Asgari ücretten gelir ve damga vergisi alınmamasını içeren Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu. Teklife göre, asgari ücretle çalışan hizmet erbabından gelir ve damga vergisi alınmayacak. Çalışma Bakanlığı’nın açıklamasının aksine, teklifte asgari ücretin üzerinde olan ücretlilerin maaşlarında asgari ücret kadarlık kısmından vergi alınmayacağına ilişkin hüküm yer almadı.
Çalışma Bakanı Bilgin, 16 Aralık’ta yeni asgari ücretle ilgili yaptığı açıklamada “Tüm işçilerin ücret gelirlerinin, asgari ücrete kadar olan kısmından gelir ve damga vergileri kaldırıldı” demişti. Bakan’ın bu açıklamasına ve kamuoyunun bu yöndeki beklentisine rağmen AKP Erzurum Milletvekili İbrahim Aydemir ile AKP milletvekilleri tarafından önceki gün TBMM Başkanlığı’na sunulan “Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” bu taahhüdü ve beklentiyi boşa çıkaracak ve ciddi sorunlar içeren bir teklif sunuldu.
Teklif ile vergi istisnasının sadece asgari ücret alanlara uygulanması öngörülüyor. Asgari ücretin üzerinde ücret alanlardan vergi kesilmeye devam edilecek. Asgari ücret üstünde ücret alanlar için Asgari Gelir İndirimi (AGİ) uygulaması devam edecek.
Teklif yasalaşması halinde asgari ücretli çalıştırma yoğunlaşacak, giderek herkes asgari ücretli olacak. İşverenler SGK, vergi ve damga vergisi maliyetlerine katlanmamak için işçileri asgari ücretten çalıştırmaya yönelecek. Öte yandan kayıt dışılıkta artış yaşanacak.
İstisnadan yararlanmak için asgari ücret ödenmediği halde asgari ücret almış gibi gösterilen çalışanların tespit edilmesi halinde, bunlar için vergi cezası kesileceği hükmü de kanun teklifinde yer alıyor.
Teklifin asgari ücreti vergi dışı bırakan 2’nci maddesine parantez içinde eklenen ifade şöyle:
“Şu kadar ki asgari ücretle çalışmadığı veya asgari ücret üzerinde ücret aldığı halde anılan istisnadan yararlanıldığının tespiti halinde, istisna nedeniyle ödenmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte işverenden tahsil olunur.”
VERGİ İSTİSNASI TÜM ÜCRETLERE UYGULANSIN
Cumhuriyet''ten Mustafa Çakar''a konuşan DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, Bakan Bilgin’i yaptığı açıklamaya sahip çıkmaya çağırdı. Teklifin tehlikeli yönlerine dikkat çeken Çerkezoğlu, açıklamasında “Asgari ücrete yakın ücret alanların veya ilgili ayda asgari ücret dışında fazla mesai ve sosyal ödenek alanların da ciddi bir kayba uğrayacak. Bu durum fazla mesai ve sosyal ödeneklerin önemli bir bölümünün kesintiye gitmesi demek. Bu teklif kabul edilemez. Bu yasa önerisi derhal geri çekilmelidir. Yapılması gereken asgari ücretten ve tüm ücretlerin asgari ücret kadar kısmından vergi alınmamasıdır” ifadelerine yer verdi.
MAAŞLAR NASIL ETKİLENECEK?
Teklifin yasalaşması halinde ücret skalasında brüt 5 bin 350 TL’ye kadar olanların eline geçecek tutar, brüt 5 bin 4 TL, net 4 bin 253 TL açıklanan asgari ücretle eşitlenmiş olacak. Çünkü düzenlemeye göre asgari ücretin üzerinde olduğu için vergi kesildiğinde net ücret asgari ücretin altında kalacak olanlara AGİ ödemesiyle fark kapatılacak. Ücret düzeyi daha yukarıda olanlardan gelir vergisi diliminde giderek yükselen oranlarda gelir ve damga vergisi kesilmeye devam edeceği için özellikle brüt 10 bin TL’ye kadar olanların net ücretiyle asgari ücret arasındaki fark çok azalmış olacak. Örneğin, brüt 9 bin 800 TL aylığı bir özel sektör çalışanının net ücreti 7 bin 500 TL. Asgari ücrete kadar olan kısmı için vergi kesilmeseydi bu rakam yaklaşık 8 bin 300 TL olacaktı. 7 bin lira brüt maaşı olan bir çalışan yaklaşık 5 bin 350 TL net ücret alırken, vergi muafiyeti kapsamında olsaydı rakam 6 bin 77 TL olacaktı. Asgari ücrete kadar olan kısım için toplam 727 TL damga vergisi ve gelir vergisi kesintisi kaldırılmış oldu. Doç. Dr. Murat Batı, 22 milyon çalışandan 7 milyonun asgari ücretli olduğuna dikkat çekerek bu durumda telifin kanunlaşmasıyla artacak kayıtdışılığa vurgu yaptı.
Batı, “İşveren, çalışana ‘brüt asgari ücretli göstereyim’ diyecek. ‘Hem istisnadan yararlan hem de aradaki farkı ben sana elden vereyim’ diyecek. Türkiye’de asgari ücretli sayısında bir anda artış yaşanacak” dedi.
