Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi'de bir araya geldi. Heyetler arası görüşme ile başlayan toplantı, yaklaşık 1,5 saatin ardından baş başa çalışma yemeğiyle devam etti.
Rus Sanatoryum'da gerçekleştirilen kritik görüşme, yaklaşık 3 saat sürerken, görüşmenin ardından iki lider ortak basın toplantısı düzenledi. Putin ve Erdoğan, tahıl girişimi, Ukrayna'daki savaş ve iki ülke arasındaki ilişkilerle alakalı önemli açıklamalarda bulundu.
"5 MİLYON RUS VATANDAŞINI AĞIRLADIK"
Deprem ve yangınlar sırasında gösterdikleri dayanışma için Putin'e teşekkür ederek sözlerine başlayan Erdoğan, "Kendisi ile son olarak Astana'da bir araya gelmiştik. Bugüne kadar Sayın Putin ile daime telefon diplomasisini sürdürdük. Bugün ise ikili ve heyetlerarası görüşmelerde bir araya geldik" dedi.
Erdoğan'ın ve Putin'in konuşmalarının öne çıkan kısımları şöyle:
İkili ticaret hacmimiz 69 milyar dolara ulaştı. 100 milyar dolar hedefine emin adımla ilerliyoruz. 5 milyon 230 bin Rus vatandaşını ülkemizde ağırlamıştık. Bu sayının kalan dönemde daha da artacağına inanıyoruz.
"TAHIL GİRİŞİMİ DEVAM ETMELİ"
Üzerinde durduğumuz konulardan biri de tahıl girişiminin canlandırılması. Eksikler giderilerek girişim devam etmeli. Rusya'nın girişimin yeniden başlama konusundaki beklentileri tüm tarafların malumudur. Biz de bu talepleri ifade ettik, ediyoruz. Bu konudaki görüşlerimizi sevgili dostum ile de paylaştım. Yeni öneri paketinden sonuç alacağımıza inanıyoruz.
Devam eden çatışmaların bir an önce kalıcı ve adil bir barışla sona erdirilmesini arzu ediyoruz. Savaşın kazananı barışın kaybedeni olmaz. Taraflar arasında doğrudan müzakerelere ev sahipliği yaptık. Bu konuda üzerimize düşeni yine yapmaya hazırız.
"1 MİLYON TON TAHILI AFRİKA'YA GÖNDERMEYE VARIZ"
Özellikle Ukrayna'nın burada Rusya ile müşterek adımların atılabilmesi noktasında yaklaşımlarını tabii ki yumuşatması gerekiyor. Özellikle şuan itibarıyla Karadeniz Tahıl Koridoru'ndan en az gelişmiş fakir Afrika ülkelerine gönderilecek tahıl önemli. Ama buradan çıkacak tahılın yüzde 44'ü Avrupa ülkelerine giderse buna haklı olarak Rusya olumlu bakmıyor. Buradan zaten yüzde 14 Türkiye'ye gönderiliyordu, bunun dışında yüzde 6 civarında Afrika ülkelerine.
Bugünkü yaptığımız görüşmede Sayın Putin biz 1 milyon ton fakir ülkelere bu tahılı göndermeye varız, bunun bütün lojistik çalışmalarını da yaptık ve bu lojistik çalışmalarıyla bu adımı atmaya hazırız dediler. Biz de kendilerine burada üzerimize ne görev düşüyorsa Türkiye olarak biz de buna varız ve sizden gelecek olan bu tahılları biz fabrikasyon olarak değirmenlerimizde öğüterek un şeklinde fakir Afrika ülkelerine gönderebiliriz dedik.
Bu konularda da mutabık kaldık. Temennim odur ki Sayın Putin de Afrika ülkelerinden bu talepleri süratle yerine getirir ki 6 tane ülkeden özellikle bahsediyor. Temennim odur bu adımları da müşterek atma durumunda oluruz.
RUSYA DOĞALGAZ KONUSUNDA TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜK PARTNERİ OLACAK
Daha sonra sözü alan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, doğalgaz konusunda Türkiye'nin büyük bir partner olacağını açıklayarak sözlerine başladı. Putin, şunları kaydetti:
Türkiye'de doğalgaz dağıtım hub'ı kurulmasını teklif ettik. Bu hub'ın kurulması için ortak çalışma grubu kurulmasını talep ettik.
Geçen sene ticareti hacmimiz bu sene ilk 6 ayda yüzde 19 arttı. Turizm alanındaki işbirlikiğimiz bu sene yılın ilk yarısında 2.2 milyon turistti. Umarız ilerleyen süreçte bu daha da artacak. Rus turistlerimizin güvenli ve huzurlu tatil yapması için elimizden geleni yapıyoruz aynı şekilde Türk tarafları da ellerinden geleni yapıyorlar.
Şubat ayındaki depremde Rusya ilk yardım eli uzatan ülkelerdendi. Yangınlar için de yangın söndürme uçakları gönderdik.
"BATI BİZİ ALDATIYORDU"
Karadeniz Tahıl Girişimi'nin sona ermesinden de bahsettik. Biz dedik ki, bizi bu karara zorladılar. Özellikle şunun altını çizmek istiyorum anlaşmasının sona ermesi küresel gıda pazarını çok fazla etkilemedi. Dağıtım kısmında sorun var. Bunun da Karadeniz Tahıl Girişimi ile bir alakası yoktu. Batı bizi aldatıyordu. Yüzde 70'i gelişmiş ülkelere ulaştı ve fakir ülkelere çok azı ulaştı. Ben ilkesel tutumumu tekrar dile getirmek istiyorum. Biz tahıl anlaşmasını canlandırmaya hazırız tabii eğer Rus tahıl ürünlerinin ihracvatı ile ilgili yaptırımlar kaldırılırsa. Ben Sayın Erdoğan'a da bunu ilettim.
Suriye'de işbirliğimizi çok önem veriyoruz. Astana formatı da çok önemli. Suriye konusunda etkin bir mekanizma söz konusu. Libya'da kapsamlı bir işbirliği ve çözümden yanayız.
"UKRAYNA VERDİĞİ SÖZLERİ İHLAL ETTİ"
Karadeniz Tahıl Girişimi'nin akıbetine yönelik gelen bir soru üzerine Putin, "Sayın Erdoğan'ın katkılarını en başından beri hissediyoruz. Erdoğan'ın arabuluculuğu sayesinde birçok proje gerçekleşebildi. Ukrayna verdiği sözleri ihmal etti. Türkiye Cumhurbaşkanına özellikle teşekkür ediyorum.
Biz tahıl girişimine Türkiye ve BM sağladığı için katılmaya karar verdik. Bu Rusya'nın menfaatineydi, Rusya lehine yapılması gerekenler yapılmadığı halde koridoru uzattık. Fakat Batılı partnerlerimiz bizi dolandırdı diyebilirim. Bu koridora katılma isteğimiz var ancak onlar önce kendi sözlerini tutsunlar. Bu koridorun askeri amaçlarla kullanılması bizi rahatsız ediyor. Türk Akım ve Mavi Akım'a saldırılar olduğunu görüyoruz.
Biz bu boru hatlarını korumak zorundayız. Her şeyi konuşmamız lazım. Bunlar çözüldükten sonra geri dönebiliriz, bizim sorunumuz yok. Türkiye bizim çok büyük bir partnerimiz. Un konusunda birincilerden biri. Türkiye ile çalışmayı çok istiyoruz. Bu girişime geri dönebiliriz. Katar'ın desteği ile 6 Afrika ülkesine tahıl gönderebiliyoruz" ifadelerini kullandı.
