Yurt dışı hizmetlerinin borçlanılması yoluyla Türkiye' deki SGK' dan emekli olma imkanı artık hayal...
Geçen hafta yayınlanan yazımızda kısa bir " girizgah " ile Yurt dışındaki Türklerin temel sorunlarını " başlıklar halinde " belirlemiş ve önümüzdeki birkaç yazıda çözüm önerilerimizi sıralayacağımızı belirtmiştim.
Bizim amacımız hükümetin izlemekte olduğu politikaları " kuru bir eleştiriye tabi tutmak" değil.
Biz, hizmetlerdeki aksaklıkları gündeme getirip " daha mükemmele ulaşmak için" önerilerimizi yetkililerin dikkatlerine sunmak istiyoruz.
41 Yıldır " hizmet borçlanması yapılabiliyor"
1978 yılında kanunlaşarak yürürlüğe giren 2147 sayılı yasa ile yurt dışında yaşayan Türkler oradaki hizmet/çalışma sürelerini borçlanarak Türkiye' den emekli olma imkanına kavuşmuşlardı. Bu yasaya göre Yurt dışındaki çalışma süreleri günlüğü 1ABD doları üzerinden borçlanarak Türkiye' den (kadınlar 7000 gün Erkekler 9000 gün üzerinden " dışardan prim yatırarak" emekli olabiliyordu. Yurt dışına gitmeden önce veya sonra Türkiye' de sigortalı olarak çalışması olanlar, anılan süre + yurt dışındaki çalışma süreleri ile " gerekli gün sayısını" tamamlayabiliyordu... 2147 sayılı yasaya göre emeklilliği hak edenler isterlerse Yurt dışında çalışmaya devam edebiliyorlardı.
3201 SAYILI YASA YÜRÜRLÜKTE:
22.05.1985 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 3201 sayılı yasa ile birlikte " Yurt dışı borçlanmasına" yeni esaslar getirildi. Bu değişiklikle birlikte Türkiye den " hizmet borçlanması suretiyle" emekli olan " Avrupa Türkleri" bulundukları ülkelerde yaşamağa devam edebiliyor ancak; " Bulundukları ülkelerde " İkamete dayalı sosyal yardım almaları veya yarım zaman/ tam zaman lı bir sigortalı işde çalışmaları halinde , Türkiye den almakta oldukları emekli masşlarını bir dilekçe ile dondurmaları gerekiyordu...
AVRUPA TÜRKLERİ İÇİN " TÜRKİYE' DEN BORÇLANARAK EMEKLİLİK " ARTIK HAYAL Mİ?..
1978 yılında, henüz " Yurt dışına İşgücü göçünün 17. Yılında" o zamanki adlandırılmasıyla GURBETÇİLER' e bir sosyal güvenlik sağlamak, hem de "70 CENT' e muhtaç olan hazinenin " döviz ihtiyacını bir nebze azaltmak için çıkartılan 2147 sayılı yasa ve daha sonra onun yerine yürürlüğe giren 3201 yasa ile güdülen amaç ; Yurt dışındaki Türk İşgücü Göçü' nün Ülkemize " kesin dönüş yaptıklarında bir sosyal güvenceye ve sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkına kavuşmaları
Olarak özetlenilebilir...
1 AĞUSTOS 2019 "KARA GÜN " MÜ?
Yurt dışında yaşayan özellikle birinci ve ikinci jenerasyon Türkler' in Türkiye ile olan bağlarının devamı için ve yaşadıkları Ülkelerin " sosyal yardım kuruluşlarına muhtaç olmadan yaşamalarına katkı sağlaması düşünülen " Çifte Emeklilik" yeni yasal düzenleme ile "r a n t a b l " olmaktan çıktı ve realize edilmesi çok zor bir hal aldı...
41 yıl önce yürürlüğe giren 2147 sayılı yasaya göre 25 yıl üzerinden " Tam Emeklilik için" ödenen miktar 9000 ABD doları iken, 01.08.2019 tarihinden sonra borçlanıp " Tam Emeklilik" hak etmek isteyenlerin yatırması gereken prim tutarı 57.932.77 ABD doları oldu.
KISMİ EMEKLİLİK MÜMKÜN.
