Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası''nın (TCMB) erken faiz indirimine gitmesiyle Türk Lirası değer kaybına devam etti.
Ekonomist Barış Soydan attığı Tweet''te "Arjantin Peso''suyla arayı açıyoruz: Dolar 9 TL''yi de geçti. İktidar ya faizi artırmayı ya da seçime büyük bir türbülansta gitmeyi göze alacak. Hangisini yapsa büyük puan kaybı." ifadelerini kullandı.
2016 yılında gelişmekte olan ülke paraları içinde dolar karşısında en çok değer kaybeden para birimleri içinde Arjantin Pesosu ilk sırada, TL ikinci, Meksika''nın para birimi Peso da üçüncü sıradaydı. 2017, 2018 ve 2019''da bu sıralama devam etti. 2020''de yine Arjantin Pesosu birinci, oldu, bu kez 2.''cilik değer kaybında Brezilya''ya geçti. TL''de üçüncü olmuştu. ve 2021''de Türk Lirası gelişmekte olan ülke para birimleri içinde dolar karşısında en çok değer kaybında birinci sıraya çıktı. Arjantin Pesosu 2., Şili Pesosu da 3. oldu.
DOLARDAKİ YENİ REKOR, DIŞ BORCU 23 MİLYAR TL ARTIRDI
MB Başkanı Kavcıoğlu''nun faizle ilgili açıklamalarını izleyen piyasalar, Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın "Suriye ile igili gerekli tedbirleri alacağız" açıklamasının ardından ,TL satışına geçti, dolar, TL karşısında yeni rekor kırarak 9.03 TL''ye kadar çıktı. Kurdaki değer kaybından dolayı Türkiye''nin dış borcu bir gecede 23 milyar TL arttı.
Erdoğan''ın, 9 Temmuz 2018''de partili Cumhurbaşkanı olarak göreve başlamasından buyana dolar, TL karşısında yüzde 91 değer kazanarak 4.7 liradan 9.03 liraya çıktı. Erdoğan seçim öncesi konuşmasında "24''ünde bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra faizle, kurla şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz" demişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın ekonomi veya dış politika ile ilgili kritik her konuşması Türkiye''nin dış borç yükünü artırırken, halkın da giderek fakirleşmesine neden oluyor.
Önceki akşam 9 lira sınırı geçen ve tarihi seviyelerini 9,0185''e taşıyan dolar/TL, dün sabah rekor tazeledi ve 9,03 lirayı gördü. Kurdaki bu yükselişten dolayı, iç piyasada altının gramı 510 TL''yi gördü. Çeyrek altın da 825 liradan satıldı. Yeni haftanın ilk işlem gününe sakin başlayan dolar/TL, TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu''nun öğleden sonra TBMM Plan Bütçe Komisyonu''ndaki sunumuyla birlikte yükselişe geçmişti. Kademeli yükselişini sürdüren dolar/TL, Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın Suriye ile ilgili açıklamalarının ardından hızla yükseldi ve dün 9.03 liraya çıktı. TL''nin dolar karşısındaki bir aylık değer kaybı yüzde 8 oldu. Erdoğan''ın açıklamalarıyla bir günde 5 kuruş artan dolar nedeniyle Türkiye''nin 450 milyar dolarlık dış borcunun TL karşılığı bir gecede 23 milyar TL yükseldi.
Türkiye''nin başkanlık sistemine geçerek Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın partili başkan olarak göreve başlama tarihi olan 9 Temmuz 2018 yılından bu yana dolar, TL karşısında yüzde 91 değer kazanarak 4.7 liradan 9.03 liraya çıktı.. Vatandaşın satın alma gücü hızla eridi, gelir dağılımı bozuldu ve emekli, işçi-memur giderek fakirleşti. 2018 yılı Haziran ayında yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde AKP''li Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı bir konuşmada "Bu kur falan bunların hiçbiri bizim geleceğimizi belirleyen şeyler değil. Bizim geleceğimizi biz belirleyeceğiz. 24''ünde bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra faizle şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz" demişti. Erdoğan''ın bu konuşmayı yaptığı zaman dolar kuru serbest piyasalarda 4.7 liradan işlem görüyordu.
TL''deki zayıf görünümde; küresel piyasalarda doların güçlenmesinin yanı sıra iç dinamiklerin de etkisi bulunuyor. Hazine eski Müsteşarı Mahfi Eğilmez dün attığı Twette, "''Allahını seven defansa gelsin. Sadece yanlış futbol sisteminin değil, yanlış ekonomi politikasının da son cümlesi budur" dedi. Altınbaş Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Atilla Çifter, Yıl sonunda doların zaten 9 lirayı geçmesi bekleniyordu. Merkez Bankası''nın faiz kararından sonra doların yükselişi erken başladı ve biz beklenenden yaklaşık 3 ay daha erken 9 sınırlarına dayandığını gördük. Merkez eğer faiz indirmeye devam ederse kurun kontrolü daha zor olacaktır. Yabancı bankaların doların 10 liranın üstüne çıkacağına dair öngörüleri var. Eğer faiz indirimine gidilirse bu seviyeleri çok rahat bir şekilde görecektir'' dedi.
2 Haziran 2021 tarihinde de AKP''li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan''ın TRT ekranlarından yaptığı faiz indirimi açıklaması dolar kurunu fırlattı. Türkiye''de piyasalar 8,50 seviyelerinden kapanırken, Erdoğan''ın açıklaması sonrası dolar 8,78 lira seviyelerine kadar çıktı. Bu durum döviz borcu içerisindeki Türkiye''nin borçlarını yaklaşık 140 milyar lira artırmıştı. Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş,27 Eylül 2021 tarihli yazısında "Dolar, Merkez Bankası''nın faizi indirmesiyle yaklaşık 25 kuruş arttı. Bu 25 kuruş, milyarlarca liraya bedel!" dedi. Aktaş, Merkez Bankası''nın faiz indirimi sonrasında kamunun borç yükünün 34 milyar lira arttığına dikkat çekmişti..
