Başbakan Erdoğan önümüzdeki günlerde Mısır’ı ziyaret edecek. Başbakanın Mısır’dan Gazze’ye geçebileceği de konuşuluyor. Ancak bu zayıf bir ihtimal olarak masada duruyor. Başbakan Erdoğan’ın Mısır’ın ardından Tunus ve Libya’yı da ziyaret edeceği ön görülüyor. Bu ziyaretler için Ankara’da üst düzey koordinasyon toplantıları da yapıldı.
“Arap Baharı” yahut “uyanışı” adı verilen yönetime isyan hareketlerinin ardından Başbakan Erdoğan bölgeye ilk kez gidiyor. Ziyaret edilecek her üç ülkede de Erdoğan’ın karşısına yeni yönetimlerin adamları çıkacak. Başbakan Erdoğan, Mısır’da kıdemli diktatör Mübarek’in yerine onun Tahrir meydanında yanan “isyan ateşini” söndürmek için atadığı Başbakan Yardımcısı Hüseyin Tantavi ile görüşecek. Tantavi bugün Mısır Yüksek Askeri Konsey Başkanıdır. Daha açıkçası Tantavi Mısır’ın bugünkü Kenan Evreni’dir.
Devrim yorgunu bu ülkeleri daha önce (devrim sonrası) çeşitli üst düzeylerde Türk yetkililer ziyaret etmişti. Türkiye, despotik yönetimlere karşı isyan eden ülkeleri ilk ziyaret eden, ilk tanıyan ve ilk yardım eden ülke olmak için özel bir çaba gösteriyor. Hatta Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Libya’ya üç yüz milyon dolarlık çekle gitmişti.
Bu ülkelerde henüz ne rejim ne de durum normalleşmiştir. Türkçedeki “sel önünden kütük kapmak” söylemini haklı çıkaracak türden alelacele yapılan, (iyi düşünülmemiş) ziyaretler beklenen faydayı sağlamayabilir. Kaldı ki Başbakan Erdoğan eski rejimlerin güçlü adamları, Mübarek, Kaddafi vb. iktidarda iken, güçlüyken onları da ziyaret etmişti. Başbakan Erdoğan Kaddafi’den ödül, Esat’tan ve Mübarek’ten bir hayli övgü almıştı.
Türkiye’nin İsrail’e yönelik yaptırım kararının hemen arkasından Başbakan Erdoğan’ın bölgeye yapacağı gezi stratejik bir hüviyete bürünmüştür. “Gazze’ye ablukayı hukuksuz buluyoruz” söylemiyle “Gazze’yi ziyaret edebiliriz” sözleri birbirini tamamlar niteliktedir. Bu bağlamda Gazze’yi ziyaret beklentisi yaratmak ve ardından da bu ziyareti gerçekleştirememek Türkiye’nin prestijine zarar verecektir.
Kaldı ki Arap arka bahçesinden alkış, AB ve ABD’den de eleştiri alacak Gazze ziyaretinin gerçekleşme ihtimali de yok denecek kadar azdır. Diğer yandan Gazze’yi ziyaret ancak Mısır üzerinden yapılabilir. Gazze, Mısır’ın da İsrail’e karşı zayıf karnıdır. Mısır’da her şey süt liman değildir. Mübarek’in askeri kanadı Mısır’da işbaşındadır. Onlar da Mısır’ı İsrail ile karşı karşıya getirecek böyle bir adımı doğru bulmayabilirler.
Ahmet Davutoğlu “Eğer İsrail şu günkü tutumunu sürdürürse, Arap Baharı kendi otoriter rejimlerini tartışırken aynı anda güçlü bir İsrail karşıtlığını da bugünün gündemi haline getirecek” demişti. Başbakan Erdoğan’ın, Mısır, Tunus, Libya -ve gerçekleşecek olursa Gazze- ziyareti Batı tarafından Arap Baharını İsrail karşıtlığına dönüştürme gayreti olarak algılanacaktır.
Diğer yandan Le Monde’un Türkiye’nin İsrail’e yaptırım kararlarını açıklaması üzerine yaptığı yorum, Türk dış politikasının durumunu ifşa eder niteliktedir: “Türkiye’nin, Suriye’de rejimin halkına baskı yapmasını engelleyemediği, Libya’da ise Türkiye’nin Fransa’nın gölgesinde kaldığı” nı yazan Le Monde, Türkiye’nin yine aynı gün NATO füze kalkanı sisteminin kendi topraklarında kurulmasına izin verdiği ve büyük olasılıkla İran’a karşı kullanılması beklenen bu sistemlerle ilgili Arap ülkelerinin tepkisini azaltmak için de İsrail’e yönelik sert kararları almış olabileceği değerlendirmesini yaptı.
Başbakan Erdoğan’ın Libya, Mısır ve Tunus’a ilk giden yabancı lider olarak coşkuyla karşılanacağından, bunun da yandaş medyada ’Bölgenin Fatihi’olarak lanse edileceğinden kuşku yoktur. Bu ziyaretin bölgede yaşayan insanlara da bir katkısı olmayacaktır. Bu ziyareti Erdoğan iç siyasetin malzemesi yapacaktır. Türkiye’ye çok kritik bir zamanda yapılan bu ziyaretin katkısı ne olacaktır? Cevaplanması gereken asıl soru budur.
