tümörleri olduğunda huylu olması öldürücü olmasına engel olmuyor. Bu sebeple beyin tümörleri iyi huylu olsa da kontrol edilip etkili şekilde müdahale edilmelidir.
Bu belirtiler beyin tümörüne işaret diyor!
Beyin içinde yer alan iyi ya da kötü huylu tümörler, büyüdükçe kafa içinde bir basınca yol açarlar. Bu basınç ise;
• Baş ağrısına,
• Hareket ve mimiklerde yavaşlamaya,
• Bulantı ve kusmaya,
• Epilepsi nöbetlerine,
• Bazı yeteneklerde bozulma,
• Hormonlarda bozulma,
• Uykuda artış,
• Hafıza ile ilgili sorun yaşama,
• Kaslarda seğirme, kasılma, spazm ya da nöbetler,
• Görme ve konuşmada problemlere yol açabilir.
İyi ve kötü huylu beyin tümörlerinin özellikleri
Her ne kadar beyinde yer alan iyi ve kötü huylu tümörler tehlikeli olsa da ikisi arasında önemli farklar vardır. Bu farkların başında iyi huylu tümörlerin kanser hücresi taşımamasına karşın, kötü huylu tümörlerin kanser hücresi taşımasıdır. Bunun dışında;
İyi huylu tümörler
• Genel olarak ameliyatla alınırlar ve tekrarlanma riskleri azdır.
• Çevrelerindeki sağlıklı dokulara yayılma durumları yoktur.
• Bu tümörlerin kenar ve sınırları net olarak görülebilir.
• Nadir de olsa iyi huylu tümörler, kötü huylu tümörlere dönüşebilir.
Kötü huylu tümörler
• Çok daha tehlikeli olan kötü huylu tümörler hayati tehlikeye yol açabilir.
• Hızlı büyürler ve çevredeki dokulara sıçrayarak zarar verebilirler.
• Nadir de olsa bu tümörler beyinden ayrılarak vücudun diğer bölümlerine geçiş yapabilirler.
Beyin tümörleri hangi yaşta görülür?
Beyin tümörleriyle ilgili belki de en korkutucu taraf, yeni doğan bebekler dâhil tüm yaşlarda görülebilir olmasıdır. Orta yaş sonrası özellikle kanserli hastaların büyük bir bölümünde kanserin yayılması ile beyinde tümör, metastatik ortaya çıkabilir.
Hayata tutunmak için erken teşhis!
Hayati tehlikesi olan her hastalıkta olduğu gibi, beyin tümörlerinde de erken teşhis hayat kurtarıcı bir rol oynuyor. Haliyle hastanın kendisinde görülen değişiklikleri iyi gözlemlemesi, fark etmesi ve hiç beklemeden, ertelemeden doktora başvurmasıdır.
Tedavi kişiye özeldir!
Beyin tümörlerinde uygulanan tedavinin en önemli karakteristik özelliği kişiye özel olmasıdır. Bu sebeple, beyin tümörü ameliyatında; tümörün tip, yerleşim yeri, hastanın yaşı, genel durumu ve hastada operasyon kararını etkileyebilecek ek problemlerin olup olmaması oldukça önemlidir. Kötü huylu tümörden kurtulmak için genellikle cerrahi yöntemler uygulanır. Bu tedaviye ek olarak radyoterapi ve kemoterapi de uygulanabilir.
Beyin tümörlerinde tedavi yöntemleri
Günümüzde beyin tedavisi için birçok yöntem uygulanmaktadır. Bu yöntemlerden en sık uygulananları ise şu şekilde sıralanabilir;
Cerrahi yöntem: Bu yöntemde amaç, beyin dokusuna hasar vermeden tümörün çıkarılmasıdır. Tümörün tamamı çıkarılmaya çalışılır, bunun için mikro cerrahi teknik, endoskopi, haritalama, uyanık cerrahi, navigasyon gibi cerrahiye destek teknolojik yöntemler tümörün yeri ve konumuna göre ek olarak kullanılmaktadır.
Nöromonitorizasyon: Ameliyat sonrasında oluşabilecek felci büyük oranda azaltmaya yarayan bu yardımcı uygulama ile beyin ameliyatı başlamadan önce Nöroloji uzmanı tarafından hastanın yüzüne, kol ve bacaklarına yerleştirilen elektrotlardan ameliyat boyunca sinyal alınır. Sinyalde düşme olduğunda cerrah bilgilendirilir ve hassas bölgede olduğu uyarısı verilir.
Radyasyon: Radyoterapi veya radyasyon tedavisi, tümör hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınların kullanılmasıdır. Bu ışınlar büyük bir alet aracılığıyla tümörün bulunduğu noktaya ve yakınındaki dokulara verilir. Bu yöntem ameliyattan sonra yapılır ve ameliyattan kalan tümör hücrelerini yok etmek için yapılır. Radyasyon tedavisi genellikle haftada 5 gün olmak üzere birkaç hafta uygulanır.