Yunanistan''ın Kuzeydoğusu''ndaki Athos Dağı''nda (Aynoroz) bulunan Pantokrator Manastırı''nın kütüphanesinde 600 yıldır saklı kalmış ve Osmanlı İmparatorluğu''nun erken dönemlerine ışık tutması beklenen 25 bin belge bulundu.
ARTIK EN ESKİ BELGELER İSTANBUL''DA DEĞİL
Artı Gerçek''te yer alan habere göre, araştırmacılar, bazıları 1371 ilâ 1374 yıllarına dayanan belgelerin şimdiye kadar keşfedilmiş en eski koleksiyon olduğunu düşünüyor. Bu keşifle beraber, İstanbul''daki arşivlerde koruma altında tutulan ve tarihi 1480 ilâ 1490 yıllarına dayanan belgeler, "en eski" olma özelliğini yitirmiş oldu.
Bizans tarihçisi Yiannis Niehoff-Panagiotidis, belgelerin keşfini "Kuzey Yunanistan''ı 14. yüzyıl sonundan itibaren hakimiyeti altına alan Osmanlı İmparatorluğu''nun kontrolündeki Athos Dağı''nda yaşamı anlamak, bu belgeler olmasa imkânsız olurdu" şeklinde yorumladı.
OSMANLI BÖLGEYİ OTONOM BIRAKMIŞ
Panagiotidis, belgelerin çoğunluğunun fermanlar ve tapu kayıtları gibi hukuki metinler olduğuna dikkat çekti.
Osmanlı''nın bölgeye girişinden hemen sonra kadı sicillerinde kayıt altına alınan ilk belgelerden birinin bölgenin otonomisini koruma altına aldığına dikkat çeken Berlin Frei Universitat öğretim üyesi Anastasios Nikopoulos, Athos Dağı''nın kültürlerin bir arada yaşayabildiği barış dolu bir beşik olduğunu belirttti.
Araştırmacılar, uzun vadede bu belgelerin tarihi anlamamız açısından ne tür değişikliklere yol açacağını söylemek için henüz erken olduğunu vurgularken, tüm belgelerin kataloglanıp dijitalleştirildikten sonra durumun daha net anlaşılabileceğinin de altını çizdi.
