Türkiye topraklarının yüzde 92''si deprem kuşağında bulunuyor. 81 milyonluk ülke nüfusunun da yüzde 95''i bu deprem kuşakları üzerinde yaşıyor. Buna karşın, yapılaşmada hala ''deprem bilinci'' tam olarak sağlanabilmiş değil.
6 Şubat''ta meydana gelen 11 ili yıkan depremler Türkiye’nin yakın tarihinin en büyük felaketinden olan 17 Ağustos 1999 depremini getirdi. Uzmanların yıllardır bölge bölge göstererek yaptıkları uyarılar yok sayıldı.
Depremden sonra çıkarılan yeni yasalara rağmen, aradan geçen 24 yılın ardından ülkedeki yapıların yarısı hâlâ depreme karşı güvensiz ve tehlikeli. Uzmanlar deprem için sıradaki şehrin İstanbul olduğunu vurgulamaya devam ediyor.
TEHLİKE DEVAM EDİYOR
İnşaat Mühendisleri Odası''nın (İMO) verilerine göre, yalnızca İstanbul''da bulunan yaklaşık 2 milyon binanın yarısı, hala olası bir deprem açısından ''tehlike'' arz ediyor. Yine İMO verilerine göre, Türkiye''nin 11 metropol kenti ve tüm sanayi tesislerinin yüzde 75''i de bu deprem kuşakları üzerine kurulmuş durumda.
ÇADIR KURMA ALANLARI AVM OLDU!
17 Ağustos sonrası yalnızca Türkiye''nin değil dünyanın en kalabalık kentlerinden biri olan 16 milyon nüfuslu İstanbul''da 493 toplanma ve çadır kurma alanı belirlenirken, geçen süre zarfında bu alanların 4''te 3''ü imara açıldı; çoğu AVM ve gökdelenlere dönüştü.
2022 yılında "Aktif fay hattı üzerindeki kentler"le ilgili soru yanıtsız bırakılırken, hükümet önlem almak yerine "imar afları"nı konuşmuştu.
İMAR AFLARI
İhtilaflı binalar için ‘cüzi bir bedel’ karşılığı ‘af’ sağlayan bir düzenleme en son 2017’de getirilmiş, uygulama dört defa uzatılarak yerel seçim yılı 2019’un sonuna kadar sarkmıştı. Uzmanlar, uygulamanın olası depremlerde can ve mal kaybını en üst düzeye çıkaracağını söylüyordu.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’sa depremlerin vurduğu illerde yaptığı mitinglerde bu ‘imar affı’nı anlatıp oy istemiş; depremin büyük yıkıma neden olduğu Hatay’la ilgili “İmar barışıyla, toplam 205 bin Hataylı vatandaşımızın sorununu çözdük” demişti.
Şimdi de 11 ili yıkan depremlerin ardından İktidar deprem bölgesinde yıkılan binaların kaçının imar affından yararlandığı ya da kaçak yapıldığıyla ilgili bilgi vermekten kaçınıyor.
RANT SİSTEMİ
Uzmanların "sıradaki şehir" dediği İstanbul''da şahısların sahip olduğu yapı ve konutlardaki yenilemeler ''rant sistemi''ne kurban gitti.
Uzmanlar hala "Ne yazık ki gelecekte olacak bir deprem için hala savunmasız durumdayız" diyerek görevlilere uyarıyor.
Sosyal medyada "20 yıldır depreme karşı yapılan hazırlık ve tedbirler" paylaşımı ülkenin "çaresiz"liğini bir kez daha gösterdi.