Seçim barajı, seçimlerde kanunlarca belirlenmiş oy oranlarına göre, Meclis'e girecek siyasi partilerin belirlenmesini sağlayan bir uygulamadır.
Böylece siyasal görüşleri belirli çatılar altında birleştirir ve sağlıklı kararlar alınmasında, çoğunluğun fikrini temsil eden partilerin görüşleri doğrultusunda kanunların ve sistemlerin şekillendirilmesinde önemli katkı sağlayan bir uygulamadır.
12 EYLÜL DARBESİ ÜRÜNÜ
12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra seçim barajı, 10 Haziran 1983 tarihli 2839 sayılı kanunla yüzde 10 seviyesine getirilmiştir.
Günümüzde AB ülkelerinde seçim barajı yüzde 0 ila yüzde 5 arasında değişirken bu oran Türkiye'de yüzde 10'dur. Son zamanlarda seçim barajı ve puan sitemi, tekrar ülkenin gündemine girdi.
YÜZDE 10 TARTIŞMASI
Türkiye'de bir siyasi partinin Meclis'te yer alması için yüzde 10'luk barajı aşması gerekiyor. Bu yüzdeyi yakalamayan hiçbir parti Meclis'te temsil hakkı kazanamıyor.
1980 Darbesi'nden sonra Kenen Evren'in bizzat öncülüğünü ettiği seçim barajı, tartışmaların odağından hiçbir zaman kurtulamadı. Muhalif partiler, bu oranın en fazla yüzde 5 olması gerektiği konusunda mutabık.
DÜNYADA NASIL
Seçim barajı ülkeden ülkeye değişmekle beraber, farklı uygulamalar da mevcuttur.
İşte onlardan birkaçı...
İngiltere: Baraj sistemi yok, çoğunluk sistemi var.
Belarus: Baraj sistemi yok, çoğunluk sistemi var.
Arnavutluk: Yüzde 3
Arjantin: Yüzde 3
Avusturya: Yüzde 4
Belçika: Yüzde 5
Bosna Hersek: Yüzde 3
Bulgaristan: Yüzde 4
Hırvatistan: Yüzde 5
Romanya: Yüzde 5
Yunanistan: Yüzde 3
Kosova: Yüzde 5
Norveç: Yüzde 4
Slovakya: Yüzde 5
Ukrayna: Yüzde 5
Fransa: Baraj sistemi yok, çoğunluk sistemi var.
Portekiz: Yüzde 0
Malta: Yüzde 0
Lüksemburg: Yüzde 0
İsveç: Yüzde 4 (kendi bölgesinde yüzde 12 alırsa ülke barajı uygulanmaz.)
Almanya: Yüzde 5 (ya da yerel bölgede 3 koltuk)
Rusya: Yüzde 7
Lihtenştayn: Yüzde 8
