Editör: Naim Arıoğlu
Sivas’ta Çocuk Nöroloji alanında uzman doktor olan Dr. Mehmet Gündüzalp, Serebral Palsi adı verilen ve beyin felci olarak da bilinen hastalıkla ilgili bilgiler verdi.
Serebral Palsi, genelde doğum anında veya 0-2 yaş arası dönemde ortaya çıkan bir rahatsızlık olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Mehmet Gündüzalp, her yıl Türkiye’de 6 bin çocuğun bu hastalığa yakalandığını belirtti.
Serebral Palsi, “Çocuklarda sık rastlanan, hayat boyu devam eden, hareket ve duruşu etkileyen, ilerlemeyen fakat kalıcı bir gelişim bozukluğu” olarak tanımlayan Gündüzalp, “Motor yetmezliğine sıkça görme ve işitme kaybı gibi duyusal, zeka geriliği gibi bilişsel, dil gelişimindeki gecikme gibi iletişimsel, algılama, dikkat eksikliği, hiperaktivite gibi davranışsal sorunlar, epilepsi ve ikincil olarak ortaya çıkan kas-iskelet problemleri eşlik edebilir” dedi.
“Serebral Palsiye sebep olan hasar değişmez ve ömür boyu sürer” Düşük doğum ağırlığına sahip bebeklerde Serebral Palsi görülme oranının 70 kat fazlalaştığını ifade eden Uzm. Dr. Gündüzalp, “Gelişimsel, genetik, metabolik, kan dolaşımıyla ilgili, enfeksiyon ve sonradan kazanılmış sebeplere bağlı olarak farklı nörolojik bulgular gösterir. Serebral Palsi beyin, beyincik ve beyin sapını kapsayan bir motor bozukluktur. Serebral Palsiye sebep olan hasar değişmez ve ömür boyu sürer. Dünyada bin canlı doğumda 1,3-3; erkek-kız oranı ise 1,4/1 olarak rapor edilmektedir. Düşük doğum ağırlıklı erken doğanlarda (1500 gram) Serebral Palsi görülme oranı 70 kat artmaktadır. Gebelik yaşı küçüldükçe oran yükselmektedir. Türkiye’deki oran ise 2-16 yaş arasında bin canlı doğumda 4,4 olarak rapor edilmektedir. Ülkemizde her yıl 6 bin çocuğa bu hastalık teşhisi konmaktadır. Epidemiyolojik araştırmalara göre en çok risk faktörü yüzde 70-80 doğum öncesi, yüzde 10-20 ise doğum ve sonrasında rapor edilmektedir. Hastaların yüzde 20-30’unda ise sebep bulunamamaktadır” şeklinde konuştu.
Serebral Palsinin kesin bir tedavisinin olmadığını söyleyen Uzm. Dr. Mehmet Gündüzalp, “Serebral Palsi tanısı konması sosyoekonomik düzeyi yüksek ülkelerde 12-24 ay arasında, düşük ülkelerde ise beş yaşa kadar gecikebilmektedir. Tanı için ayrıntılı doğum öncesi/sonrası öykünün alınması, psikomotor gelişim özelliklerinin değerlendirilmesi ve ayrıntılı nörolojik muayene yapılması gereklidir. Üçüncü aydan sonra asimetrik el kullanımı ya da iki yaşından önce belirgin el tercihinin olması tek taraflı SP için önemli bir klinik bulgudur. Serebral Palsinin kesin bir tedavisi yoktur. Fizyoterapi, konuşma terapisi, ergoterapi ve ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi yöntemleri hastaların en yüksek potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı olabilir” ifadelerini kullandı.
SEREBRAL PALSİ NEDİR?
Serebral palsi, beyin gelişimi sırasında veya sonrasında meydana gelen hasarların kasların kontrolünü bozması sonucu ortaya çıkan bir durumdur.
Serebral palsi, doğum öncesi, sırası veya sonrası oksijensiz kalma, enfeksiyon, genetik bozukluk, beyin kanaması veya travma gibi nedenlerle oluşabilir.
Serebral palsi belirtileri, beynin hasar gördüğü bölgeye ve derecesine göre değişir.
Genel olarak kaslarda sertlik veya gevşeklik, hareket ve duruş bozuklukları, konuşma ve yutma güçlüğü, görme ve işitme sorunları, zeka geriliği veya epilepsi gibi sorunlar görülebilir.
Serebral palsi ilerleyici olmayan bir hastalıktır ve kesin bir tedavisi yoktur. Ancak destek tedavileri, fizyoterapi ve ilaç tedavisi ile hastaların yaşam kalitesi artırılabilir.
SEREBRAL PALSİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Serebral palsi, beynin gelişiminde veya sonrasında yaşanan hasarlar nedeniyle kasların hareketini, tonusunu ve duruşunu etkileyen bir durumdur.
Serebral palsi, doğum öncesi, sırası veya sonrasında yaşanan oksijen yetersizliği, enfeksiyon, genetik bozukluk, beyin kanaması veya travma gibi faktörlerden kaynaklanabilir.
Serebral palsi, beynin hasar gördüğü bölgeye ve şiddetine bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir. Bunlar arasında kaslarda sertlik veya gevşeklik, yürüme ve duruş bozuklukları, konuşma ve yutma zorlukları, görme ve işitme problemleri, zeka geriliği veya epilepsi gibi sorunlar sayılabilir.
Serebral palsi ilerlemeyen bir hastalıktır ve tam bir tedavisi bulunmamaktadır. Ancak fizyoterapi, ilaç tedavisi ve destek tedavileri ile hastaların yaşam kalitesi iyileştirilebilir.