Hatay''ın yeniden Türkiye''ye katılma süreci 5 Temmuz 1938’de başladı. Hatay Millet Meclisi, 29 Haziran 1939''da oy birliği ile Türkiye''ye katılma kararı aldı. 23 Temmuz 1939''da Pazar günü saat 11.40''ta yapılan Anavatana katılış töreninde, Antakya''da kışladan Fransız bayrağı indirilerek Türk Bayrağı çekildi. Böylece, Türkiye''nin 67''nci Vilayeti kurulmuş oldu.
Gazeteci Zeynel Lüle’de Hatay’ın Türkiye’ye katılışının 83’üncü yılında sosyal medya hesabından dikkat çeken bir paylaşımda bulundu.
Lüle paylaşımında, “83 yıl önce bugün, 29 Haziran 1939''da Hatay Devleti’nin 22 üyesi Türk olan 40 kişilik parlamentosu Türkiye Cumhuriyeti’ne katılma kararı aldı. TBMM onayladı. Hatay Devleti, bugünkü Hatay ili sınırları içinde 7 Eylül 1938’de kurulmuştu. Ancak statü gereği Suriye’ye bağlıydı.” İfadelerini kullandı
HATAY’IN TARİHÇESİ:
Osmanlı egemenliğine 1516 yılında giren Hatay, stratejik olarak büyük öneme sahipti. 1. Dünya Savaşı''ndan sonra çözülemeyen sorunlardan biriydi. Savaş sonrası süreçte Hatay, Fransız mandasında bulunan Suriye topraklarına dahil edildi. Ancak Mustafa Kemal Atatürk, Hatay''ı anavatana katmak için büyük çaba gösterdi. Bunun için de diplomatik girişimlerde bulundu.
Hatay, 1516 yılında Osmanlı Devleti sınırları içerisine girmişti. Ancak 1. Dünya Savaşı sonunda Fransızlar bölgeyi işgal etmesi ile elden çıktı. 20 Ekim 1921 tarihinde Türkiye ve Fransa arasında imzalanan Ankara Anlaşması''yla Hatay, Fransa yönetiminde olan Suriye sınırları içinde kaldı. Ancak, 1935 yılında Fransa, Hatay üzerindeki haklarını Suriye yönetimine devretti. Bunun üzerine Türkiye, Ankara Anlaşması''nın ihlal edildiğini belirtti ve bu durumu Milletler Cemiyeti''ne taşıyarak bölgenin bağımsız olması gerektiğini bildirdi.
Daha sonra Milletler Cemiyeti''nin aldığı karar göre Hatay’ın iç işlerinde bağımsız dış işlerinde Suriye''ye bağlı özerk bir devlet olduğu kabul edildi. Fakat Fransa, Milletler Cemiyeti''nin aldığı bu kararı uygulamada isteksiz davranınca Türkiye önemli bir adım attı. 1938 yılında Türk askeri, Hatay sınırına konuşlandırıldı.
5 Temmuz 1938 günü Fransızların Hatay üzerinde hak iddia etmeleri üzerine 5000 Türk askeri Hatay''a girdi. Seçimler ile oluşturulan Hatay Meclisi, 2 Eylül 1938''de toplanarak bağımsız Hatay Cumhuriyeti''ni ilan etti. Cumhurbaşkanlığına Tayfur Sökmen, Başbakanlığa ise Abdurrahman Melek seçildi. 29 Haziran 1939 tarihinde de Hatay, oy birliğiyle Türkiye''ye katılmıştır.
