Dünyanın en eski peyniri, 3,600 yıl önceye ait bir mumyanın boynunda keşfedildi. 2003 yılında, Çin'in Xinjiang bölgesindeki Xiaohe Mezarlığı’nda gerçekleştirilen bir kazı sırasında açılan bir tabutta, genç bir kadının boynuna serilmiş bir madde bulundu. Başlangıçta bir takı veya süs eşyası olarak değerlendirilen bu örneğin, araştırmalar sonucunda dünyanın en eski peynir parçası olduğu belirlendi.
Pekin’deki Çin Bilimler Akademisi’nden paleogenetikçi Qiaomei Fu, bu keşif hakkında yaptığı açıklamada, peynirin kurumuş, yoğun ve sert bir yapıya sahip olduğunu belirtti. Fu, “Normal peynir yumuşaktır. Ancak bu, tamamen farklı bir yapıya sahip. Şu an gerçekten kuru ve sert bir toz haline gelmiş” dedi. Mezarın iyi korunmasının arkasındaki sebep, Tarim Havzası’nın kuru iklimiydi. Bu iklim, organik maddelerin zamanla bozulmadan kalmasına olanak tanıdı.
Peynirin tarihi, insanlık tarihinin en eski dönemlerine kadar uzanıyor. Ancak araştırmacılar, süt ürünlerinin tarihinin büyük ölçüde kaybolduğunu ve pek çok bilgiye ulaşılamadığını ifade ettiler. Araştırmada, 3,500 yıl öncesine ait kefir peyniri örneklerinin, Tunç Çağı halkının yaşam biçimlerini ve tekniklerini yansıttığı vurgulandı. Bu peynirin üretimi, o dönemde yaşayan halkların süt tüketim alışkanlıklarına ve beslenme biçimlerine ışık tutuyor.
Xiaohe halkı, genetik olarak laktoz intoleransı olan bir topluluk olarak biliniyor. Bu durum, onların süt ürünlerini nasıl kullandıklarına dair önemli bilgiler sunuyor. Araştırmacılar, bu kefir peynirinin, pastörizasyon ve soğutma dönemi öncesinde nasıl üretildiğini ve tüketildiğini incelediler. Çalışma sonuçları, bu antik topluluğun süt ürünlerini kullanma şeklinin, dönemin zorluklarına nasıl yanıt verdiğini gösteriyor.
Fu, NBC News'e verdiği demeçte, kefir peynirinin yenilebilir olup olmadığı sorusuna “asla” yanıtını vererek, bu eski peynirin tadına bakma fikrinin kendisi için imkansız olduğunu belirtti. Ekibiyle birlikte, mezardan alınan örneklerden DNA alarak, bakterilerin evrimini izlemek için çalışmalar yaptılar. Elde edilen örnekler, keçi ve inek sütü kullanılarak üretilen kefir peynirine işaret ediyor. Bu keşif, peynirin tarihindeki önemli bir dönüm noktasını temsil ediyor ve geçmişteki süt ürünleri üretimi hakkında daha fazla bilgi edinilmesine olanak tanıyor.
