WebTekno''dan alınan bilgilere göre; video izlerken, oyun oynarken, bir makale okurken karşımıza devamlı reklam çıkıyor. Elbette, bir yayıncının gelir elde etmesi için reklam gerekiyor ama oyunda level atlamaya, 10 dakikadan uzun video izlemeye korkar hale geldik. Bu nedenle pek çok kullanıcı artık reklam engelleme hizmetlerini kullanıyor. Reklam engelleme hizmetlerinin mobil, masaüstü, internet tarayıcısı özel versiyonları bulunuyor.
Özellikle mobil cihazlarda kullandığımız zaman bize rüya gibi bir kullanım deneyimi sunan bu mobil uygulamalar hakkında "verilerimizi başkalarına satıyorlar, reklamverenlerle anlaşmaları var" gibi söylemlere artık alıştık. Bu iddialara yakından bakalım ve güvenli bir reklam engelleme uygulaması nasıl seçilir sorusunu yanıtlayalım.
Reklam engelleme uygulamaları aslında reklamları tam olarak engellemez: Peki neden?
Tamamen ücretsiz bir eklenti ya da bir mobil uygulama indiriyoruz ve kabusumuz olan reklamlardan artık kurtuluyoruz, öyle mi? Aslında durum her zaman böyle olmuyor. Yani reklamların bir kısmı göstermelik olarak engelleniyor, ancak kullanıcı hala akın akın reklam görmeye devam ediyor.
2015''te Business Insider''ın yayınladığı bir habere göre Google, Microsoft, Amazon, Taboola gibi büyük şirketler, AdBlock Plus reklam engelleme hizmetine yüklü miktarda para ödeyerek, reklam engelini kaldırttılar. Hatta aynı habere göre Google, standart reklam politikası yerine AdBlock Plus ile anlaştığı için toplamda 887 milyon dolar tasarruf etti.
Reklam engelleme hizmeti ile reklamveren arasındaki bu emsal anlaşmanın, 2015''ten bu yana aslında yaygın bir iş modeli olduğu düşünülüyor. Hatta bunu siz de deneyimlemiş olabilir, reklam engelleme hizmeti açıkken reklam görmeye devam etmiş olabilirsiniz. Bazı reklam engelleme hizmetleri, anlaşmalarla bazı reklamları beyaz listeye alarak göstermeye devam ediyor. Yani yeterli ödemeyi yapan bir reklam veren, engelleme uygulamasına rağmen reklam göstermeye devam edebiliyor.
Durum böyle olunca reklam engellemek için farklı yollara başvuranların sayısı artıyor, ancak çok ciddi riskler var:
Reklam veren şirketlerle anlaşma yapmak elbette işin ticari yanı. Bu anlaşmaları yapan reklam engelleme hizmetleri, genelde kullanıcı deneyimi odaklı çalışan şirketler oluyor. Ancak reklamlardan tamamen kurtulmak isteyenleri kötü bir senaryo karşılayabilir. Zira güvenilmez uygulamalar, kullanıcı verilerinizi reklam verenlere değil, onun yerine kötü niyetli taraflara satabilir.
Eğer kullandığınız üçüncü parti reklam engelleme hizmeti ücretsiz kullanım sunuyor ve reklam verenle de anlaşma yapmıyorsa geriye en değerli alışveriş ürünü olan "kullanıcı verileri" kalıyor. Kim bilir, belki bu uygulamaları indirirken onayladığınız uzun kullanıcı sözleşmesi ile bu duruma onay veriyor bile olabilirsiniz.
Meşhur sözü hatırlamak gerekiyor; eğer bir ürüne para ödemiyorsanız, ürün sizsiniz. Tüm hizmetlerin bir numaralı gelir kapısı olan reklamları ücretsiz bir şekilde engellemek isterken, aslında bilgilerinizi ticari bir şekilde kullanılmasını da onaylıyorsunuz. Ancak bu ticaretin amacı kötü ise size son baktığınız ürünün benzerlerini göstermek için ticaret yapılmıyor. Onun yerine kredi kartı bilgileriniz, e-postalarınız riske girebiliyor. Hatta galerinizdeki fotoğrafları bile riske sokacak uygulamalar var.
Uygulama marketlerindeki reklam engelleme uygulamalarının Google ile anlaşması var:
Dünya çapında en yaygın reklamveren şirket Google, dünya çapında en yaygın kullanılan işletim sistemi Android’in sahibi de Google. Nasıl oluyor da kendi uygulama mağazası Play Store üzerinden reklam engelleme uygulamaları yayınlanmasına izin vererek kendi gelir kapısını kapatıyor? Elbette bu sorunun yanıtı da basit, her uygulamaya izin vermiyor.