1 Ağustos’tan itibaren borçlanma tutarında değişiklik olacak mı?
Yeni çıkan kanuna göre yurtdışı borçlanması için başvuran gurbetçilerin borçlanma için ödeyecekleri tutar da arttı, buna göre 31 Temmuz’a kadar başvuranlar en düşük asgari ücretin yüzde 32’si üzerinden borçlanabilecekken, 1 Ağustos’tan sonra başvuranlar asgari ücretin günlük yüzde 45’i oranından borçlanacaklar. Buna göre borçlanma miktarı 27.29 liradan, 38.30 liraya çıkacak ve 11 liranın üzerinde artış olacak. Daha açık bir anlatımla 31 Temmuz’a kadar borçlanma yapmış olanlar 3.600 gün üzerinden borçlanıp, 98.244 lira (26.12.2019 tarihli döviz kuru ile 14.976.21 € )yatırarak, emekli olabilecekken; 1 Ağustos’tan sonra borçlanmış olanlar 206.820 lira (31.527.43 €) yatırarak, emekli olabilecekler.
Bu da, çoğunluğunu birinci ve ikinci kuşak Avrupalı Türkler' in oluşturduğu insanlarımız açısından realize edilebilir bir durum değil.
Avrupa' da yaşayan 1. Ve 2. Kuşak Türkler çizilen " pembe Tabloların " aksine, hem bulundukları Ülkelerin ilgili makamlarının istatistiklerine göre hem de T.C. Makamlarının tespitlerine göre , "Gelir yetersizliğinden dolayı sosyal yardım, kira yardımı gibi haklardan yararlanarak ancak " asgari geçim standartı elde edebilmektedir...
GÜNLÜK PRİM TUTARI VE GÜN SAYISI EŞİTSİZLİĞİ:
Türkiye' de yaşayan be çalışma hayatında olan bir kişi eksik günlerini tamamlamak için borçlanma yoluyla satın almak istediğinde ( örneğin askerlik te geçen günlerinin veya doğum/annelik günlerinin SGK' prim gününe eklenmesini istemesi halinde"
Her gün için ödemesi gereken tutar 27.29 ₺ iken , GURBETÇİLER için bu miktarın 38.30 ₺' ye çıkartılmış olması izaha muhtaç bir uygulamadır.
Yine aynı şekilde bir başka "tenakuz/çelişki" de Türkiye' de yaşayan bir vatandaşımız 3.600 gün prim ödedikten sonra (yaşı geldiğinde) emekli olabilirken, Yurt dışında çalışanlar için 5.400 gün prim ödeme şartı getirilmiş olması da en basit ifadesiyle " EŞİTLİK İLKESİNE" aykırı bir durumdur.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinin değişik dönemlerde , o sırada var olan problemlerin çözümüne yönelik çalışmaları, yasal düzenlemeleri olagelmiş 58 yıllık "Türk İşgücü Göçü" olgusu süresince birçok " olumlu adımlar atılmış" birçok kanun, yönetmenlik ve uygulamalar da değiştirilerek yerlerine yenileri ikame edilmiş (bazı hallerde de hatadan dönülerek) eski haklar yeniden iade edilmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümetleri her dönemde Yurt dışındaki Türkler ile ilgilenmiş olsa da, sorunların giderilmesi konusunda " ideal çözüm" bulunamamıştır.
Halen Türkiye' den ' hizmet borçlanması yoluyla" emekli olanlar yaşamakta oldukları Ülkelerde "yarı zamanlı" ve " mini kazançlı" da olsa bir işte çalışmaları halinde Türkiye' deki emekli maaşlarını " dondurmak" zorunda kalmaktadır. Oysa Türkiye' de iş hayatını tamamlamış ve emekli olmuş olan bir kimse " emekli olduktan hemen sonra" bir başka sigortalı işte çalışabiliyor ve emekli maaşını da (kesintisiz) alabiliyor... CUMHURBAŞKANI' NIN SEÇİM VAATLERİ:
2018 Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento Seçimleri öncesi siyasi propaganda çalışmalar sırasında AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Saraybosna' da 20.05.2018 tarihinde düzenlenen Avrupa Türk Demokratlar Birliği UETD' nin 6. olağan genel kurulunda yaptığı konuşmada "Avrupa Türkleri' ne" yönelik bir dizi vaatleri sıralarken ;" Yurt dışından emekli olan vatandaşlarımızın Ülkemizde " yarı zamanlı" çalışabilmesi konusunu seçimden sonra ele alacağız" şeklinde bir ifadede bulunmuş olması bile mes'elelere ne denli sathi bir tarzda yaklaşıldığının bariz bir örneğidir...
Bizim yetkililerin dikkatine sunmak istediğimiz; bu " adaletsiz" kanuni düzenlemelerin yeniden gözden geçirilerek Avrupa Türkleri' nin şikayetlerinin ortadan kaldırılmasını sağlamaktır.
Sevgili YENİÇAĞ okurları,
Görüş ve önerilerinizi yazımızın sonundaki " yorum yap" sütununa yazarak veya e-posta üzerinden bize ulaştırabilirsiniz.
Esen kalınız.
