Yeniçağ Gazetesi bu manşetle çıktı
Gelirde ve vergide adalet insanca yaşanacak ücret
Türkiye’de çalışanların yarısından fazlasının asgari ücret aldığını vurgulayan DİSK,
AKP iktidarına “Türkiye’de ücretler değil, insanca yaşamaya, hayatta kalmaya bile yetecek düzeyde değil. İnsanca yaşanabilir bir ücret istiyoruz” diye seslendi.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu dün başlaması gereken ancak 11 Aralık’a ertelenen asgari ücret görüşmeleri öncesi açıklama yaptı.
DİSK Araştırma Merkezi’nin asgari ücret araştırmasına yer verilen açıklamada, DİSK’in müzakere masasında yer almadığına dikkat çekilerek “İki yıldır üst başlığını ‘Gelirde Adalet, Vergide Adalet’ olarak belirlediğimiz bir mücadele süreci içerisindeyiz. İşçi sınıfının bir yandan yüksek enflasyon bir yandan da ağır ve adaletsiz vergi yükü altında ezilmemesi için işyerlerinde, vergi daireleri önünde, meydanlarda dile getirdiğimiz taleplerimizi geçtiğimiz haftalarda TBMM’ye iletmiş ve İstanbul’dan başlattığımız yürüyüşle milyonların adalet talebini Ankara’ya taşımıştık. Adaletli bir vergi sistemi için hazırladığımız kanun teklifi şu anda TBMM’de. Buradan bir kez daha tüm siyasi partilere vergide adalet yasa teklifini oybirliğiyle TBMM’den geçirme çağrısı yapıyoruz. TBMM’deki her süreci yakından, hatta doğrudan Meclis’ten takip etmeye devam edeceğiz” denildi.
Mücadelenin ‘İnsanca Yaşanacak Ücret’ devam edeceği vurgulanan açıklama “Evet insanca yaşanabilir bir ücret istiyoruz. Türkiye’de ücretler, değil insanca yaşamaya, hayatta kalmaya bile yetecek düzeyde değildir. DİSK/Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi BİSAM tarafından Kasım 2023’te yayımlanan Ekim 2023 dönemine ait Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’na göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarını ifade eden açlık sınırı 13 bin, yoksulluk sınırı ise 45 bin TL düzeyindedir.
Yani 2023 yılı ikinci yarısı için belirlenen asgari ücret, açlık sınırının dahi altında kalmaktadır. Daha da önemlisi Türkiye’de asgari ücret, dünyanın genelinde olduğu gibi sembolik, istisnai bir ücret değildir. Aksine Türkiye’de asgari ücret ortalama ücret haline gelmiştir. Merkez Bankası ve DİSK-AR verileri ile çeşitli araştırmalar asgari ücret civarında bir ücretle çalışanların oranının yüzde 50’lerde olduğunu göstermektedir” ifadeleriyle devam etti.
DİSK-AR’ın verilerine göre, çalışanların yarıdan fazlasının asgari ücret civarında bir ücretle çalıştığı, özel sektörde bu oranın yüzde 70’lere ulaştığına dikkat çekilen açıklamada “Asgari ücrete bile erişemeyenler ülkemizin bir başka kanayan yarasıdır. 7,3 milyon işçi asgari ücretin altında bir ücret almaktadır. Kayıtdışı çalışanların yüzde 83,5’i asgari ücretin altında bir ücretle çalışmaktadır. Türkiye Avrupa’da asgari ücretin en düşük olduğu ülkelerden biridir” denilerek “Gelirde adalet, vergide adalet, insanca yaşanacak ücret” için atılması gereken adımlar şu şekilde özetlendi:
ASIL mesele asgari ücretle çalışanlarının kapsamını daraltmak ve ücret düzeylerini toplu pazarlıkla belirlemektir.
ASGARİ ücretin ülkemizde ortalama ücret haline geldiği dikkate alınarak asgari ücret tespit edilmelidir. Asgari ücret artışında resmi enflasyon/hedeflenen enflasyon değil, kişi başına GSYH artışı esas alınmalıdır. Asgari ücret baskılanmış ve güdümlü resmi enflasyona göre
ASGARİ ücret yüksek enflasyon koşullarında yıl dört kez belirlenmelidir. Asgari ücret artışında yoksulluk sınırı bir kriter olarak dikkate alınmalı ve bir evde iki kişi çalıştığında yoksulluk sınırını aşan bir gelir elde etmeleri güvence altına alınmalıdır.
GELİR vergisi tarife dilimleri, asgari ücret artışından az olmamak kaydıyla, yeniden değerleme oranında artırılmalıdır. Asgari ücret sonrası ilk vergi dilimine uygulanacak oran yüzde 10’a düşürülmelidir.
ÇALIŞANLAR asgari ücret vergi istisnasından gerektiği gibi yararlanamıyor. İstisna, vergiden değil, matrahtan indirim yoluyla uygulanmalıdır. 2008 yılından beri işverenlere verilen 5 puanlık SGK prim desteği işçilere de verilmelidir. Çağ dışı damga vergisi kaldırılmalıdır.
EN düşük emekli aylığı en az asgari ücret düzeyine yükseltilmelidir. Asgari ücret en düşük kamu işçisi ücreti ve en düşük memur maaşı dikkate alınarak hesaplanmalıdır. Naci Demiran
DİSK’in beklentisi: 30 BİN LİRA
Öte yandan ‘Gelirde adalet, vergide adalet’ sloganıyla İstanbul’dan Ankara’ya yürüyen DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu dünkü açıklamasında 2024 yılı için asgari ücret taleplerini açıkladı.
Asgari ücretin yılda dört kez belirlenmesi gerektiğini söyleyen Çerkezoğlu, “Asgari ücret en düşük kamu işçisi ücreti ve en düşük memur maaşı dikkate alınarak hesaplanmalı” dedi.
2023’te en düşük kamu işçisinin 24 bin 500 lira en düşük memur maaşının 20 bin lira olduğu ve bu ücretlerin yıl başında artacağı düşünüldüğünde DİSK’in işaret ettiği rakam 30 bin lira olarak ortaya çıkıyor.
