Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yüzde 14''te olan politika faizini mayıs ayında da sabit bırakmıştı. Geçtiğimiz perşembe günü saat 14:00''da alınan karar öncesi 16.38''den işlem gören dolar kuru, saat 14:01 itibarıyla 16,43 TL''ye çıktıktan sonra geri çekilmişti.
Gelişmelerin ardından yaşanan düşüş, "Merkez Bankası döviz kurlarına müdahale mi etti?" sorularını beraberinde getirirken, Ekonomist Mahfi Eğilmez, Merkez Bankası''nın dolar düşürme planını açıkladı.
Kişisel internet sitesi üzerinden "USD / TL Kurunda Destek ve Direnç Düzeyleri ve Kurun Düşürülmesi Çabaları" başlıklı bir yazı yayımladı. Eğilmez, yazısında 16,19''un piyasadaki normal arz ve talebe uygun olmadığını bunun döviz satışı ile oluşturulmuş zorlama bir düzey olduğunu ifade etti.
Eğilmez, destek ve direnç düzeyleri üzerinden ve kamu kesimi tarafından yapılan satışlarla dolar kurunun düşürülmek istendiğini belirten belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Destek, direnç ve pivot düzeyleri tümüyle piyasada oluşan arz ve talebe göre belirlenir. Bireysel arz ve talebin bu düzeylere etki yapması mümkün değildir. Ancak olumlu ya da olumsuz bir gelişme ortaya çıktığında veya beklentiler değiştiğinde arz veya talep aynı yönde hareket ettiğinde bu düzeyler üzerinde etkili olabilir.
Geçtiğimiz Cuma sabahı güne başlarken USD / TL kuru 16,33 idi. Diyelim ki kısa vadeli standart direnç noktası 16,35, pivot noktası 16,25, destek noktası da 16,15 olsun.[i] Yani 16,35’in üzerinde bir gece geçirilirse direnç kırılıp kur yukarı gidecek demektir. Bu aşamada Merkez Bankası’nın faizi değiştirmemesi, piyasanın beklediği önlemlerin alınmaması sonucu döviz talebi devam ediyor ve kurun yukarı gitmesi bekleniyordu.
Bu noktada kamu kesimi devreye girerek, geçmişte pek çok kez yaptığı gibi, döviz satmaya ve kuru düşürmeye başladı ve USD/TL kuru 16,25’lik pivot noktasının altına inerek 16,19’a kadar geriledi ve haftayı öyle tamamladı. 16,15’lik ilk destek noktası kırılamamıştı ama pivot noktasının altına inilmesi o destek noktasının kırılabileceği izlenimini veriyordu.
Yukarıdan beri verdiğimiz tanımlar çerçevesinde pazartesi günü kurun 16,15’lik destek noktasını kırması beklenebilir.
Ne var ki 16,19’luk kur düzeyi, piyasada normal arz ve talebe göre değil, kamu kesiminin döviz satmasıyla yani zorlamayla oluşmuş bir düzey.
Kamu kesimi, döviz satarak kurun daha da düşeceği inancını yaratmayı ve bu yolla insanların döviz satmasını sağlamayı amaçlıyor.
İnsanlar ise ortada bu durumu destekleyen herhangi bir olumlu gelişme, bir beklenti ya da bir önlem görmediği için döviz satmak bir yana düşen kurları fırsat görerek ucuza döviz satın almaya yöneliyor.
Sonuçta merkez bankası, uzun süredir yaptığı gibi, kısa süreli sonuçlar uğruna rezervlerini erittiğiyle kalıyor."
