Daha önce yıkım, nükleer santral ve ithalat nedeniyle bir çok kez darbe yiyen zeytine bir darbe de baraj inşaatından geliyor. Balıkesir'in Ayvalık ilçesinde yapımı planlanan karakoç barajının bulunduğu bölgenin yüzde 80'ini zeytinlikler oluşturuyor.
Ayvalık merkez, Bulutçeşme, Kırcalar, Murateli ve Mutlu kırsal mahallelerine yetecek miktarda, 2.65 hektometre içme suyu temin edilmesi amaçlanan Karakoç Barajı'nın yapımına, ilçedeki muhtarlar tepkili. Türközü, Kırcalar, Çakmak, Bulutçeşme, Odaburnu, Üç Kabaağaç, Mutlu, Beşiktepe, Karahayıt, Çamoba, Akçapınar, Yeniköy, Tıfıllar, Bağyüzü, Hacıveliler ve Murateli kırsal mahallelerinin muhtarları, toplam 3 bin 500 dönüm arazi üzerinde yapımı planlanan içme suyu barajına karşı çıkıyor. Çanakkale'nin Ayvacık ilçesine bağlı Küçükkuyu beldesi ile İzmir'in Dikili ilçesi arasındaki sahil şeridinin içme suyunu temin projesinde yer alan 9 barajdan biri olacak Karakoç Barajı'na 'Hayır' diyen Ayvalık'ın kırsal mahalle muhtarları, geçen yıl Eylül ayında Balıkesir Valiliği ve Ayvalık Kaymakamlığı'na konuyla ilgili bir dilekçe verdi. Muhtarlar, yüzde 80'i zeytinlik olan arazide yapımı planlanlanan barajın, zeytinciliğe ve bölge halkının tüm tarımsal faaliyetlerine son vereceğine dikkat çekti.
'BÖLGE VERİMLİ BİR OVA, YÜZDE 80'İN DE ZEYTİNLİKLER VAR'
Muhtarlar, dilekçelerinde, Balıkesir'in Aktepe mevkiinde, DSİ 25. Bölge Müdürlüğü tarafından inşa edilmesi planlanan Karakoç İçme Suyu Barajı'nın çevresel etkilerinin uygun olmadığını belirterek, çekincelerini şöyle açıkladılar:
"Projenin yapılması planlanan bölge, verimli bir ovadır. Bu ovada devlet destekli olarak zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Planlanan alanın yüzde 80'i zeytinlik ve dikmeler mevcuttur. Barajın yapılması demek, bölgede mevcut zeytinlerin bundan sonra mahsul vermesinin imkânsız hale gelmesi demektir. Barajın üreteceği nem, zeytin çiçeğini yakacak ve mahsule dönüşmeden zayi olması sonucunu yaratacaktır. Bölge halkı tarımsal faaliyet ile geçimini temin etmekte olup, başlıca gelir kaynağı zeytinciliktir. Ayrıca, projede öngörülen alan içinde köy merası olarak kullanılan alanlar da vardır. Meraların yok edilmesi, hayvancılığın da yok edilmesi anlamına gelir. Baraj yapılacak Karakoç Deresi bölgede yaşayan halkın tarımsal faaliyetlerinde kullandığı ve yetiştiricilik için elzem olan su kaynağı olup, anılan proje ile bu kaynağın kaybedilmesi halinde tarım bitecektir. Anılan proje güç koşullarda tarımsal faaliyet sürdüren ve girdi üreten bölge halkının yok edilmesi ile eş anlamlıdır. Muhtarlar ve bölge halkı olarak projeye karşı olarak iptali için her platformda girişim ve mücadele kararlılığındayız."
'DEREMİZİN ÖZGÜR AKMASINI İSTİYORUZ'
Karakoç Barajı yapıldığında su altında kalacak arazide inceleme yapan Ayvalık Çevre Koruma ve Güzelleştirme Derneği üyeleri, baraj yapımının bölgenin iklimi, ekolojik dengesi ve ürünleri üzerinde olumsuz etki yapacağına dikkat çekerek, projenin iptalini istedi. Dernek Başkanı Havva Taylan, "Karakoç Deresi'nin çilesi yıllar öncesine dayanmaktadır. Önce oluşturduğu alüvyon alana binalar yapıldı. Dere buna çok kızdı ve yatağına sığmadı. Yanlış yapılaşmayı yapanlar dereye kızıp 'Sel felaketi yaşandı' diyerek dereyi ıslaha gittiler. Dere artık çevresindeki canlılara yeteri kadar su veremez oldu. Şimdi de bu kadar çile yetmezmiş gibi dereyi mahkûm edip önüne baraj koymak istiyorlar. 7 Eylül 2017 günü Çakmak köyünde yapılmak istenen barajla ilgili ÇED toplantısı yapılmış ve derenin dostu tüm katılımcılar baraj yapımına karşı çıkmıştır" diye konuştu.
