Kıbrıs Barış Harekatı 48. yılında: İşte harekatın bilinmeyenleri

Kıbrıs Barış Harekatı 48. yılında: İşte harekatın bilinmeyenleri

Cumhuriyetimizin yakın tarihindeki unutulmaz olaylardan birisi olan Kıbrıs Barış Harekatı, Türk milletini eşi benzeri olmayan bir biçimde kenetlemişti...

Takvimler 15 Temmuz 1974''ü gösterdiğinde, Yunanistan desteğiyle Rumlar, Kıbrıs''ta III.Makarios''u devirmişlerdi. Böylece Enosis, yani Kıbrıs''ın Yunanistan''a katılmasının ilk adımları atılmıştı. 

Yaşanan bu gelişme üzerine dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, görüşmelerden bir sonuç alamayınca TBMM’yi olağanüstü toplantıya çağırdı ve Kıbrıs Barış Harekatı’na karar verildi. Harekat, 20 Temmuz 1974 tarihinde Garanti Anlaşması’nın III. maddesine dayanarak gerçekleştirildi. 

20 Temmuz sabahı saatler 06.05''i gösterdiğinde gökyüzü Türk paraşütçüleriyle dolmuştu. Paraşütçüler Lefkoşa yakınlarına inecekler ve Girne''ye çıkartma yapan birliklerle buluşacaklardı. Kıbrıs''taki Türk halkı askerleri sevinç ve coşkuyla karşıladı. Halk artık Rum çetelerinin tacizinden kurtulacaktı. Fakat ilerleyen saatlerde harekatın hiç de kolay olamayacağı ortaya çıktı.

O gece başta Bülent Ecevit olmak üzere, devlet görevlilerinden çoğu sabaha kadar uyuyamamıştı. Çünkü askerlerimizden haber alınamıyordu. Gün doğumuyla herkes derin bir nefes aldı. Sabahın ilk saatlerinde gökyüzünde Türk jetleri görünmüştü, askerlerimiz gece boyu başarıyla direnmişlerdi.

59ae89c863893c66f68a30a85ff3bec2.jpg

Hava, deniz ve karadan gerçekleştirilen müşterek harekat sonucu Rumlar kısa sürede bastırılmıştı. Fakat çevreye dağılan Rum çeteleri, bu sefer Türk köylerine daha sert tacizlerde bulunmaya başlamıştı. Harekat devam etmeliydi.

İKİNCİ HAREKAT: AYŞE TATİLE ÇIKSIN

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin çağrısı üzerine Türkiye 22 Temmuz saat 17.00’den itibaren harekata son verdi. ABD ve İngiltere dışişleri bakanlıklarının yetkilileri aracılığıyla Türkiye ile Yunanistan arasında ateşkes anlaşmasına varıldı.

Yapılan harekatla Lefkoşa-Girne kara yolunun denetim altına alınmasıyla Lefkoşa’nın Türk kesiminin denizle bağlantısı sağlandı. Bunun dışında kalan başta Magosa olmak üzere diğer yerleşim bölgelerinde ise Türklerin güvenliği tam olarak sağlanamadı.

aa264563b41f30530978fcf16b281c63.jpg

Bu arada harekatın başlamasıyla İstanbul, Ankara, Tekirdağ, Kırklareli, Edirne, Çanakkale, Balıkesir, Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Adana, İçel ve Hatay’da sıkıyönetim ilan edildi. 20 Ağustos’tan itibaren bu illere Antalya da eklendi. Yunan cuntasının işbaşına getirdiği Nikos Sampson 22 Temmuz’da cumhurbaşkanlığından istifa etti.

25 Temmuz''da başlayan Cenevre''deki görüşmeler sürerken adadaki Türk köyleri tehdit altındaydı. Her geçen dakika çok önemliydi, ya harekata devam edilecekti, veya bir antlaşma sağlanacaktı. Görüşmelerden bir sonuç çıkamayacağını anlayan Dışişleri Bakanı Turan Güneş, Ankara''yı aradı ve o tarihi cümleyi kurdu: ''Ayşe tatile çıkabilir.''

Ayşe, Turan Güneş''in kızının ismiydi, II. Harekatın parolası olarak bu cümle seçilmişti. Harekat kısa sürede başarıya ulaştı.

14 Ağustos’ta başlayıp 16 Ağustos’ta sona eren üç günlük II. Barış Harekatı neticesinde bir taraftan Magosa’ya diğer taraftan Lefke’ye varılarak Türk tarafının sınırları çizildi.

3019435.jpg

Adanın %35''i ele geçirilmiş ve bölgede yaşayan Türk halkı güvene kavuşturulmuştu. Bu zafer sonucunda Türkiye bir daha örneği görülmeyecek bir biçimde birbirine kenetlendi. Farklı eğitimden, farklı siyasi görüşten ve farklı hayat bakışına sahip insanların hepsi bir aradaydı. 

Netice itibarıyla Kıbrıs Barış Harekatı sonucunda, adada yaşayan Türkler diğer ülkeler tarafından tanınmıştı. Günümüzdeki sınırlar çizildi ve 1975 yılında Rauf Denktaş, Kıbrıs Türk Federe Devleti''nin ilk Cumhurbaşkanı seçildi.

1983''te isim Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti olarak kabul edildi. Denktaş 2005 yılına kadar art arda görevine tekrar seçildi. 2005 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ise aday olmadı. 13 Ocak 2012''de 88 yaşında hayata veda etti.

 

 

İlgili Haberler