Yeniçağ Gazetesi'nin bugünkü manşeti...
Gazetemizi okumak için tıklayınız
Gelir dağılımındaki uçurum 8 kata ulaştı
TÜİK’in araştırmasına göre, milli gelir pastasının yarısına yakınını yüzde 20’lik en zengin kesim alırken, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik kesim ise pastanın yüzde 6.3’ünü alıyor. Bu kesim devletten yaşlılık maaşı, dul yetim maaşı alanlarla, sosyal güvencesi olmayanları kapsıyor.
Türkiye’de zengin fakir arasındaki uçurum her geçen yıl giderek büyüyor. Türkiye’de en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay, bu yıl geçen yıla göre 0,6 puan azalarak yüzde 48,1’e düşerken en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun aldığı pay 0,2 puan artışla yüzde 6,3 olarak kayıtlara geçti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin “Gelir Dağılımı İstatistikleri” bültenini yayımladı. Buna göre, Türkiye’de yıllık ortalama hane halkı kullanılabilir geliri, geçen yıla göre yüzde 106,9 yükselişle 374 bin 899 liraya çıktı. Tek kişilik hane halklarının yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 223 bin 859 lira iken tek çekirdek aileden oluşan hane halklarında bu değerin192 bin 110 lira olduğu görüldü.
Gini katsayısı, gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden biri olarak kabul ediliyor. Söz konusu katsayı sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, 1’e yaklaştıkça bozulmayı ifade ediyor.
Eş değer hane halkı kullanılabilir fert geliri üzerinden hesaplanan Gini katsayısı, iki farklı yöntemle de hesaplanıyor. Bu kapsamda, yapılan sosyal transferlerin gelir dağılımı üzerindeki etkisini görmek amacıyla tüm sosyal transferler hariç tutularak yapılan çalışmanın yanı sıra emekli, dul ve yetim maaşı dahil diğer tüm sosyal transferler hariç tutularak da hesaplama gerçekleştiriliyor.
Buna göre, Gini katsayısı, bu yıl geçen yıla göre 0,007 puan azalışla 0,413 olarak tahmin edildi. Toplam gelir içinde en yüksek payı, yüzde 48,8 ile geçen yıla göre 0,3 puan artan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırada yüzde 20,8 ile geçen yıla göre 1,3 puan azalan müteşebbis geliri bulunurken üçüncü sırayı yüzde 17,8 ile söz konusu döneme kıyasla 0,2 puanlık artış gösteren sosyal transfer geliri oluşturdu.
Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 17,5 olurken emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 87,6 olarak gerçekleşti. Yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 110,2 ile lise ve dengi okul düzeyli eğitimlilerde, en düşük artış ise yüzde 88,2 ile bir okul bitirmeyen fertlerde görüldü.
Esas iş gelirleri sektörel olarak incelendiğinde, en yüksek yıllık ortalama gelirin 242 bin 299 lirayla hizmet sektöründe, en düşük yıllık ortalama gelirin 153 bin 773 lirayla tarım sektöründe elde edildiği görüldü.
Geçen yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 115,4 ile inşaat sektöründe gözlenirken bunu yüzde 102 ile sanayi sektörü izledi. Hizmet sektöründe yüzde 100,2, tarım sektöründe ise yüzde 66 artış kaydedildi.
Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 2024 yılında 187 bin 728 TL iken, en yüksek olduğu bölge 257 bin 891 TL ile İstanbul bölgesi oldu. Bu bölgeyi, 248 bin 285 TL ile Ankara bölgesi ve 225 bin 758 TL ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesi izledi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri ise 91 bin 818TL ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde gerçekleşti.
(AA)