'ZEYTİN AĞAÇLARININ YÜZDE 80'İ SULAR ALTINDA KALACAK'
"Derenin dostları biliyor ki dere özgür akmaz ve baraj yapılırsa o bölgedeki zeytin ağaçlarının yüzde 80’i sular altında kalacak. Geriye kalan yüzde 20'sinin ise meyve kalitesi düşecek" diyen Taylan, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Barajın etkisi ile toprak yapısı değişecek, hastalık etmenleri artacaktır. Daha çok zirai ilaç kullanılacak, toprak ve su daha fazla zehirlenecektir. Ayrıca, baraj bölgenin iklim klimasını değiştireceği için övündüğümüz zeytinyağını elde edemeyeceğiz. Madra Barajı'nın olumsuz etkilerini zeytinlerimiz şu an yaşarken bir de Karakoç Barajı yapılırsa bu olumsuz etki çok daha fazla hissedilecektir. Yalnız zeytinlik alan değil, çevredeki ekolojik canlı dengesi bozulacaktır. Hangi akıl suyun yalnızca insana ait olduğunu düşünüp, derenin özgür akmasına engel olur? Biz Karakoç Deresi dostları, deremizin özgür akmasını istiyoruz."
ARSENİK ENDİŞESİ
Arseniğin yoğun olduğu bölgede içme suyu barajı yapma ısrarını da anlamadığını belirten Başkan Taylan, "Ekosistemi hiç düşünmüyorsunuz. Bu kadar cüretkârca, pervasızca doğayı katletmenin anlaşılır tarafı yok. Orman ve Su İşleri Bakanımıza sesleniyoruz. Kendisi de baraj mühendisiymiş. Barajın zararlarının faydalarından çok olduğu netleşmişken bu barajı istemiyoruz. Köylüler istemiyor ama çok fazla seslerini çıkaramıyorlar. Özne köylüler, özne bu zeytinlerin sahipleri ve doğanın kendisi. Yapılmaması için elimizden geleni yapacağız" dedi.
'EKOLOJİK ÖNEME SAHİP SULAK ALAN DA BARAJIN ETKİ ALANINDA'
Başkan Taylan, "Baraja adını veren Karakoç Deresi çevresinde 22.125 hektar büyüklüğündeki Karakoç Deresi sulak alanı, Altınova'nın Karakoç Deresi'nin denizle buluştuğu yer olarak ayrı bir ekolojik öneme sahip. Sulak alanın özellikle su kuşları çeşitliliği ve sayısı olarak Ayvalık'ın en zengin alanı olduğu belirlendi. Ayrıca göçmen kuşlar açısından da en zengini. Tatlı su ve deniz suyunun karıştığı bu özellikli alanda, kıyı kumul bitkileri ve diğer tuzcul flora elemanları görülüyor. Ekosistem canlılığı üst seviyede olan alanda 27 farklı bitki türü bulunuyor" diye konuştu.
'ZEYTİNE UYGUN BÖLGEDE BARAJ CİNAYETTİR'
Dernek yönetim kurulu üyesi Makine Mühendisi İlhan Gündüz ise yapay göl alanları, barajlar; yaşam döngüsünü, flora ve faunayı olumsuz etkiliyor. Bu kadar verimli arazide yapay göl alanı oluşturarak, bu bölgedeki sürdürülebilir yaşamı baltalıyor, kırsal kesimden yaşamını sürdüren insanları geleceksiz bırakıyorsunuz. Hatalı bir yatırımdır, gözden geçirilmelidir" dedi.
Bölgede yaşlı zeytin ağaçları ve deliceler olduğunu belirten dernek yönetim kurulu üyesi Ziraat Mühendisi Halil Coşkun, "Bence bu bölgeye baraj yapıldığında katliam olacağını düşünüyoruz. Zeytine uygun olan bu bölgede barajın yapılması tam bir cinayettir, istemiyoruz" ifadelerini kullandı.
ÇED SÜRECİ DEVAM EDİYOR
DSİ 25. Bölge Müdürlüğü yetkilileri ise Karakoç Barajı projesiyle ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Ayvalık ilçesinde yazlık, ikincil konut ve sezonluk turizm faaliyetleri nedeniyle nüfus yoğunluğu mevcuttur. Turizm yönünden yazın yoğunluk olduğundan özellikle yaz aylarında su sıkıntısı yaşanmaktadır. Ayvalık ilçe merkezi ve mahallelerinin ihtiyacı olan 2.65 hm3/yıl içme suyu, Karakoç Barajı'ndan temin edilecektir. Karakoç Barajı, yörenin içme suyu ihtiyacını karşılaması açısından elzem bir projedir. Karakoç Barajı ile ilgili ÇED süreci devam etmektedir."