Maraş merkezli depremlerden etkilenen Adıyaman''da, enkazın 8 metre derinliğine girerek bir depremzedeyi sağ çıkaran Zonguldaklı madenciler, ocaklarda tavan göçüklerini önledikleri sistemle enkaz altında rahatlıkla ilerleyebiliyor.
Kömür üretimi süresince yaşadığı büyük maden kazalarındaki acı deneyimleriyle göçük açma, ahşap tahkimat yapımı ve dar kesitte çalışma üstünlüğü gibi becerilere sahip madenciler, yerin metrelerce altında edindikleri tecrübeyle kurtarma çalışmalarında başarılı oluyor.
DOMUZ DAMI SİSTEMİ NEDİR?
Domuzdamı veya domuztamı, maden ocaklarında çökme tehlikesi olan yerlerde tavanı dikdörtgen veya kare prizma şeklinde destekleyen ve ayak arkasından tavanın muntazam kırılmasını sağlayan özel bir tahkimat birimidir.
Madencilerin arama kurtarma çalışmalarında kullandıkları bu sistem sosyal medyada gündem oldu.
1999''DAKİ DEPREMLERDE ÇOK SAYIDA KİŞİYİ KURTARMIŞLARDI
17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremlerinde 103 kişiyi yığınların altından sağ çıkartmayı başaran kömür işçileri, yerin metrelerce altındaki ocaklarda uyguladıkları tavan kısmının çökmesini engelleyen "domuz damı" denilen tahkimat sistemini enkazlarda da kullanıyor.
DOMUZ DAMI GÜVENLİ YAŞAM KORİDORU OLUŞTURUYOR
Bu sistemde uygun boyutlarda kesilen ahşap malzeme tavan kısmına sıkıştırılıp enkazın göçmesi engellenerek yaşam koridoru oluşturuluyor.
Madenciler kendi güvenlikleri açısından da önemli olan tahkimat sistemi sayesinde, binaların derinliklerine oluşturdukları galerilerden ilerleyebiliyor.
Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkımın yaşandığı Adıyaman''da da aynı metodu kullanan kömür işçileri, 7 katlı Bereket Apartmanı enkazında yürüttüğü çalışmada,17 yaşındaki Gülsüm Yeşilkaya''yı 90 saat sonra kurtarıldı.
Depremin etkilediği illerde çok sayıda kişiye sağ ulaşan madenciler, bölgedeki çalışmasını sürdürüyor.
MADENCİLERİN FARK YARATAN ÖZELLİKLERİ
Afetler sonrası yapılan değerlendirme çalışmalarında madencilerin öne çıkan özellikleri şöyle sıralandı:
"Yer altının mutlak karanlığında ve yalnızlığında çok çabuk karar verme ve uygulama yeteneğine sahip olmaları, göçükte kalan kazazedeye, uzun süre dar ve kapalı alanlarda çalışmanın verdiği alışkanlıkla, genellikle 1 metrekareyi bulmayan açıklıktan ulaşabilmeleri, kurtarma çalışmaları sırasında öncelikle kendilerini yeni oluşacak göçükten koruyabilecek ağaç tahkimat yapabilme yetenekleri, fiziksel özellik olarak çok zor şartlarda uzun süre çalışabilmeleri."
