Jeoloji Mühendisi ve Deprem Uzmanı Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, bugün Van Özalp’te bugün saat 13.03’te 5.4 şiddetinde meydana gelen depremin ardından Yeniçağ’a özel açıklamalarda bulundu.
Van’ın Özalp ilçesinde meydana gelen depremin olduğu noktadan Hoy’a kadar 3 tane fay kuşağının olduğunu belirten Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, “Van Özalp’ta olan depremin tam oluştuğu yeri daha önce de tanımlamıştım. Özalp’ta olan deprem, Hoy’a doğru giden 3 tane fay kuşağı var. Biri Çaldıran depreminde güney Hoy’a iniyor. Diğeri Erciş’ten gelen fay hattının Hoy’a doğru gidişi. Üçüncüsü ise 2011’de Van depreminde kırılan fayın devamı ki burası Saray Özalp’ın olduğu kesim. Bunlar üç düğüm Hoy’a doğru birleşiyor. Diğer dördüncü kuşak ise, Başkale’den yukarıya doğru giden bir hat. Geçen yıl Başkale’den yukarıya doğru giden kesim, normal bir faydı. Yani Çukur bir vadi açıyordu. Van depremi ise bir bindirme fayı… Van’ın güneyi kuzeye doğru bindiriyor ve Erciş’teki deprem olmuştu” dedi.
Prof. Dr. Üşümezsoy’un açıklamalarının tamamı şu şekilde:
Van Özalp’ta olan depremin tam oluştuğu yeri daha önce de tanımlamıştım. Özalp’ta olan deprem, Hoy’a doğru giden 3 tane fay kuşağı var. Biri Çaldıran depreminde güney Hoy’a iniyor. Diğeri Erciş’ten gelen fay hattının Hoy’a doğru gidişi. Üçüncüsü ise 2011’de Van depreminde kırılan fayın devamı ki burası Saray Özalp’ın olduğu kesim. Bunlar üç düğüm Hoy’a doğru birleşiyor. Diğer dördüncü kuşak ise, Başkale’den yukarıya doğru giden bir hat. Geçen yıl Başkale’den yukarıya doğru giden kesim, normal bir faydı. Yani Çukur bir vadi açıyordu. Van depremi ise bir bindirme fayı… Van’ın güneyi kuzeye doğru bindiriyor ve Erciş’teki deprem olmuştu.
Erciş’ten ve Van’dan gelen fayın Hoy’a doğru birleştiği kesimde olan deprem. Buradaki depremde fay iki düzlem arasında bir hareketsiz bölge yarattığı için orada yırtılma çabasında oluyor. Bunu dik yönde sıkıştıran kuvvetleri ile fay düzlemini ters yönde hareket ettiren kastırma kuvvetleri mücadelesi söz konusu. Burada sıkıştırma kuvvetlerinin yavaş yavaş makaslama kuvvetleri tarafından yenilmesi sonucu sıkışan kitlenmiş bölgenin çeperinde küçük küçük yırtılmalar oluyor. Yani avucumuzu yapışkanla yapıştıralım ve bunları ters yönde avucumuzu hareket ettirelim ve bu hareket noktasında gücümüz oranında bu yapışan bölgenin kenarlarına küçük küçük yırtılmalar başlar. Daha sonra avucumuzun derisini sıyırarak yırtan bir ana yırtılma olur. Bu 5.0 büyüklüğündeki depremler 10 kilometrelik alanı yırtar. 6’lık depremler 100 kilometrelik alanı yırtar. Ana büyük yapışma bölgesi çevresinde yer alan bu noktalar daha sonra 500 kilometrelik yüzeyleri yırtabilir. 500 kilometrelik yüzey yırtılırsa 6.5’lik, bin kilometrelik yüzey yırtılırsa 7.5 büyüklüğündedir.
100 kilometre ve 500 kilometreler düşey yanıltım faylarla düşey düzlemlerdir. Fayın iki noktasındaki bloglar birbirine bu fay boyunca uzunluğunda ve derinliğinde yapışmıştır. Fayın uzunluğu 50 kilometre derinliği 20 kilometreyse ise bin kilometrelik yüzey 7’lik depremdir. Ama fayın derinliği 10 kilometreyse uzunluğu 100 kilometre olmalıdır ki 1000 kilometrelik yüzey yırtılsın 7’lik deprem olsun. Bu sistemler, daha evvelden gördüğünüz ise Varto’dan gelip Hamur, Tutak, Çaldıran hattına ve diğeri de Erciş hattına gelen yanıltımlı faylar Kuzey Anadolu Fayı’nın devamıdır.
Diğer taraftan ise Van Gölü’nün içindeki bindirme fayı Muş Ovası’ndan gelerek Van Gölü’nü geçip; Hoy’a doğru gitmektedir. Hoy’la Van Gölü arasındaki bölgede bir yırtılma zorlanmaktadır.
