Meteor Nedir?
Gezegenlerin arasında serbest bir biçimde dolaşan irili ufaklı taş parçaları meteor olarak adlandırılır. Ayrıca havayuvarı içerisinde gözlenen sıcaklık değişimlerine de meteor denilmektedir. Meteorlar genellikle parçalanmış gezegenlerle asteroit parçalarından meydana gelirler. Uzay boşluğunda hareket eden meteorlar Dünya’nın çekim alanına girerlerse atmosfere ulaşabilirler.
Meteorlar atmosfere girdiklerinde atmosferde bulunan hava direnci ile karşı karşıya gelir. Bu duruma bağlı olarak da sürtünme kuvveti oluşur. Eğer meteorun boyutları ufaksa sürtünme kuvveti sonucu oluşan alev ile yanar ve yeryüzüne ulaşamaz. Büyük boyutlara sahip meteorlar ise yanmadıkları için yeryüzüne ulaşabilirler. Yeryüzüne ulaşabilen meteor parçaları gök taşı olarak adlandırılır. Meteorun büyüklüğüne göre dünyaya olan etkisi de değişkenlik göstermektedir. Dünyaya çarpan büyük meteorlar büyük hasarlara yol açmıştır.
Yeryüzüne Düşen En Büyük Meteorlar
Barringer Krateri
300 bin ton ağırlığında olan devasa meteor yaklaşık 49 bin yıl önce Amerika’da yer alan Arizona sınırları içerisinde bulunan bir alana düşmüştür. Yeryüzüne 65.000 km/saat hızında çarpması sonucunda Barringer Krateri meydana gelmiştir. Barringer Krateri, dünya üzerinde yer alan, yapısı bozulmadan günümüze gelmiş en bilindik krater olma özelliğini taşımaktadır.
Bosumtvi Gölü
Afrika kıtasının Gana sınırları içerisinde bulunan göl, meteor düşmesi sonucu meydana gelmiştir. Gölün çapı 10.5 kilometredir. Gölün oluşmasında etkili olan kraterin yaklaşık olarak 1.3 milyon yıl önce oluştuğu varsayılıyor. Kraterin zaman içerisinde suyla dolması sonucunda göl oluşmuştur. Etrafında yağmur ormanlarının bulunduğu göl, bölgenin en önemli turistik değerlerinden biridir.
Deep Bay Koyu
Meteor düşmesi sonucu oluşan Deep Bay Koyu, Kanada’da bulunan Reindeer Gölü’nün batısında yer alıyor. Kraterin 100 milyon yıl öncesinde oluştuğu tahmin ediliyor. Çapı 8 kilometre olan göl yuvarlak şeklindedir ve fazlasıyla derindir.
Aorounga Krateri
Afrika kıtasındaki Çad’ın kuzey tarafında konumlanmış olan Sahara Çölü’nde bulunan krater, 300 milyon yıl önce yeryüzüne meteor çarpması sonucunda oluşmuştur. Kraterin oluşmasında zincirleme meydana gelen çarpmaların etkili olduğu düşünülüyor. Krater 17 kilometrelik bir genişliğe sahiptir. Etrafındaki halkalar bu işin içine katıldığında ise genişliği 36 kilometreyi bulmaktadır.
Gosses Bluff Krateri
Günümüzden yaklaşık 142 milyon yıl önce Avustralya’nın merkezine 22 kilometre çapına sahip bir meteor çarpmıştır. Çarpma sonucunda ise 5 bin metre derinliğinde bir krater oluşmuştur.
Meteor Yağmuru Nedir?
Bilimin ilerlemesiyle birlikte meteorlar ve meteorların sebep olduğu uzay olayları bilim insanları tarafından keşfedilmiştir. Halk arasında yıldız kayması olarak adlandırılan meteor yağmuru da bu keşiflerden biridir.
Çeşitli zamanlarda meteorlar atmosferin çekim alanına girerler. Bu durumda meteorlar çok hızlı bir şekilde hareket etmeye başlarlar ve arkalarında ışık bırakarak ilerlerler. Hızla hareket ettikleri için hava ile meteorlar arasında sürtüşme yaşanır ve bunun sonucunda kızışma oluşur. Bu olaya meteor yağmuru adı verilmiştir.
