Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, Kartal depreminin ardından ortaya atılan Büyük İstanbul depremi tartışmalarına yeni bir açıklamayla yanıt verdi.
Yeniçağ’a özel açıklamalarda bulunan Üşümezsoy, söz konusu depremlerin ikincil faylardan meydana geldiğini ve bunların büyük bir deprem tetiklemeyeceğini söyledi.
Şener Üşümezsoy, büyük depremin beklendiği Adalar Fayı’nın ise ölü fay olduğunu söyledi.
Üşümezsoy’un açıklamaları şöyle:
"Doğu Marmara’da İstanbul’da risk taşıyan faylar ikinci seviye küçük faylardır. Kartal depremi göstermiştir ki Marmara’da risk taşıyan aktif faylar ikincil faylardır. Büyük İstanbul depremini yaratmaz. Büyük İstanbul depremini tarihte ve 99’da olan büyük depremler. Yalova Çınarcık; Sarı Çizgi. 1894’te kırılan fay da ikinci sarı çizgi. Marmara’da kırmızıyla kuzeye doğru yönelen faylar bu sistemin ikinci faylarıdır. İkincil makaslama faylarıdır ve burada 99 depremi sonrası oluşan komşu faylara gelen stres bunlar üzerine yüklenmiş. Tuzla, Kartal, Çekmece Bakırköy Teşvikiye depremleri bu fay üzerinde oluşmuştur.
Büyük İstanbul depremi olacak diyerek Adalar Fayı denilen fay hattında bir risk söz konusu değildir. Bu ölü bir faydır. Tuzla’dan Çekmeceye kadar giden bu hat bugün çalışmamaktadır. Kuzeye doğru oluşan depremleri… Gerek Avrupa yakası faylar ile keza Kartal’da oluşan depremleri Adalar fayı gibi yorumlamışlardır.
İkinci şekle baktığımız zaman ise Tekirdağ Silivri’de 1912’de kırıldığı için geçen yıllarda Kumburgaz’da oluşan deprem çift çizgiyle gösterilmiştir. O fay hattı da bu sistem içinde ikincil faylardan biridir ama daha fazla risk taşımaktadır.
Teşvikiye’den güneye Mudanya’ya uzanan fay hattı da bu sistem içinde yer alan bir fay hattıdır. Bu faylar üzerinde oluşacak depremler ikincil depremlerdir. 99 depremi sonrası stres yüklenmiş faylardır. Kartal ve Bakırköy’de oluşan depremleri Adalar fayı diye yorumlamak büyük bir yanlıştır ve son deprem de bunu göstermiştir.
Kırmızı yıldızla gösterilen 4’lük deprem görece yüksek şiddetli deprem oluşturmuştur. Diğer maviler skalada hissedilen depremlerdir. Mutlak kırmızı kesimler yıkıcıdır. Sarı ve turuncu kesimler ise dikkatli bakıldığında sahil kesimleri yukarıdaki haritalara bakıldığında bu hatlar ikincil faylardır. Şehre yakın olduğu için yüksek şiddetli hissedilmektedir.
Bu anlamda 99 depremi sonrası onun devamı o fayın devamı bir at kuyruğu gibi ikinci kollara saçılmıştır. Bu faylar ana hat gibi büyük depremler yaratmamaktadır. Sadece şehir içinde olduğu için yakın hissedilmektedir. Buradaki stres birikimi Yalova-Çınarcık fayındaki stres birikimidir. Onun tetiklemesiyle yan komşu faylara gönderdiği strestir. 94’te Çınarcık kolundaki fay kırılmıştır, sarı çizgiyle gösterilen. Ona velev gelen kollarda ise 99 depremiyle ilgili olarak gelişmiş stres yüküyle oluşan depremler 99’dan beri olagelmektedir."
