26 Şubat 1992’de Ermenistan’ın işgal ettiği Azerbaycan toprakları içindeki Dağlık Karabağ bölgesinde Hocalı kasabasında yaptığı katliam, ne tarih sayfalarında ne de insanlık tarihinde unutulmayacak…
KADIN ÇOCUK YAŞLI DEMEDEN 613 KİŞİ KATLEDİLDİ
26 Şubat sabahı günün ilk ışıkları ile birlikte kayıplar, dehşet verici bir sayıya ulaştı. Hocalı’da ve tepelerdeki saldırılarda 613 kişi öldürüldü. Sadece kaçıp kurtulmak isterken, tepelerde kurulan tuzakta öldürülen 226 kişiden 113’ü kadın, 60’ı çocuk, 53’ü yaşlı idi. Toplam 387 kişi de, görülmemiş işkence yöntemleri ile ağır beden hasarı verilerek katledilmişlerdi.
AKILALMAZ İŞKENCELER
Rehin alınan çocuk, kadın ve ihtiyarlardan oluşan 1275 kişi, akıl almaz işkencelere uğradı. Bu rehinlerden 1165’i sonradan Ermenilerin elinden kurtarıldı. Geriye kalanlardan 76’sı kadın, 34’ü çocuk, 55’i yaşlı olan toplam 165 kişi ise, kayıplar listesinde idi. Resmi raporlara göre, Hocalı katliamı sırasında 7 ailenin bütün fertleri öldürülmüş, 27 ailenin ise sadece bir ferdi hayatta kalabilmişti. 230 ailede baba veya anne katledilmişti. 200 kişinin soğuktan donarak kangren olan ayağı kesilmişti. Bu resmi rakamlara karşılık tanıkların, gazetecilerin ve hatta bazı Ermenilerin alınan ifadelerinde, ölü sayısı 1300’den fazla idi.
ULUSLAR ARASI TEPKİLER
Katliamın hemen ardından Hocalı’ya gelen Rus gazete mühabiri Yuri Romanov, gözlerinde sigara söndürülen bir çocuğu görüntülerken, başucundaki doktor ‘’Gözleri kör oldu.. Bize getirdiklerinde gözlerinin içindeki sigara izmaritlerini çıkardık. Göz bebekleri tamamen yanmıştı’’ diyordu. “Moskovskie Novosti” gazetesinin muhabiri Yuri Pompeyev ise, dehşeti bir cümle ile şöyle özetliyordu: ‘’Hocalı’da sadece cesetler kalmış’’.
İnsan Hakları İzleme Örgütü olayı Dağlık Karabağ Savaşı içerisinde yapılan en büyük katliam olarak nitelemiştir. Azerbaycan Parlamentosu 1994''te Hocalı''da yaşanan katliamı "soykırım" olduğunu ilan etti.
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi''nin 31 üyesi (12 Türkiye, 8 Azerbaycan, 3 Birleşik Krallık, 2 Arnavutluk, 1 Bulgaristan, 1 Lüksemburg, 1 Yugoslavya Federal Cumhuriyeti, 1 Kuzey Makedonya, 1 Norveç, 1 Polonya) tarafından imzalanan, Ermeniler tüm Hocalıları öldürdüler ve tüm şehri harap ettiler ifadesinin de yer alan ve 19. yüzyılın başlarından beri Ermenistan tarafından Azerilere karşı işlenen soykırım olarak tanınmaya adım atılması gerektiğini bütün parlamento üyelere söyleyen 324 nolu bildiri yayımladı.
2009 Şubat''ında Kaliforniya Eyalet Alt Senatosu''nun üyesi Felipe Fuentes, Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev''e yazdığı mektupda Hocalı olaylarını Azeri katliamı şeklinde nitelendirerek, kurbanların ailelerine başsağlığını sunmuştur.
Hocalı katliamını, Meksika, Macaristan, Pakistan, Kolombiya, Çek Cumhuriyeti, Bosna Hersek, Honduras, Panama, Peru, Sudan, Ürdün ve İslam İşbirliği Teşkilatı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ''Soykırım'' olarak kabul etmektedir..
