Bilim insanların yaptıkları araştırmalar sonucunda yaklaşık 31 bin yıl önce yetenekli bir Taş Devri cerrahının, bir çocuğun bacağını kestiği ortaya çıktı. Yeni bir araştırmada bu ameliyatın, kayıtlara geçen en eski tıbbi ampüstasyon olduğu sonucuna ulaşıldı.
Kol veya bacağın herhangi bir bölümünün travma veya hastalık nedeniyle cerrahi operasyonla kesilmesine ampütasyon adı verilir. Çağımızda bu operasyon yaygın olarak kullanılsa da tarihte ilk kez ne zaman uygulandığı bilgisi yeni kanıtlar ışığında değişmiş oldu.
Borneo diye adlandırılan adada Taş Devri''nde uygulanan ampütasyonun ayrıntıları ortaya çıktı.
Çocuğun fosilleşmiş kalıntılarından alınan diş minesini inceleyen bilim insanları, ampütasyonla bacağının alt kısmı kesilen hastanın 6 ila 9 yıl daha yaşadığını belirtti.
Avustralya''daki Sidney Üniversitesi''nde görev alan doktora sonrası araştırmacı Melandri Vlok, "Bu avcı-toplayıcının çok ciddi, yaşamı tehdit eden bir çocukluk ameliyatından sağ çıkması, yaranın iyileşmesi ve daha sonra yıllarca dağlık arazide hareket etmesi büyük sürprizdi" açıklamalarında bulundu.
Kalıntıların incelenmesi sonucunda bacaktaki yaranın iyileşme biçimi analiz edildi. Analizler, çocuğun bacağının hayvan saldırısı gibi bir olayda kopmadığını, ameliyat edilerek kesildiği ifade edildi.
Yeni araştırmadan önce bilinen en eski ampütasyon 7 bin yıl önce yaşamış bir çiftçinin sağ kolunun kesilmesiydi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Avustralya''daki Griffith Üniversitesi''nden arkeolog ve jeokimyacı Maxime Aubert, "Borneo''daki yeni bulgu, insanların biz çiftçilik yapmaya ve kalıcı yerleşimler kurmaya başlamadan çok önce hastalıklı veya hasarlı uzuvlarını başarılı bir şekilde ampute etme yeteneğine sahip olduklarını gösteriyor" dedi.
Diğer yandan, bugün bilinen şekliyle cerrahi ampütasyonlar, Britanyalı cerrah ve bilim insanı Joseph Lister''ın 1800''lerin sonunda antiseptikleri keşfetmesine kadar yaygın bir uygulama haline gelmedi.
Araştırmanın başyazarı Tim Maloney, bulguların tıp tarihinin derinliklerini aydınlattığını vurguladı:
Borneo''da 31 bin yıllık ameliyat keşfinin, tıp tarihini anlamamızda çok önemli etkileri olacak.
