9İsteği dışında işsiz kalan sigortalıların uğradıkları gelir kaybını telafi etmeleri için 1999 yılında kurulan İşsizlik Sigortası Fonu'nda toplanan para miktarı 307 milyar liraya ulaştı. Kurulmasının amacı işsiz kalan vatandaşların belli süre maaş verimesiydi. Her yıl İşsizlik Sigortası Fonu'ndaki paralar artarken, tartışmaları da beraberinde getirdi. Çünkü iddialar işsiz kalan vatandaşlardan çok patronların yararlandığı iddia edildi. O iddia İşsizlik Sigorta Fonu ile ilgili verilerin açılmasıyla gün yüzünü çıktı.
Verilerdeki şu sözler olanı biteni gözler önüne serdi. Çünkü "Söz konusu dönemde fondan işsizlere toplam 31 milyar 743 milyon lira ödenirken, teşvik ve desteklere 54 milyar lira aktarıldı." denildi. "Teşvik ve desteklere 54 milyar ödendi" cümlesinin öznesi yok gibi gözükse de ortada. O özne de işverenler. İşsiz kalanlar toplamda 31 Milyar 743 milyon lira işsizlik ödeneği alırken, İşsizlik fonundan aslan payını patronların kaptığı görüldü.
9 AYDA 110 MİLYAR LİRA BİRİKTİ
Geçen yılı 196 milyar 950 milyon 756 bin lirayla kapatan fon, sigortalının prime esas aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanan yüzde 2 işveren, yüzde 1 sigortalı kesintileri ve yüzde 1 devlet payı geliriyle büyümesini sürdürüyor.
Bu yılın ocak-eylül döneminde 115 milyar lirası işçi-işveren primi, 38 milyar lirası devlet katkısı, 66 milyar lirası faiz geliri ve 19 milyar lirası diğer gelirden oluşan fon, 2023 yılı sonuna göre yüzde 55 büyüyerek 307 milyar liralık varlığa ulaştı.
Söz konusu dönemde fondan işsizlere toplam 31 milyar 743 milyon lira ödenirken, teşvik ve desteklere 54 milyar lira aktarıldı. Teşvik ve destek olarak adlandırılan 54 milyar liranın nereye gitti belli İşverenlere...Kısacası işsizlik fonundan patronlar işsiz kalanlardan daha çok yararlandı sonucu çıktı.
Mart 2002'den 30 Eylül 2024'e kadar işsizlik ödeneğine toplam 20 milyon 290 bin 834 kişi başvurdu. Bu sürede, ödenek almaya hak kazanan 11 milyon 4 bin 755 kişiye, toplam 94 milyar 945 milyon lirayı aşkın ödeme yapıldı.
SON 4 AYLIK PRİME ESAS KAZANÇ ÖNEMLİ
İşsizlik ödeneği hesaplamasında sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınıyor.
Ödenek miktarı işten ayrılmadan önceki son 4 aylık kazancın yüzde 40'ı olarak hesaplanıyor ancak hesaplanan tutar asgari ücretin yüzde 80'ini aşamıyor. Bu rakamdan, binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılıyor.
Buna göre, 2024 yılında 4 ay çalışıp işsiz kalan bir kişi için işsizlik ödeneği en düşük 7 bin 940 lira, en yüksek 15 bin 880 lira olarak uygulanıyor.
Mehmet Şimşek en çok vergi kaçırılan sektörü açıkladı. 'Sabahtan akşama kadar satıyorlar'
İşsiz kalanların, işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için belirli şartları sağlaması gerekiyor.
Kişi, kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması, hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemesi ve hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR'a şahsen veya elektronik ortamda başvurması halinde bu ödenekten yararlanabiliyor.
Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda 600 gün sigortalı çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş sigortalı işsizlere 180 gün, 900 gün sigortalı çalışıp bu primi ödemiş sigortalı işsizlere 240 gün, 1080 gün sigortalı çalışıp prim ödemiş sigortalı işsizlere 300 gün işsizlik ödeneği veriliyor.