Play Store üzerinden yayınlanan reklam engelleme uygulamaları genel olarak yalnızca Google Chrome gibi internet tarayıcıları üzerinden yayınlanan reklamları engeller. Oyunlarda ya da YouTube’da yayınlanan reklamları tamamen engelleyecek bir hizmet, Play Store üzerinden yayınlanmaz. Eğer Chrome dışındaki uygulamalarda yer alan reklamları da engellemek isterseniz, üçüncü parti seçeneklere başvurmanız gerek. Bu da güvenliğiniz için endişe duymanız gerektiğini gösteriyor ve bizi bir sonraki başlığımıza götürüyor.
Üçüncü taraf uygulama mağazalarındaki reklam engelleme uygulamaları daha da beter olabilir:
Play Store ya da App Store üzerinden indirdiğiniz reklam engelleme uygulamalarının arka planda yaptıkları anlaşmalar, dev şirketlerin anlaşmalarına kıyasla daha karanlık olabilir. Üçüncü taraftan indirdiğiniz bir reklam engelleme uygulaması, eğer kurumsal bir iş modeli dahilinde hizmet vermiyorsa büyük ihtimalle kişisel verileriniz, gerçek anlamda tehlike altına giriyor.
Tamamen ücretsiz olan ve Google gibi bir şirket ile de anlaşma yapmayan reklam engelleme hizmeti nasıl para kazanıyor? Artık bu, tamamen sizin hayal gücünüze kalmış durumda. Verilerinizi satıyordur, cihazınız üzerinden kripto para madenciliği yapıyordur, mobil bankacılık hizmetlerinize sızıyordur, en iyi ihtimalle karşınıza "olur olmadık reklamlar" çıkarıyordur.
Unutmamakta yarar var, hiçbir şirket kamu hizmeti olarak bir mobil uygulama geliştirmez ve bunu yayınlamaz. Ya ücretli abonelik sistemi vardır ya da reklam göstererek gelir elde ediyordur. Her ikisi de yoksa, mutlaka arka planda yapılmış anlaşmalar ya da daha karanlık bir taraf vardır.
Eğer reklamları engellemek istiyorsanız, doğru uygulamayı iyi seçmeniz gerek:
Reklam engelleme hizmetleri ile ilgili bu kadar karanlık detay bildikten sonra elbette artık birine güvenmek iyice zorlaşacaktır, ancak yine de böyle bir uygulama indirirken dikkat edebileceğiniz bazı noktalar var. Bu noktalara dikkat ederek en azından sınırlı da olsa bir güvenlik tedbiri almış olursunuz.
Reklam engelleme uygulamasının başlığını ve açıklamalarını dikkatli okuyun. Şüpheli uygulamalar baştan savma ve yazım hataları ile dolu açıklamalar ve başlıklar paylaşırlar. Diğer kullanıcıların uygulama hakkında yazdıkları yorumları inceleyin. Cihazda şüpheli işlemler gerçekleştirdiyse bir kullanıcı mutlaka bu durumdan bahsetmiştir.
Uygulamanın kaç kişi tarafından indirildiği de oldukça önemli. Belki yeni bir uygulamadır ve milyonlarca kişiye ulaşamamıştır ama yine de sizi tatmin edecek bir indirme sayısı görmelisiniz. Reklam engelleme uygulamasının cihazda erişmek istediği alanları az çok tahmin edersiniz. Kameranıza, mikrofonunuza, fotoğraflarınıza, mesajlarınıza, kişilerinize erişmek isteyen bir reklam engelleme uygulamasına izin vermeyin.
En iyi formül her zaman sevdiğiniz içerik üreticilerini desteklemektir:
Reklamları engellemek için aslında yapılması gereken şeylerden birisi de sevdiğiniz içerik üreticilerine destek olmaktır. Abonelik modelinin geçerli olduğu platformlar, çok cüzi ücretler ile daha iyi deneyim sundukları paketlere sahip. Ayrıca abonelik modeli, içerik üreticisinin işine devam etmesini sağlayan destekleme kültürüne de uygun bir model. Ayrıca kullanıcı olarak risk almadan reklamları engellemiş oluyorsunuz. Eğer ücretli aboneliklere para harcamak istemiyorsanız, reklamları kapatmadığınızda üreticiye destek sağlarsınız.
Unutmayın ki her içerik üreticisi aslında bir girişimcidir ve yaptığı işi, hayatının merkezi haline getirmek ister. Reklamları engellemek, içerik üreticilerinin desteklenmesini zorlaştırır.
