Asgari ücretlilerden gelir ve damga vergisinin alınmamasını da içeren kanun teklifinin yasalaşması halinde, engellilerin erken emeklilik haklarının elinden alınabileceği belirtildi.
Diken’den Ayşegül Kasap''a konuşan Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği Başkanı ve engelli hakları aktivisti Süleyman Akbulut, engellilerin neredeyse tamamının asgari ücretle çalıştığını belirterek, “Asgari ücretten vergi kesintisi olmayacağı için bu kişiler vergi indirim belgesi alamayacaklar. Bu nedenle erken emekli de olamayacaklar. Çünkü erken emeklilikte vergi indirimi alma şartı isteniyor” ifadelerini kullandı.
AKP’li vekillerce cumartesi günü TBMM Başkanlığı’na sunulan teklif bugün komisyonda görüşülmeye başlamıştı.
MEVZUAT NE DİYOR?
Gelir Vergisi Kanunu’nda vergi indirimi 31’inci maddede düzenleniyor. Sigortası 1 Ekim 2008’den önce başlayanlar için mevzuat şöyle:
“Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, kurum sağlık kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;
a) Yüzde 50 ile yüzde 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,
b) Yüzde 40 ile yüzde 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,
malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar 94’üncü madde hükümlerine göre kontrol muayenesine tâbi tutulabilirler.”
Akbulut, bu mevzuat göz önüne alındığında Meclis’e sunulan kanun teklifiyle asgari ücret alan engellilerin, yasanın onlara tanıdığı erken emeklilik haklarından yararlanamayacağını söyledi.
Akbulut şöyle devam etti:
100 BİNLERCE ENGELLİ ETKİLENECEK
“SGK emeklilik işlemlerini yaparken Maliye Bakanlığı’na yazıyor ve bu kişinin sakatlık vergi indiriminden yararlanıp yararlanmadığı konusunda bilgi talep ediyor ve yazı istiyor. Şimdi asgari ücretten vergi kalkacağı için asgari ücretli engelli vergi indiriminden de yaralanamayacak. Dolayısıyla bakanlık şu anki düzenlemeye göre ‘Engelliler vergi indiriminden yararlanamıyor’ yazısını yollayacak. Bu durumda engelli erken emekli olamayacak.”
Mevcut kanun teklifinde engellilerin bu haklarını koruyan bir düzenleme olmadığını belirten Akbulut, “Yasa bu şekliyle çıkarsa 100 binlerce engelli, erken emeklilik hakkını kaybedecek. Resmi rakamlara göre 126 bin 537 bin engelli çalışıyor. Bunların tamamına yakını asgari ücretle çalışıyor” dedi.
GERÇEK SAYI RESMİ VERİLERİN ÜÇ KATI
Ağustos ayı İŞKUR verilerine göre 19 bin 291’i kamuda, 107 bin 246’sı özel sektörde olmak üzere 126 bin 537 kişi engelli kotasından işçi olarak çalışıyor. Bunların büyük çoğunluğu asgari ücretle istihdam edilen kişiler.
Akbulut burada bir noktaya daha dikkat çekti:
“Bu sayı engelli işçi kotasından işe girenleri kapsıyor. Bunun dışında kendi imkanlarıyla işe giren, küçük işletmelerde çalışan engelliler bu sayıya dahil değiller. Dolaysıyla mağdur olacak engelli sayısı 126 binin iki ya da üç katı."
