Türk Eczacıları Birliği (TEB), geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada 645 ilacın temininde sıkıntı yaşandığını duyurmuştu.
TEB’den yapılan açıklamada, "Eczacılarımız ilaç temininde ve ilaçları hastaya ulaştırmada güçlük yaşıyor. Halk sağlığını tehdit eden bu durum karşısında önlem alınmazsa ilaç krizi derinleşecek, bulunamayan ilaç sayısında artış yaşanacaktır" ifadelerine yer verilmişti.
İLAÇ TEMİNİNDEKİ SIKINTININ NEDENLERİ
Geçtiğimiz yıl hastanelerin korona virüs salgını nedeniyle acil olmayan durumlar dışında hasta kabul etmemesi, yine salgın nedeniyle uygulanan sokağa çıkma kısıtlamalarının ardından ‘grip’ gibi bulaşıcı hastalıkların azalması, okulların kapalı olması gibi bir çok nedenle binlerce ilacın tüketimi düştü.
Yıl içindeki ilaç hareketinden yola çıkarak bir sonraki yılın üretim planlamasını yapan ilaç firmalar, geçtiğimiz yılı referans alınca üretim ve ithalatta planlama hatası yaşadı ve tedarik gecikti.
SABİT EURO KURU
Bir diğer neden de ilaç fiyatları belirlenirken esas alınan Euro kuru. Son güncelleme Şubat 2021’de yapıldı ve Euro kuru ilaçta 4 lira 57 kuruşa sabitlendi. Kan ürünleri hariç bütün ilaçlarda Şubat 2022ye kadar bu kur kabul edilecek. Üstelik firmalar bir de %40-50’lere ulaşabilen Kamu Kurum İskontosu uyguluyorlar.
Bu durumda özellikle ithal ilaç firmaları Türkiye’ye ilaç satışını yavaşlatma ya da oluşacak farkın vatandaşa yansıtılmasına yol açacak uygulamalara yöneliyorlar. Üstelik ülkemizde ilaç ucuz olduğu için yurtdışına ciddi bir ilaç çıkışı var. Söz konusu gelişmeler firmaların global hesaplarını alt üst ediyor ve Türkiye’ye ilaç verirken tedirgin olmalarına neden oluyor.
ÜRETİM MALİYETLERİ
Bir başka sorun da artan üretim maliyetleri. Hammadde, elektrik, doğalgaz, ambalaj, lojistik gibi maliyetlerdeki artışlara ocak ayı itibarı ile maaşlardaki artıl da eklenince firmaların bu fiyatlamalarla ilaç üretemeyeceği ya da ithal edemeyeceği kesin gibi...
"BİNLERCE KUTU İLAÇ DEPOLARDA BEKLETİLİYOR"
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan kılavuz ile ithalatı gerçekleşmiş ve depolarda bulunan, kişiye özel olarak yurtdışından getirilen binlerce kutu ilacın satışı durduruldu. İlaçlar, Ankara’daki depolarda bekletiliyor. Hastalar ise ilaçları geldiği halde alamıyor.
Yurtdışından hastaya özel olarak getirilen firmalara, ülkemize girişlerinden itibaren ruhsat başvurusu yapmaları için 3 yıllık bir süre tanınmıştı. Bu yasa ile verilen süre bir çok ilaç için 31 Aralık’ta doluyor. Yasanın son cümlesi ise bu başvuruyu yapmayan ürünlerin ülkemize giriş iznine Cumhurbaşkanlığı’nın karar vereceğini söylüyor.
Söz konusu yasada düzenlemeye gidilmediği takdirde ise 2022 yılının ilk haftaları bugüne kadar yaşanılmayan çok ciddi bir ilaç krizi ile geçecek ve bunu birkaç günde çözmek mümkün olmayacak.
