Bu yıl içinde elektriğin fiyatı farklı tüketici grupları için yüzde 45 - 72.3, doğal gazın fiyatı yüzde 29.5 - 112.5 oranlarında arttı.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu’nun ‘Elektrik ve Doğal Gaz Fiyatları ve Zamları İnceleme Raporu Ekim 2018’e göre, elektrik ve doğal gaz zamlarının etkisi ile yıllık enflasyonun yüzde 30’ları aşması şaşırtıcı olmayacak. Hayat pahalılığından ezilen çalışanların ücretleri en az yüzde 40 artırılmalı, asgari ücret vergi dışı bırakılmalı.
Rapora göre asgari yaşam standardındaki dört kişilik bir ailenin aylık doğal gaz ve elektrik faturası başkent Ankara’da en az 284 TL’ye varıyor. Bu tutar, 1.603,12 TL olan asgari ücretin yüzde 17.7’sini oluşturuyor. Makina Mühendisleri Odası raporunda şu tespitlere yer verdi:
SEÇİMLERLE ERTELENDİ
Elektrik perakende satış tarifelerinde artışlar 2016 ilk çeyreğinden itibaren 24 Haziran seçimlerine kadar sınırlı tutuldu, seçimlerden sonra ise büyük artışlar yapıldı. Doğal gaz fiyatları da 2015’te sabit tutulmuş, 2016 Ekim’de yüzde 10 indirilmiş, 2017’de artırılmamıştı ancak, 24 Haziran seçimleri sonrasında artışlar zirve yaptı.
-24 Haziran sonrası art arda gelen zamlar, 2016 ilk çeyreğinden itibaren, AKP’nin seçimleri kazanması için ertelenen zamlardır. 1 Temmuz’da açıklanması gereken elektrik tarifelerinin 1 Ağustos’a ötelenmesinde; 24 Haziran günü birinci turu yapılan ve 8 Temmuz’daki ikinci tura kalabileceği varsayılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin etkili olduğu düşünülüyor.
- Zam oranlarının yüksek oluşunun diğer bir nedeni de, doğal gazın nerede ise tamamının ithal ediliyor olması ve elektrik üretiminde, ithal kaynakların (doğal gaz ve ithal kömür) yüzde 50’yi aşan payı. TL’nin yabancı paralar karşısında yaşadığı yüksek oranda değer kaybı, ithal kaynaklara dayalı elektrik üretim maliyetlerini artırıyor. Petrol fiyatlarındaki yukarı doğru hareket, doğal gaz fiyatlarında da artışı tetikleyecek.
TÜKETİCİYE KÖTÜ HABER
-1 Ekim 2018 itibarıyla 2017 Eylül’e göre en yüksek oranda artış, son üç aydaki zamların sonucunda yüzde 72 ile sanayi elektrik fiyatında oldu.
-Mesken elektrik fiyatı yüzde 44.2, Başkent Gaz abone satış fiyatı yüzde 38.6, BOTAŞ serbest tüketici satış fiyatı yüzde 29.5 arttı. Son bir yıl içinde resmi tüketici enflasyonu yüzde 24.52, üretici fiyat endeks artışı yüzde 46.15 oldu. Üretici fiyat endeksinin bu denli yüksekliğinin gelecek aylarda tüketici fiyatlarına olumsuz etkisi olacak.
-Asgari ücretteki artış yüzde 14.2, memur emekli maaşındaki artış yüzde 14.8 ile sınırlı kaldı. Bu da, ücretli çalışanların zaten yeterli olmayan ücretlerindeki artışın fiyat artışlarına kıyasla çok sınırlı kaldı. Yaşamlarını birçok zorluklara göğüs gererek ve zorunlu harcamalarını bile her geçen gün daha da kısarak yürütmekte olan ücretli çalışanların ve küçük özel işletmelerin bu fiyat artışlarından ve bu artışların gelecek dönemde yaratacağı olumsuzluklardan en çok etkilenecek kesimler olacağı açık.
