Lavantanın aynı zamanda güçlü bir doğal böcek ve sinek kovucu olduğunu biliyor muydunuz? Bahçenize bir kez ektiğinizde o her sene açmaya devam edecek ve o aromatik kokusunu etrafa yayacaktır. Peki, Lavanta nasıl yetiştirilir? Lavanta yetiştirme yöntemleri nelerdir?
LAVANTA NASIL YETİŞTİRİLİR?
Lavanta aslında zor iklim koşullarının bitkisidir. Toprak seçimi konusunda hassas olmayan lavanta kuru, su sıkıntısı olan, besin maddelerince yoksul olan topraklarda bile yetişebilmektedir. Hatta kireç açısından zengin, süzek ve kalkerli toprakları daha verim alınabilmektedir. Lavanta çok yıllı bir Akdeniz iklimi bitkisi olmasına rağmen soğuğa karşı da oldukça dayanıklıdır. Bunun için ilk dikildiği zamanda köklerin ve yerinin güneş gören bir yerde iyi olması yeterlidir. Lavantanın sulama isteğine bakıldığında fidanlar ilk dikildiğinde belli aralıklar 3 ya da 4 defa sulama yapılması yeterli olacaktır. Sonrasında su isteği azalacak, sulanmadığı zaman da yeşil kalmaya devam edecektir. Yine de belli aralıklarla sulanması çiçek verimi ve kalitesi açısında gerekli olmaktadır. Unutulmaması gereken bir detay lavantanın ilk dönemlerde büyüme evresinin biraz yaşam olduğudur. Sonrasında iyi bakıldığı takdirde siz de nasıl büyüdüğüne inanamayacaksınız. Bahçenizde lavanta bitkisinin olmasının önemli bir avantajı ise lavantanın toprak yapısını iyileştirici ve rüzgar ve su erozyonunu önleyici bir etkisinin olduğudur. Şimdi gelelim lavanta yetiştiriciliğinin nasıl yapıldığına ve dikkat edilmesi gerekenlere?
LAVANTA YETİŞTİRİCİLİĞİ NASIL YAPILIR?
Lavanta yetiştiriciliği hem tohumdan hem de çeliklerden hem de köklü sürgünlerden (fidan gibi düşünebilirsiniz) yapılır. Yalnız fidandan üretim daha garanti ve bahçesini ya da balkonunu bir an önce bu mor çiçeklerle donatmak için en ideal olanıdır. Şimdi size adım adım lavanta yetiştiriciliği nasıl yapılır anlatacağım:
Öncelikle lavanta bitkisini dikeceğiniz alanın otsuz, yabani otlardan arındırılmış olması gerekir. Burada belki en çok uğraşacağınız ot cinsi halk arasında ayrık otu olarak bilinen ottur. Lavanta ekilecek alanın derin bir şekilde sürülmesi ya da alan küçük ise çapalanması gerekmektedir. Ardından tırmık ile düzlenmesi gerekir.
Herhangi bir toprak seçimi olmamasına rağmen verimin yüksek olması için toprak pH seviyesinin 6-8,5 arasında olması idealdir.
Önemli detaylardan biri de lavanta bitkilerini dikeceğiniz alanın güney-güney batı yönünde ve güneş gören bir alan olması gerekir.
Lavanta dikimi için köklü sürgünlerin rahatlıkla, köklerinin sıkıştırılmadan çukura girebileceği genişlikte ve derinlikte çukurlar açılır.
Fideler nazikçe çukura konulur ve etrafından yavaşça toprak dökülerek çukur kapatılır.
Fidanlar dikildikten sonra mutlaka can suyu verilmedi gerekir.
Bir diğer önemli detay ise her bitkide olduğu gibi lavanta bitkisinin de köklerine buğday saplarıyla malçlama işlemi yapabilirsiniz. Bu işlem bahçenizde hem güzel görünecek hem de topraktaki su dengesini koruyacaktır. Aynı zamanda yukarıda sözünü ettiğim ayrık otlarının da çıkmasını önleyeceği için çapalama işlemini azaltacaktır.
En önemlisi de lavantanın Mayıs ve Kasım aylarında ekimi yapılabilir. Kasım ayında yapılan ekimin mayıs ayında yapılan ekime göre verimi daha yüksektir.
Tüm bu işlemlerden sonra biraz hasat işleminden söz edebiliriz. Lavantanın bulunduğu iklim ve toprak yapısına göre hasadı değişmekle birlikte Temmuz ayında tam çiçeklenme başlar ve bu dönemde hasat edilebilir.
Fidelerin ilk yılında lavantalar büyüme evresinde olduğu için köklerin daha iyi bir gelişim göstermesi adına lavanta bitkisinin uzayan sürgünlerinde budama yapmak oldukça önemlidir.
LAVANTA TÜRKİYE''DE YETİŞİR Mİ?
Lavanta birçok iklimde yetişebilen hatta bulunduğu iklime uyum sağlayabilen bir bitkidir. Bu sebeple Türkiye’nin birçok yerinde yetişebilmektedir. Türkiye’de ticari üretimin en fazla olduğu yerler Ege ve Akdeniz bölgeleridir. Aslında Türkiye’de Karadeniz bölgesi hariç birçok bölgede yetişebilmektedir. Burada yayılamamasının nedeni bölgenin fazla yağış alması ve güneşlenme süresinin kısa olmasıdır.
LAVANTA NE KADAR SÜREDE YETİŞİR?
Lavanta bitkisi yetiştirilirken çok fazla uğraş gerektirmez. Lavanta dikildikten iki yıl sonra verim vermeye başlar.
Lavanta Akdeniz ikliminin bir bitkisi olduğu için uzun bir güneşlenme süresine İhtiyaç duyar. Sıcağı sever. Günde en az 6-8 saat güneşlenmeye ihtiyaç duyar. İlkbaharda ise günlük ortalama sıcaklık 7-8° derece üzerinde olduğunda yeni sürgünler vermeye başlar.
