Bugün Sevr Antlaşması’nın imzalanmasının 102. Yıl dönümü. Sevr Antlaşması ile birlikte Osmanlı devleti paramparça hale getirilmiş ve toprakları Avrupalı devletler tarafından paylaşılmıştı. Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının kurduğu Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ise bu antlaşmayı kabul etmemiş; İstanbul hükümeti adına masayA oturup Antlaşmayı imzalayan heyet üyeleri hain ilan edilmişti.
Antlaşmayı imzalayan heyette ise Sadrazam Damat Ferit Paşa, eski Maarif Nazırı (millî eğitim bakanı) Bağdatlı Mehmed Hâdî Paşa, eski Şura-yı Devlet (Danıştay) reisi Rıza Tevfik Bey ve Bern Sefiri Reşat Halis Bey yeri alıyordu.
ÖNDER SAV’DAN AÇIKLAMA GELDİ
Eski CHP Genel Sekreteri ve milletvekili Önder Sav, Sevr Antlaşması’nın 102. Yıl dönümü dolayısıyla bir mesaj yayınladı.
Yayınladığı mesajda TBMM’nin Sevr Antlaşmasının tanınmamasındaki rolüne dikkat çeken Sav, Meclis tarafından Sevr’in imzalanmasından 9 gün sonra imzalayan heyetin hain ilan edildiğini vurguladı.
Açıklamanın sonunda “Sevr hayranlarına, Lozan Antlaşmasına ve cumhuriyet düşmanlarına karşı mücadele azminin ve kararlılığının eksilmeden süreceğini” belirten Sav, bu düşünce duygularla sevgi saygılarını sundu.
“Bugün, tarihimizin en utanç verici antlaşması olan SEVR’in 102.yıldönümüdür. İşgalci İtilaf Devletleri ve ismi var cismi yok olan Osmanlı İmparatorluğu ile imzalanan SEVR ANTLAŞMASI ile ülkemizin parçalanıp bölünmesi, emperyalistlere peşkeş çekilmesi hedeflenmişti. Gözardı edilen unutulan bir gerçek vardı. O da 23 Nisan 1920 de kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi idi. Kurtuluş Savaşı’na yön veren Yüce Meclis, Antlaşma imzalanmasından 9 gün sonra SEVR’i imzalayan Heyeti (Saltanat Şürası’nı )HAİN ilan ederek SEVR’i tanımadığını bütün dünyaya duyurmuştu. 24 Temmuz 1923’te de Sevr’i tarihin çöplüğüne atan LOZAN ANTLAŞMASI imzalanmıştı.
Sevr’i yırtıp atan, ulusumuza bağımsızlığını ve egemenliğini armağan eden Gazi Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ve silah arkadaşlarının, ilk TBMM üyelerinin evlatları olarak ödünsüz, dimdik ayaktayız. Onları, sonsuz şükran ve rahmetle anıyoruz; içimizdeki ve dışımızdaki SEVR hayranlarına, gizli - açık LOZAN ve CUMHURİYET düşmanlarına karşı mücadele azim ve kararlılığımız eksilmeden sürecektir. Bu düşünce ve duygularla sağlık ve başarı dileklerimle sevgi ve saygılar sunarım.
ÖNDER SAV”
SEVR ANTLAŞMASI NEDİR?
Sevr antlaşması Osmanlı devleti dayatılan sözde barış antlaşmalarından biridir. Bu antlaşmaya göre Anadolu''da pek çok bölge diğer Avrupalı devletler tarafından paylaşılacaktır. Sevr antlaşması İstanbul hükümeti tarafından imzalanmış ve askıda kalmış bir antlaşma olarak bilinmektedir. Milli mücadelenin doğmasına sebep olarak bilinen Sevr antlaşması önemli maddeler içermektedir.
