Bulgaristan'da bulunan Türkmenler Köyü, nüfusun büyük oranda azalmasıyla doğanın yeniden şekillendiği bir alan haline geldi. Yıllar önce terk edilmiş evlerin çatıları çökmüş, bahçeleri ise çalılarla kaplanmış durumda. Georg August Üniversitesi’nden ekolojist Gergana Daskalova, bu alanlarda ekosistemin nasıl değiştiğini araştırıyor. “Ailemden miras kalan arazilerin nerede olduğunu bile bilmiyorum,” diyen Daskalova, bu sürecin küresel bir sorun olduğunun altını çiziyor.
KÜRESEL BİR FENOMEN: TERK EDİLEN TARIM ALANLARI
Dünya çapında tarım alanlarının terk edilmesi giderek artıyor. Avrupa'da 1990'dan bu yana yaklaşık 120 milyon hektar arazi ekim dışı kalmış durumda. İklim değişikliği, kuraklık gibi faktörler bu süreci hızlandırıyor. Ancak bu terk edilişin doğaya etkisi karmaşık. Bazı bilim insanları doğanın kendini yenilemesine fırsat tanınması gerektiğini savunurken, diğerleri bu durumun ekosistemler için bir tehdit olduğunu düşünüyor.
EKOLOJİK ETKİLER VE İKİLEMLER
Türkmenler’de terk edilen alanlar, dikenli çalılar ve istilacı bitkilerle kaplanmış durumda. Daskalova, “Bu bitkiler diğer türlerin büyümesini engelliyor,” diyor. Ancak bazı araştırmalar, terk edilmiş alanlarda kuşlar ve yarasalar gibi türlerin yeni yaşam alanları bulduğunu gösteriyor. Bununla birlikte, Polonya’daki araştırmalar, istilacı türlerin biyoçeşitlilik üzerinde olumsuz etkiler yarattığını ortaya koyuyor.
FARKLI BÖLGELER, FARKLI SONUÇLAR
Terk edilmiş alanların ekolojik sonuçları bölgesel farklılıklar gösteriyor. ABD’nin kuzeydoğusunda terk edilen tarım alanları sağlıklı ormanlara dönüşürken, Avustralya’nın kurak bölgelerinde bu alanlar yıllarca çıplak kalabiliyor. Fransa ve Almanya’da ise bazı terk edilmiş bölgelerde kelebek ve kuş popülasyonlarının arttığı gözlemlendi.
KIRSALIN GELECEĞİ: İNSAN VE DOĞA DENGESİ
Kırsal alanların terk edilmesi, doğa ve insan arasındaki etkileşimin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor. Araştırmacılar, bu alanların hem insanlar hem de doğa için faydalı olacak şekilde yeniden tasarlanabileceğini düşünüyor. Ancak bu sürecin nasıl yönetileceği konusunda kesin bir görüş birliği bulunmuyor.
Yunanistan’da 'Hayalet Köyler' çoğalıyor
GELECEK ENDİŞE VERİYOR
Kırsal alanların terk edilmesi, hem fırsatlar hem de zorluklar sunuyor. Bu alanlar doğa için bir yenilenme şansı mı yoksa biyoçeşitlilik kaybı mı getiriyor? Bilim insanları, bu sorulara yanıt ararken, terk edilen köyler insanlığın doğayla olan ilişkisinde önemli bir sınav niteliği taşıyor.
Hayalet köyde tek başına! Herkes gidince köyde mahsur kaldı. Evinin yolu bile yok