Kentte yaşayan 74 yaşındaki Gülizar Uçar, "Doğamız, havamız, sularımız tertemiz. Paketli gıdalar yemiyoruz. Her zaman doğal besleniyoruz. Tereyağı, yoğurt, bal tüketiyoruz, bu yüzden uzun yaşıyoruz" dedi.
İl Sağlık Müdürü Doktor Muhammed Duran ise "İlimizde eğitim seviyesi ve sağlık okuryazarlığı çok yüksek. Doğal beslenme bilinci de vatandaşlarda oldukça fazla. Bu faktörler, uzun yaşam süresini uzatıyor" diye konuştu.
Kişi başına 29 bin 426 metrekare orman alanı ile Tunceli, ülke genelinde havası en temiz dört il arasında yer alıyor.
Sarp dağların arasında kurulu olan kent, el değmemiş doğasıyla birçok bitki türüne ev sahipliği yapıyor.
Bitki örtüsü bakımından oldukça zengin olan Munzur Vadisi Milli Parkı'nın florasında 1518 farklı bitki türü bulunuyor. Bunlardan 277'si endemik tür olup, 43 çeşidi sadece Munzur Dağları ve çevresinde yetişiyor. Zengin ve temiz su kaynakları ile flora zenginliği ile bilinen kentte, arıcılık ve küçükbaş hayvancılık yaygın olarak yapılıyor. Hayvancılıkla uğraşan üreticiler, süt ürünlerini günlük olarak kentteki tüketicilere sunuyor. Ayrıca, Munzur ve Pülümür Çayı'nın şehir merkezinde birleştiği kentte, dut pekmezi, polen değeri yüksek çiçek balı, kuru fasulye, kaya tuzu, tek dişli dağ sarımsağı, tulum peyniri ve şişelenmiş Munzur suyu gibi birçok organik ürün, ülke pazarının yanı sıra Avrupa ülkelerine de ihraç ediliyor.
YAŞAM SÜRESİ EN UZUN OLAN İL
TÜİK'in açıkladığı '2021-2023 Hayat Tabloları' verilerine göre, Tunceli 80,8 yılla doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il oldu.
Tunceli'yi 79,7 yıl ile Şırnak ve Mardin takip etti. Beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 76,1 yıl ile Kilis oldu. Kilis'i, 76,2 yıl ile Gaziantep ve 76,8 yıl ile Adana izledi.
Kentte yaşayan 77 yaşındaki İbiş Tan, uzun yaşamın doğal beslenmeden kaynaklandığını belirterek, "Dağlarımızda temiz hava var. Şehirde fabrika yok, içme sularımız tertemiz. Dağlarımızda birçok şifalı ot var. Biz tereyağı, çökelek, peynir, ışkın, mantar, şifalı otlar yiyoruz. Bir de kul hakkı yemiyoruz. Bu yüzden uzun yaşıyoruz" dedi.
'ORGANİK BESLENİYORUZ, UZUN YAŞIYORUZ'
Organik ürün tüketip, uzun ve sağlıklı yaşadığını belirten Gülizar Uçar, "Buğdayımızı kendimiz ekip hasat edip, ekmeğimizi kendimiz yapıyoruz. Kendi yetiştirdiğimiz havuçlardan sütünden ayranımızı, yoğurdumuzu, çökeleğimizi yapıp tüketiyoruz. Burada fabrika yok, fabrikanın kötü dumanı yok. Havamız, suyumuz tertemiz çünkü ormanımız çok. Sağlığımızı bunlara borçluyuz. Paketli katkı maddesi bulunan ürünleri tüketmiyoruz, organik ürünleri tüketiyoruz. Böyle olunca da uzun yaşıyoruz" diye konuştu. Tunceli'nin havasının güzel ve temiz olduğunu vurgulayan Hıdır Coşkun (70) ise "Tunceli insanı genelde doğal besleniyor, hayvansal gıdalar tüketiyor. Havamız da çok güzel. Bu yüzden sağlıklı ve uzun yaşıyoruz" dedi.
'EĞİTİM SEVİYESİ VE SAĞLIK OKURYAZARLIĞI DA ÇOK YÜKSEK'
İl Sağlık Müdürü Doktor Muhammed Duran, kentteki insanların eğitim ve sağlık okuryazarlık oranının yüksek olduğunu ve bu durumun vatandaşların uzun ömürlü olmasına katkı sağladığını belirterek şöyle konuştu:
"Bu sene Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre Türkiye'nin ortalama yaşam süresi 77,3 yıl olarak belirlendi. İlimiz ise Türkiye'de birinci sırada, 80,8 yıl ile. Bireysel faktörlerin yanında sosyoekonomik faktörler, eğitim, sağlık okuryazarlığı, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitelerin burada önemli bir rol oynadığını görmekteyiz. Tunceli'de eğitim seviyesi gerçekten çok yüksek, sağlık okuryazarlığı çok yüksek, fiziksel aktivite, eğitim seviyesine bağlı olarak burada çok yüksek. Aynı zamanda sağlık okuryazarlığı ve aile hekimliklerine düşen nüfus 2 bin 500'ün altında. Dolayısıyla hastaneye, aile hekimlerine, birinci basamaklara ulaşımın kolay olması ve yaşlı nüfusun burada çok fazla olması, evde sağlık hizmetlerine çok daha rahat ulaşılabiliyor olmasıyla beraber eğitim seviyesinin yaşam ömrünü uzattığını düşünmekteyiz. Sağlık müdürlüğü olarak ilimizde sağlık hizmetini her anlamda en iyi şekilde vermeye çalışıyoruz. Hastanelerimiz, birinci basamak sağlık kuruluşlarımız gibi tüm imkanlar mevcuttur. Vatandaşlarımız da sağlık hizmetini alma noktasında gerçekten bilinçliler. Çünkü eğitim seviyeleri ile sağlık okuryazarlıkları yüksek. Burada ayrıca doğal beslenme gerçekten ön planda. Tarım ve hayvancılık burada çok yüksek bir oranda. İnsanlar her şeyin doğalını tercih ediyor. Biz de burada bunları gözümüzle görüyoruz. Doğal beslenme kültürünü Tunceli halkı benimsemiş. Organik beslenme alışkanlığı, gerçekten uzun yaşamda önemli bir katkı sağlamaktadır."