SEVR’İN ÖZETİ
1. Dünya savaşı ittifak ve itilaf devletleri arasında geçmişti. 1. Dünya savaşını kaybeden Osmanlı devleti, savaştan büyük yıkımlarla ayrılmıştı. İtilaf devletleri savaşta kaybeden ittifak devletlerinin her biri için antlaşma yapmak üzere Paris barış konferansında toplandı. Toplanan itilaf devletleri yetkilileri ittifak devletlerinin her biri için özel antlaşma oluşturdu. Osmanlı imparatorluğu için ise Sevr antlaşması oluşturuldu.
Paris barış konferansında yer alan bu antlaşma Osmanlı devletinin çıkarlarına tamamen tersti. Öyle ki antlaşmaya göre Anadolu''nun büyük bir bölümü itilaf devletlerinin eline geçiyordu. Sevr antlaşması İstanbul hükümeti, Fransa, İtalya, İngiltere ve Japonya arasında imzalandı. Antlaşmanın dili ise Fransızca, İtalyanca ve İngilizcedir.
Sevr antlaşması önemli maddeler içeriyordu. Boğazların egemenliğinden, Osmanlı devletinin toprak bütünlüğüne kadar pek çok maddeyi içeren bu antlaşma neticesinde ise milli mücadele başlamıştır. Sevr antlaşmasını kesinlikle reddeden Osmanlı devleti, Mustafa Kemal Atatürk''ün önderliğinde Milli mücadeleyi başlatacaktı. Mustafa Kemal Atatürk Samsun''a çıkarak Sevr antlaşmasını reddederek milli mücadeleyi başlattı. Anadolu''da düzensiz bir ordu olan Kuvay-ı Milliye ordusu kuruldu.
Kuvay-ı Milliye ordusu Sevr antlaşmasını reddetti ve Anadolu''da düşmana karşı büyük bir direniş başlattı. Anadolu''da başlatılan bu direniş neticesinde Sevr antlaşması Osmanlı imparatorluğuna dayatılsa da yalnızca İstanbul hükümeti tarafından imzalandı. Daha sonra ise Sevr antlaşması yerine Lozan antlaşması imzalanacaktı. Sevr antlaşması böylece tarihe karışmış ve askıda kalmış bir antlaşma oldu.
Sevr antlaşması 10 Ağustos 1920 tarihinde imzalanmış bir antlaşmadır.
SEVR’İN ŞARTLARI
- İstanbul, Osmanlı devletinin başkenti olarak kalmaya devam edecektir.
- Eğer Osmanlı devleti İtilaf devletlerini sunmuş olduğu Sevr antlaşmasına uymazsa İtilaf devletleri İstanbul''u Osmanlı devletinin elinden alacaktır.
- Batı Anadolu ve Doğu Trakya, Yunanistan''a bırakılacaktır.
- Ege adalarının hepsi Yunanistan''a verilecek.
- Rodos ve 12 Ada ise İtalya devletine bırakılacaktır.
- Osmanlı imparatorluğunun Doğu Anadolu bölgesinde bir Ermeni devleti kurulacaktır.
- Irak ve Musul İngiltere''ye bırakılacaktır.
- Boğazlar bütün devletlere açık bırakılacak. Savaş esnasında dahi savaş gemileri boğazdan geçirilecek. Boğazları kontrol eden bir komisyon kurulacak ve bu komisyonda Türk üye yer alamayacaktır.
- Azınlıklar kendi okullarını açabilecektir.
- Kapitülasyonlar devam edecek.
- Osmanlı imparatorluğu savaş tazminatı ödemeyecektir.
- Batı Anadolu İtalya''ya ait olacaktır.
- Hicaz bağımsız bir devlet olacaktır.
SEVR ANTLAŞMASI NE İFADE EDİYOR?
Sevr antlaşması Osmanlı imparatorluğunun bağımsızlığına ve toprak kaybına neden olan bir antlaşmadır. Bu antlaşma aynı zamanda milli mücadeleyi başlatacağından dolayı önemli bir antlaşmadır.
- Antlaşmanın dili Fransızca, İngilizce ve İtalyancadır.
- İtilaf devletleri ve Osmanlı imparatorluğunu kapsayan bir antlaşmadır.
