AKP ve MHP'nin, siyasi partilerin seçim ittifakına ilişkin düzenlemeyi içeren ortak kanun teklifi TBMM Başkanlığı'na sunuldu.
26 MADDELİK TEKLİF
AKP ve MHP arasında 9 toplantı yapıldı, 23 saate yakın mesai harcandı. 26 maddelik bir teklif ortaya çıktı. Gazete Habertürk'ten Çimen Çetin'in aktardığına göre, madde sayısının teknik çalışmalardan sonra azalabileceği ifade ediliyor. Seçim kanunu, siyasi partiler kanunu, mahalli idareler kanunu ve milletvekilliği kanunu ile ilgili düzenleme yapıldı, ittifakın önündeki yasal engeller kaldırıldı.
İttifakın adını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 'Cumhur' olarak açıklamıştı. İsim önerisi Bahçeli'den gelmişti. Merak edilen noktalardan birisi de ittifakın 2 partiyle mi sınırlı kalacağıydı. Dün, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mustafa Destici ile görüşmüştü, Destici'den de ittifakı destekledikleri yönünde açıklama gelmişti.
Teklifle ilgili AKP Mustafa Şentop şunları söyledi:
"Hükümet sistemi değişikliğinin zorunluluğu olarak da kanunlarda değişiklikler yapmak gerekti. Benzer şekilde yine Yenikapı’da ortaya konan milli mutabakatı somutlaştırmak üzere, Türkiye’nin önündeki seçimlerde kanunlara temel kazandırmak üzere çalışmalara başlamıştık. Milli mutabakat komisyonu burada huzurunuzdayız. Her partiden üçer arkadaş olarak çalışmalara başladık. Temel hedefimiz anayasa değişikliğinin gerekli kılmış olduğu uyum kanunları ve reformu, gerçekleştirecek düzenlemeleri yapmak.
Yerel seçimlerle ilgili düzenlemeleri yapmak üzere çalışmalara başlamıştık.
Toplam 26 maddelik metin, 4 kanunda değişiklik içeriyor. Milletvekili seçimi kanunu, siyasi partiler kanununda da değişiklikler var. Bu metnin hepsi seçim ittifakıyla ilgili düzenlemeler değil. Bir kısmı anayasa değişikliğinin zorunluğu kıldığı düzenlemeler, bir kısmı seçim güvenliğiyle ilgili düzenlemeler."
MHP'li Mustafa Kalaycı ise şöyle konuştu:
"Çalışmalarımız boyunca bize büyük destek veren sayın Cumhurbaşkanımıza, liderim Devlet Bahçeli'ye teşekkürlerimizi arz ediyoruz. Amacımız Türkiye'nin birlik ve dirliğini korumaktır. Biz millet ne diyor ona bakıyoruz. 15 Temmuz'da oluşan milli birliktelik şuurunun 2019 seçimlerine taşınmasını arzuluyoruz. Seçim barajında partilerin aldığı oy önemli. İttifakı düzenleyen hükümler kaldırılmaktadır. Siyasi partilerin seçim takviminden itibaren en geç 7 gün içinde ittifak protokolü ile YSK'ya başvurmalıdır. Kendi aday listeleri ile yan yana yer alacaklardır. Sıraları da kura ile belirlenecektir. Milletvekili sayısı ittifak yapan siyasi partiler arasında aldıkları geçerli oy esası ile dağıtılacaktır. Seçilme yaşı 18'e indirilmektedir. Yatağa bağımlı vatandaşlarca seçme hakkını kullanılması için seyyar seçim sandığı kullanılmaktadır.
Sanık kurulu başkanları kamu görevlileri arasından kura ile belirlenecektir. Seçimlerde kullanılacak kabinler oy vermenin gizliliğini sağlayacak şekilde belirlenecektir. Filigranlı ve amblemli oy zarflarının ebatları belirlenecektir.
Mahalli idareler seçimlerinde oy pusulaların tamamı aynı sandığa konulacak. Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinde de aynı yöntem düşünülmektedir. Kolluk güçleri sandık çevresine gelebilmektedir. Kanun teklifi ana hatları ile bu hususları düzenlemektedir."
İTTİFAK PAKETİNDE NELER VAR?
Kanun teklifine göre:
-Sandık sonuç tutanağında ittifakların her birinin aldığı ortak oyların sayısı ayrı ayrı gösterilecek.
-Siyasi partilerin seçimlerde başka bir siyasi partiyi destekleme kararı almalarını yasaklayan hüküm kaldırılacak.
-Seçimlere ittifak yaparak katılma kararı alan siyasi partilerin, seçim takviminin başlamasından itibaren en geç 7 gün içerisinde genel başkanların imzaları altındaki "ittifak protokolü" ile YSK'ya başvurmaları gerekecek.
-Oy pusulasında siyasi partilerin ittifak protokolünde belirledikleri ittifak unvanı yazılacak. İttifakın unvanı belirlenmemiş ise oy pusulasına yalnızca "İttifak" ibaresi yazılacak, unvanı olmayan ittifakın birden fazla olması halinde bunlar başvuru sırasına göre -numaralandırılacak.
-İttifakın ortak oylarından gelen pay ise ittifak yapan siyasi partilerin tek başına aldıkları oyun bu partilerin toplam oyuna bölünmesiyle elde edilen kat sayının ittifakın ortak oyu ile çarpımı sonucunda elde edilecek.
-İttifak yapan siyasi partilerin geçerli oyu, ittifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin tek başına aldıkları oy sayısına ittifakın ortak oylarından gelen payın ilave edilmesiyle elde edilecek. İttifakın ortak oylarından gelen pay ise ittifak yapan siyasi partilerin tek başına aldıkları oyun bu partilerin toplam oyuna bölünmesiyle elde edilen kat sayının ittifakın ortak oyu ile çarpımı sonucunda elde edilecek.
-İttifak yapan siyasi partilerin aldıkları geçerli oyların toplamının yüzde 10’u geçmesi halinde, bu siyasi partilerin her biri barajı geçmiş olacak.
-ittifak yapan siyasi partilerin milletvekili sayısının hesaplanmasında; ittifakın toplam oyu esas alınacak. Bu oy miktarına göre önce ittifakın elde ettiği toplam milletvekili sayısı belirlenecek, bu sayı ittifakı yapan siyasi partiler arasında aldıkları geçerli oy sayısı esas alınarak paylaştırılacak.
-YSK, hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı olan seçmenlerin muhtarlık seçimleri hariç, oy kullanmalarını sağlamak için seyyar sandık kurulu kurulmasına karar verebilecek.
