İsrail’in önünü kim açtı, Filistin’i kimler bu duruma getirdi?

7 Ekim 2023 sabahı saat 6.30…

HAMAS, İsrail'in güneyindeki yerleşim yerlerine geniş kapsamlı “Aksa Tufanı” operasyonunu başlattı. HAMAS’a bağlı unsurlar, bazı kent meydanlarını kontrol altına alma girişiminde bulundular. Ele geçirdikleri İsrailli asker ve polisleri rehin alarak Gazze’ye götürdüler.

1973 Arap-İsrail Savaşı (Yom Kippur Savaşı), 6 -25 Ekim 1973 tarihleri arasında Mısır ve Suriye liderliğinde, Arap devletlerinin İsrail'e karşı başlattığı bir savaştı. HAMAS, 1973 savaşının 50’nci yıldönümünde, 7 Ekim 2023 sabahı İsrail’e saldırıyı başlattı. Zamanlama, elbette bir tesadüf değildi.

HAMAS’ın bu saldırısının uzun süredir hazırlanmış, koordine edilmiş, kimin; ne zaman, nerede, ne yapacağı planlanmış bir operasyon olduğu çok açıktı.

Ve ardından İsrail şiddetli saldırılarına başladı. İnsan hakların aykırı, savaş suçlarıyla dolu saldırıları sürüyor. İsrail’li General R. Aliyan: “Hamas, Gazze Şeridi’nde cehennemin kapılarını sonuna kadar açtı. Bunun bedeli çok ağır olacak” dedi. Belli ki, Gazze Şeridi İsrail’in ilk hedefi olarak belirlenmişti. İsrail Başbakanı Netanyahu, HAMAS saldırısının ardından, “Orta Doğu’yu değiştireceklerini” söyledi.

***

14 Mayıs 1948… Filistin topraklarında İsrail devleti kuruldu. Arap ülkeleri engelleyemedi. Zaten 1800’lerde başlayan toprak satışı sayesinde, İsrail’in kuruluşu için altyapı oluşmuştu. İsrail’in kurulmasının ardından, Filistin yerleşim birimlerine katliam niteliğinde saldırlar başladı. Bu sırada, komşu Arap ülkelerine yaklaşık bir milyon Filistinli göç etmek zorunda kaldı. Bu göç, Filistin tarihinde “Nakba” (Büyük Felaket) olarak yer alır.

Bölge’de, artık ABD’nin stratejik ortağı ortaya çıkmış ve topraklarını sürekli genişletme adımları atmaya başlamıştı. ABD’nin sürekli destek sağladığı İsrail, gelinen aşamada nükleer silaha sahip dokuz ülkeden biri oldu.

7 Ekim 2023’ten bu yana, Gazze Şeridi’nden 1-5-2 milyon Filistinli evlerini terk etmek zorunda kaldı. 1948’deki “Nakbe”nin boyutlarını her yönüyle aşmış durumda.

28 Mayıs 1964... İsrail işgaline karşı mücadele edebilmek için, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) kurulur. FKÖ 1968’de, Yaser Arafat liderliğinde Ortadoğu’nun en önemli direniş örgütü ve siyasi aktörü olur.

***

5 Haziran 1967… “Altı Gün Savaşı” olarak adlandırılan Arap-İsrail Savaşı’nda, İsrail; Mısır, Ürdün ve Suriye ittifakını yenilgiye uğratır. Mısır ve Suriye ordusunun hava kuvvetlerinin neredeyse tümünü yok eder. İsrail, Mısır’ın Sina Yarımadası’nı, Suriye’nin Golan Tepeleri’ni, Filistin’in Doğu Kudüs ve Batı Şeria topraklarını işgal eder.

6 Ekim 1973… Suriye ve Mısır, 1967’de kaybedilen toprakları geri almak için İsrail'le savaşı başlatırlar. Yaklaşık üç hafta süren savaşta, hem İsrail'in hem de Mısır ve Suriye’nin ağır kayıpları oldu. Ancak, üstünlüğü İsrail ele geçirir ve Suriye ile Mısır ateşkes istemek zorunda kalırlar.

1978’de Camp David Anlaşması ile Mısır; 1994’te Ürdün, anlaşmayla İsrail’i tanıdılar.

1987… FKÖ, İsrail’e karşı 1987’de İntifada (ayaklanma) eylemlerini başlatır. Bu dönemde, BM Genel Kurulu dahil, dünya ve Batı kamuoyunun Filistin mücadelesine desteği büyüktür.

1993… İntifada altı yıl sürdü. İsrail’le FKÖ arasında, 1993 yılında Oslo Anlaşması imzalandı. İntifada, Filistin Ulusal Yönetimi’nin kurulmasıyla sona erdi. FKÖ’nün mücadelesi ürün vermeye başlamıştı.

***

İslamcı hareketin bölgedeki en etkili örgütü Müslüman Kardeşler, 1928’de Mısır’da kurulmuştu. Müslüman Kardeşler örgütü, başta Mısır ve Suriye’de olmak üzere çok sayıda Arap ülkesinde yasaklıdır.

Filistin mücadelesinin İslamcı bir çizgiye everilmesinde, Müslüman Kardeşler’in etkisi büyüktür. Milliyetçi, seküler ve sol nitelikli Filistin direnişinin yerini İslamcı örgütler almaya başladı. Müslüman Kardeşler kökenli HAMAS, 1987’de kuruldu. 2007’de Gazze’de kontrolü eline aldı. Ve Filistin tarihinde ilk kez, Filistin mücadelesi Gazze ve Batı Şeria olarak ikiye bölündü. Bu bölünmüşlük, İsrail ve ABD’nin işini kolaylaştırırken, Filistin mücadelesini olumsuz etkiledi.

Sonuçta, tüm dünyada destek bulan Filistin sorunu, Arap-İsrail sorunuyken; 2023’te İsrail- HAMAS sorununa indirgendi.

7 Ekim 2023’te HAMAS’ın saldırısının ardından, İsrail’in devam eden insanlık suçlarıyla dolu saldırılarıyla Filistin toprağı daha da küçüldü. İsrail, Gazze’de yerleşmiş Filistinlileri göçer zorladı. Gazze’yi ve Batı Şeria’nın bir bölümünü işgal ederek hedefine ilerleyen İsrail’in önünde engel de kalmadı. 2003’te Irak’ın ABD tarafından işgaliyle, 2011’de Suriye ve Libya’nın parçalanmasıyla bu engel zaten ortadan kaldırılmıştı.

***

Başta Arap ülkeleri olmak üzere, Müslüman ülkeler Filistin’in yok edilmesi projesinin taşları döşenirken ne yaptınız?.. Irak’ın işgalinde, ABD’ye destek oldunuz mu?.. Suriye ve Libya’nın parçalanmasında, ABD ve NATO’yla işbirliği yaptınız mı?.. Filistin mücadelesini ikiye bölen ve zayıflatılmasına neden olan Müslüman Kardeşler’i desteklediniz mi?..

Giordano Bruno, 1600’lerde, “Tanrı, iradesini hâkim kılmak için yeryüzündeki iyi insanları kullanır, yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini hâkim kılmak için Allah’ı kullanırlar” demişti.