Aralarında Türkiye ve ABD''nin de olduğu Batı ülkeleri, Doğu Türkistan''da Çin''in uyguladığı soykırım suçlarının tartışılmasını öngören bir tasarıyı BM İnsan hakları Konseyi''ne sunduğu bildirildi.
Türkiye, ABD, İngiltere ve Fransa''ın da dâhil olduğu bir grup ülke Doğu Türkistan''daki insan hakları ihlallerine ilişkin BM İnsan Hakları Konseyi''nde özel bir toplantı düzenleme girişimi başarısız olduğu ifade edildi.
Diğer yandan 47 üyeye sahip konseyde yapılan oylamada, söz konusu tartışma önerisi, 17 evet oyuna karşı 19 hayır oyuyla reddedildiği vurgulandı. Oylamada, 11 ülke ise çekimser kaldığı bildirildi.
MÜSLÜMAN ÜLKELER RET OYU KULLANDI
Tartışmaya karşı oy veren ülkeler, Çin''in yanı sıra Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Pakistan, Bolivya, Kamerun, Küba, Eritre, Gabon, Endonezya, Fildişi Sahilleri, Kazakistan, Moritanya, Namibya, Nepal, Senegal, Sudan, Özbekistan ve Venezuela oldu. Ukrayna, Arjantin, Ermenistan, Benin, Brezilya, Gambiya, Hindistan, Libya, Malavi, Malezya ve Meksika ise oylamada çekimser kaldığı bildirildi.
Tasarıyı geçen ay hazırlamıştı. Söz konusu adım, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet''in uzun süre beklenen Sincan raporunu yayınlamasının ardından gelmişti. Sözü edilen raporda, Uygurlar ve Sincan''daki diğer Müslüman Özbek ve Kırgız azınlıklara karşı Çin yönetimince insanlığa karşı suçlar işlendiği belirtildi. Bachelet''in raporunda, Sincan''da işkence, keyfi tutukluluk ve dini ve üreme haklarının ihlallerine ilişkin bulgular elde edildiğine ilişkin bilgilerin yer aldığı vurgulandı.
Konsey''in söz konusu kararı, Pekin''in yoğun lobi faaliyetleri üzerine aldığı belirtiliyor.
DW Türkçe''nin aktardığına göre gözlemcilerin aktardığı bilgilere göre, özellikle de Çin''in altyapı yatırımları yaptığı Afrika ülkeleri, Çin''in lobicilik faaliyetlerinin etkisinde kaldı. 13 Afrika ülkesinden evet oyu veren tek ülke Somali oldu.
ABD VE İNGİLTERE RET OYLARINI KINADI
ABD''nin BM İnsan Hakları Konseyi''ndeki Daimi Temsilcisi Michele Taylor, konuya ilişkin Twitter''dan yaptığı açıklamada "ABD, Sincan''a ilişkin tartışmanın engellenmesine yönelik oylamayı kınamaktadır" dedi. Taylor, "BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri''nin bağımsız değerlendirmesi konusundaki eylemsizlik, utanç verici biçimde bazı ülkelerin incelemeden muaf olduğunu ve cezasız kalmak suretiyle insan haklarını ihlal etmelerine izin verildiğini göstermektedir" diye konuştu.
İngiltere''nin BM Daimi Temsilcisi Simon Manley de "Çin''in tartışmayı engelleme ve hakikati saklama çabaları başarıya ulaşamayacak. Bugünkü oylama Çin''e net bir mesaj göndermiştir: Çok sayıda ülke, her nerede ve kim tarafından işlenirse işlensin, korkunç insan hakları ihlalleri söz konusu olduğunda sessiz kalmayacaktır" dedi.
''BM KONSEYİ KURBANLARA İHANET ETTİ''
Söz konusu karara sivil toplum örgütlerinden sert tepki geldi. Uluslararası Af Örgütü, oylamanın gülünç olduğunu söylerken, İnsan Hakları İzleme Örgütü ise BM bünyesindeki konseyin istismar kurbanlarına ihanet niteliğinde olduğunu ifade etti.
